Ontleden

• Duits
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Ontleden

Markeer in de volgende zinnen het onderwerp, lijdend voorwerp en/of meewerkend voorwerp.

1. Zij gaf hem een verjaardagscadeau.
2. Ik heb hen het bericht gestuurd.
3. De docent legt hun de grammatica uit. 
4. Heeft Jonas jou uitgenodigd?
5. Wij sturen haar een kaartje. 

Volgorde:

1. Wie of wat + gezegde? = onderwerp (1e naamval)

2. Wie of wat + gezegde + onderwerp? = lijdend voorwerp (4e naamval)

3. Aan wie/voor wie + gezegde + onderwerp +(lijdend voorwerp)? = meewerkend voorwerp (3e naamval)

Eerst het onderwerp... (1e naamval)

Zij gaf hem een verjaardagscadeau.

Ik heb hen het bericht gestuurd.

De docent legt hun de grammatica uit. 

Heeft Jonas jou uitgenodigd?

Wij sturen haar een kaartje. 

Volgorde:

1. Wie of wat + gezegde? = onderwerp (1e naamval)

2. Wie of wat + gezegde + onderwerp? = lijdend voorwerp (4e naamval)

3. Aan wie/voor wie + gezegde + onderwerp +(lijdend voorwerp)? = meewerkend voorwerp (3e naamval)

Het lijdend voorwerp...

Zij gaf hem een verjaardagscadeau.  

Wie of wat gaf zij? een verjaardagscadeau

Ik heb hen het bericht gestuurd.

Wie of wat heb ik gestuurd? het bericht

De docent legt hun de grammatica uit. 

Wie of wat legt de docent uit? de grammatica

Heeft Jonas jou uitgenodigd?

Wie of wat heeft Jonas uitgenodigd? jou

Wij sturen haar een kaartje. 

Wie of wat sturen een kaartje? Wij

Volgorde:

1. Wie of wat + gezegde? = onderwerp (1e naamval)

2. Wie of wat + gezegde + onderwerp? = lijdend voorwerp (4e naamval)

3. Aan wie/voor wie + gezegde + onderwerp +(lijdend voorwerp)? = meewerkend voorwerp (3e naamval)

De blauwe stukjes staan dus in de 4e naamval!

Het meewerkend voorwerp...

Zij gaf hem een verjaardagscadeau.  

Aan wie of wat gaf zij een verjaardagscadeau? aan hem

Ik heb hen het bericht gestuurd.

Aan wie of voor wie heb ik het bericht gestuurd? aan hen

De docent legt hen de grammatica uit. 

Aan wie of voor wie legt de docent de grammatica uit? aan hen

Heeft Jonas jou uitgenodigd?

Aan wie of voor wie heeft Jonas uitgenodigd? geen antwoord op mogelijk

Wij sturen haar een kaartje. 

Aan wie of voor wie sturen wij een kaartje? aan haar

Volgorde:

1. Wie of wat + gezegde? = onderwerp (1e naamval)

2. Wie of wat + gezegde + onderwerp? = lijdend voorwerp (4e naamval)

3. Aan wie/voor wie + gezegde + onderwerp +(lijdend voorwerp)? = meewerkend voorwerp (3e naamval)

De groene stukjes staan dus in de 3e naamval!

Stappenplan persoonlijk voornaamwoord

Stap 1: VOORZETSEL - Staat er een voorzetsel in de zin? Dan volg je die op. Een voorzetsel is dominant. 

Stap 2: ONTLEDEN - als er geen voorzetsels staat in de zin, moet je gaan ontleden. 

1. Wie of wat + gezegde? = onderwerp

2. Wie of wat + gezegde + onderwerp? = lijdend voorwerp

3. Aan wie/voor wie + gezegde + onderwerp +(lijdend voorwerp)? = meewerkend voorwerp

ik - Zeigen Sie _____ den Weg, Frau Müller?

jij - Wir verstehen ________ nicht.

jullie - Die Polizei hat _______ gestern vom Unfall erzählt.

ich - Uta, kannst du ________ erklären, wie dieses Gerät funktioniert?

Oefentoets

Testmoz: testmoz.com/13245210