Spelling 3havo H1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Spelling hoofdstuk 1

-aanhalingstekens

-komma

-dubbele punt

-puntkomma

Directe en indirecte rede:

-Er bestaat directe rede en indirecte rede:

1. directe rede: je schrijft woord voor woord op wat iemand zegt. Dit noem je ook wel een citaat. Je gebruikt aanhalingstekens.

Jasmijn zei: 'Ik ga vanmiddag mijn wiskunde leren.'

2. indirecte rede: je omschrijft wat iemand zegt en werkt niet met aanhalingstekens.

Jasmijn zei dat ze vanmiddag haar wiskunde gaat leren. 

Regels bij directe rede:

Er zijn verschillende vormen/volgordes mogelijk:

1. als je eerst zegt wie spreekt:

Mick zei: 'Ik lust wel een tosti.'

Mick vroeg: 'Mag ik een tosti?'

Mick riep: 'Geef mij nu een tosti!'

Regels bij directe rede:

2. Als je eerst citeert en dan zegt wie er spreekt:

'Jij gaat vandaag aan het werk' , zei mijn moeder.

'Moet jij vandaag aan het werk?', vroeg mijn moeder.

'Ga aan het werk!', riep mijn moeder.

Regels bij directe rede:

3. Als je het citaat onderbreekt. Dat kan op twee manieren:

De zin loopt door:

'Weet je', zei Max, 'je bent mijn beste vriend.'

Het citaat bestaat uit verschillende zinnen:

'Weet je wat er is gebeurd?', vroeg Max. 'Mijn fiets is gestolen.'

Komma: wanneer?

1. Zet een komma tussen twee werkwoorden die niet bij hetzelfde gezegde horen.

-Jan heeft gezorgd voor een taartje. (geen komma)

-Nadat Jan een taartje had gegeten, moest hij naar huis. (wel komma)

Komma: wanneer?

2. Tussen een opsomming van bijvoeglijke naamwoorden.

Dit is een fijne, mooie fiets.

3. Tussen delen van een andere opsomming die je van plek kunt wisselen.

Als we op vakantie gaan, stoppen we handdoeken, zwemspullen en slippers in onze tassen. 

Komma: wanneer?

4. Zet een komma voor de signaalwoorden maar, want, omdat, doordat, tenzij, terwijl, mits, zodat, zodra.

Ik ga pizza eten, want ik ben alleen thuis vanavond.

5. Voor of na een naam of uitroep aan het begin of aan het einde van een zin. 

'Sophie, kom eens helpen.'

'Ga nu eens opzij, joh!'

Dubbele punt:

1. Bij een opsomming: 

Het gaat zo: je snijdt een ui, je pakt een pan en je bakt de ui.

2. Bij een uitleg:

Als je drie onvoldoendes haalt mag je kiezen: één herkansing of een extra toets maken.

3. Bij een citaat:

Hij zei: 'Als je goed leert, gaan we naar de McDonalds.'

Puntkomma

De puntkomma gebruik je als het ene deel van de zin een uitleg, een reden of een toelichting geeft bij het andere deel van de zin.

Frank was te laat; zijn fiets was gestolen. 

Goed of fout?

'Geef mij je fietssleutel! zei mijn vader.

1. Goed
2. Fout

Goed of fout?
'Weet je', zei hij, 'Altijd als ik jou zie, moet ik lachen.'

1. Goed
2. Fout

Goed of fout?

Sara vroeg: 'Neem jij je telefoon mee?'

1. Goed
2. Fout

Directe of indirecte rede?
Jan vertelde gisteren dat hij naar de tandarts moest.

1. Directe rede
2. Indirecte rede

Goed of fout?
'De vraag is, ' zei Lars, 'wie is de Mol?'

1. Goed
2. Fout

Goed of fout?
Ik wil deze ongare, smakeloze cake niet eten.

1. Goed
2. Fout

Goed of fout?
Als je wint, heb je vrienden.

1. Goed
2. Fout

Goed of fout?
Joh, dat geeft toch niets.

1. Goed
2. Fout

Goed of fout?
Ik heb altijd water koekjes, een pen en een leesboek bij me.

1. Goed
2. Fout

Wat is de juiste spelling?
Hij heeft een nieuwe hond, het is een ....

1. bokser
2. boxer

Wat is de juiste spelling?
De trap bij mijn ouders is erg ....

1. steil
2. stijl

Wat is de juiste spelling?

Hij .... al een paar jaar aan astma.

1. leidt
2. lijdt

Wat is de juiste spelling?
Door het overlijden van zijn oma, is hij in diepe ....

1. rauw
2. rouw