3K_paragraaf_2.7_les_1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

In deze paragraaf leer je...

• samengestelde zinnen vormen;
• voegwoorden gebruiken.

Noteer de persoonsvorm. "Scholieren zitten elke dag op de fiets."

Noteer de persoonsvorm. "Fietsers worden vaak achtergesteld."

Noteer de persoonsvorm. "Ik heb gelezen dat fietsers vaak veel ongelukken krijgen."

Hoe leesbaar is jouw handschrift?

Leesbaar

Onleesbaar

Noem twee nadelen van een slecht handschrift.

Wat heeft je handschrift met grammatica te maken?

Samengestelde zinnen

Een zin met één persoonsvorm noem je een enkelvoudige zin. Een zin met twee of meer persoonsvormen is een samengestelde zin. Eigenlijk zijn dat twee of meer zinnen waarvan één zin is gemaakt.

1. Jorieke speelt piano en haar broertje kijkt televisie.

2. Nadat ze met de hond had gewacht, fietste ze naar oma.

3. Het huiswerk had ik niet gemaakt, omdat ik mijn boek was vergeten.

4. Dit weekend slaap ik uit, ruim ik mijn kamer op en kijk ik een film.

Wat is een samengestelde zin?

Uit hoeveel zinnen bestaat deze zin? "Jorieke speelt piano en haar broertje kijkt televisie."

Uit hoeveel zinnen bestaat deze zin? "Nadat ze met de hond had gewacht, fietste ze naar oma."

Uit hoeveel zinnen bestaat deze zin? "Het huiswerk had ik niet gemaakt, omdat ik mijn boek was vergeten."

Uit hoeveel zinnen bestaat deze zin? "Dit weekend slaap ik uit, ruim ik mijn kamer op en kijk ik een film."

Voeg-/signaalwoorden

Zinnen kun je aan elkaar plakken met een voeg-/signaalwoord, zoals: en, maar, want, omdat, terwijl, doordat. Voeg-/signaalwoorden kom je dus tegen in samengestelde zinnen.

• Tim dacht dat hij het proefwerk had verknald, maar hij had een 8!
• De hond kijkt zielig, omdat hij dan wat lekkers krijgt.

Let op: het voegwoord hoeft niet tussen twee oorspronkelijke zinnen te staan. Het kan ook aan het begin van de zin staan: Terwijl de leerlingen naar school fietsten, begon het hard te regenen.

Wat zijn voegwoorden?

In wat voor zinnen kom je voegwoorden tegen?

"Morgen moet ik eerder op school zijn. Ik zet mijn wekker."

"De burgemeester opende de nieuwe school. Er was weinig belangstelling,"

"Je kunt vanavond niet weg. Je fietslamp is kapot."

Maak de samengestelde zin af. "Peter rende naar huis..."

Maak de samengestelde zin af. "Als ik jou was..."

Maak de samengestelde zin af. "Omdat..."