Module 8: Oriëntatie klinisch redeneren

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Module 8 Klinisch redeneren

Boek: zorgplan

Doel van de les

Aan het eind van de les kan de student op de hoogte van:

• Terugblik methodisch proces
• Wat de definitie is van klinisch redeneren
• Wat het belang is van klinisch redeneren

Hoe was het ook al weer?

Terugblik vorige lessen: het methodisch proces

Methodisch werken is:

1. Verpleegkundige zorg afstemmen op de behoefte en wens van de cliënt
2. Werken op basis van een cyclisch stappenplan
3. Werken volgens gezondheidspatronen van Gordon
4. Persoonsgericht werken, je bent gastvrij

Methodisch proces

1. Verzamelen van gegevens
2. Vaststellen van behoeften
3. Vaststellen van zorgdoelen
4. Vaststellen en plannen van zorgactiviteiten
5. Uitvoeren van zorgactiviteiten
6. Evalueren en zo nodig bijstellen van de zorg

Wat zijn potentiële zorgproblemen?

1. Verpleegproblemen die op dit moment zichtbaar en actueel zijn
2. Verpleegproblemen geformuleerd volgens de PES structuur
3. Verpleegproblemen die de verpleegkundige op basis van deskundigheid in de toekomst verwacht.

Wat is de functie van een zorgdoel?

Waar staan de RUMBA eisen voor?

1. specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdsgebonden
2. relevant, begrijpelijk, meetbaar, in termen van gedrag, haalbaar
3. relevant, uitvoerbaar, meetbaar, belangrijk, aantoonbaar
4. realistisch, uitvoerbaar, maatschappelijk, belangrijk, acceptabel

Waar staan de SMART eisen voor?

1. specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdsgebonden
2. Speciaal, materiaal, abstract, realiteit, typisch
3. Specifiek, meteen, abstract, realistisch, teamwork
4. Speciaal, meetbaar, acceptabel, realiteit, tijdsgebonden

Wat zijn potentiële zorgproblemen?

Actuele zorgproblemen zijn zorgproblemen die zich op een bepaald moment voordoen, en door de verzorgen IG/verpleegkundige kunnen worden vastgesteld op basis van op dat moment aanwezige klachten en verschijnselen.

Potentiële zorgproblemen zijn zorgproblemen die zich nog niet voordoen, maar die de verzorgende Ig/verpleegkundige op basis van haar deskundigheid in de toekomst verwacht.

Instrumenten - observatielijsten

• Pijnschaal ( VAS)
• Decubitusschaal ( Braden, Norton)
• DOS ( Delier observatieschaal)
• SNAQ (voedingstoestand)

Klinisch redeneren/Bronnen

Thieme Meulenhoff traject: Zorgplan; module 8 'Klinisch redeneren'

Wat doe je bij klinisch redeneren?

Klinisch redeneren: 'Vaardigheid om eigen observaties en interpretaties aan medische kennis te koppelen, om zodoende te beredeneren welke volgende stappen je moet nemen in het verpleegkundig en verzorgend handelen'.

Waarom denk je dat klinisch redeneren belangrijk is?

6 Stappen klinisch redeneren

Stap 1: Oriëntatie op de situatie

Stap 2: Klinische probleemstelling

Stap 3: Aanvullend onderzoek

Stap 4: Het klinisch beleid

Stap 5: Het klinisch verloop

Stap 6: Evaluatie

Stap 1: Oriëntatie op de situatie

Je doet verschillende observaties en metingen bij de zorgvrager. Daarnaast probeer je met gerichte vragen een zo helder mogelijk beeld te krijgen (anamnese). 

Stap 2: Klinische probleemstelling

In deze stap bedenk je wat er mogelijk met de zorgvrager aan de hand is. In de oriëntatie op de situatie heb je gegevens over de zorgvrager verzameld. Nu ga je deze gegevens beoordelen. Dit doe je door ze in gedachten te vergelijken met ziektebeelden en bijbehorende symptomen. Op deze manier ontstaat er inzicht in het vermoedelijke gezondheidsprobleem. Je omschrijft je vermoedens vervolgens helder en bondig. Deze omschrijving noem je de klinische probleemstelling.

Stap 3: Aanvullend onderzoek

In deze derde stap van klinisch redeneren wordt bepaald of, en welk, aanvullend onderzoek nodig is. Aanvullend onderzoek brengt de onderliggende factoren van klachten naar boven. 

Twee categorieën

• Aanvullend onderzoek dat je zelf kunt verrichten:

meet-, observatie- en vragenlijsten bijhouden, zoals een Delier Observatie Schaal of een 24-uursvochtbalans;

specifieke metingen verrichten, zoals urine sticken om een urineweginfectie uit te sluiten, of urineretentie bepalen met een bladderscan.

• Aanvullend onderzoek dat door andere disciplines wordt verricht:

laboratoriumonderzoek, zoals bloedonderzoek of microbiologisch onderzoek;

beeldvormend onderzoek, zoals echografisch onderzoek, röntgenfoto's, CT-scan;

fysiologisch onderzoek, zoals biopsie, ECG, punctie, scopie, longfunctietest;

lichamelijk onderzoek, zoals controle van de huid, verwonding, temperatuur, abdomen (buik), hartslag, drukmetingen.

Stap 4: Het klinisch beleid

De verantwoordelijkheid voor het medisch beleid ligt bij de arts. Zelf ben je verantwoordelijk voor het opstellen van zorgdoelen en zorgacties in het zorgplan. Dit is je eigen klinisch beleid dat je hanteert in je werkzaamheden. 

Stap 5: Het klinisch verloop

Als het klinisch beleid met je zorgdoelen en zorgcties is vastgesteld, kun je overgaan op de uitvoering hiervan. Tijdens de uitvoering houd je goed in de gaten hoe de gezondheidssituatie van de zorgvrager zich ontwikkelt.

Stap 6: Evaluatie

Het evalueren van het proces beslaat minimaal de volgende gebieden:

1. veiligheid zorgvrager;
2. kwaliteit van zorg;
3. zelfreflectie;
4. intervisiebijeenkomsten.

Opdracht

Ga naar Thieme Meulenhoff traject: Zorgplan, module 8 Klinisch redeneren. Lees Oriëntatie Klinisch redeneren door en maak de bijbehorende verwerkingsopdrachten.

I: Oriëntatie klinisch redeneren

1: Klinisch redeneren

2: Praktijksituatie, Je maakt je plotseling zorgen over Anna

Z: Zelftoets

De 3 O's van redeneren