V1 Grammatica 20 Onderwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom HV1a

Grammatica 20 

Programma

1. 10 minuten lezen
2. Leerwerkcheck grammatica
3. Huiswerkopdracht(en) nakijken
4. Grammatica 20: persoonsvorm en onderwerp
5. Afsluiting en vooruitblik

10 minuten lezen

Vorige les

Grammatica 5:

taalkundig en redekundig ontleden 

Grammatica 6: 

zelfstandig naamwoord, lidwoord en bijvoeglijk naamwoord 

Wat komt er nog?

1. Pitch bij boek 3 

2. Grammatica toets: 6, 20, 21, 22, 36 en 37

3. boekopdracht bij boek 4 

4. tekstverklaring in toetsweek 

Welke twee soorten ontleden onderscheiden we?

Welk(e) lidwoord(en) hoort/horen in de categorie onbepaalde lidwoorden?

Op een zonnige dag speelde Jan met zijn leren bal.

Wat is 'leren' in deze zin?

1. lidwoord
2. persoonsvorm
3. bijvoeglijk naamwoord
4. zelfstandig naamwoord

Op een zonnige dag speelde Jan met zijn leren bal.

Wat is 'Jan' in deze zin?

1. lidwoord
2. persoonsvorm
3. bijvoeglijk naamwoord
4. zelfstandig naamwoord

Op een zonnige dag speelde Jan met zijn leren bal.

Wat is 'speelde' in deze zin?

1. lidwoord
2. persoonsvorm
3. bijvoeglijk naamwoord
4. zelfstandig naamwoord

Huiswerk checken 

zelfstandige naamwoorden: maken opdr. 1 en 3 op p. 27

lidwoorden: maken opdr. 2 en 4 op p. 27

allebei: maken opdr. 1 en 2 op p. 27

geen moeite: maken opdr. 3 en 4 op p. 27

Hoe ging het huiswerk?

Eitje! Ik had (bijna) geen foutjes.

Mwah. Ik had nog wel een paar foutjes.

Ai. Het ging slecht. Ik had (bijna) alles fout.

Grammatica 20 persoonsvorm en zinsdelen

• Weten jullie al wat de persoonsvorm is en wat zinsdelen zijn?
• Die gaan we deze les herhalen/opfrissen!

Lesdoel

Je leert hoe je de pv kunt vinden in de zin en hoe je de zin verdeelt in zinsdelen

persoonsvorm

In elke zin staan werkwoorden. Een van deze werkwoorden is de persoonsvorm.

Hoe vind je de persoonsvorm?

De persoonsvorm (pv)

• De persoonsvorm is altijd een werkwoord.
• Elke zin heeft minimaal één persoonsvorm.
• Door de zin van tijd te veranderen kan je de persoonsvorm vinden. Het werkwoord dat is veranderd is de persoonsvorm. 
• Door van het ow e.v. of m.v. te maken. Het werkwoord dat is veranderd is de pv
• Zin vragend maken. Het werkwoord dat vooraan komt te staan is de pv

De persoonsvorm is altijd....

1. een persoon
2. een werkwoord
3. een zelfstandig werkwoord
4. een gebeurtenis

Wat is de persoonsvorm in onderstaande zin?

Wat is de persoonsvorm in deze zin?

1. Wat
2. Deze
3. Persoonsvorm
4. is

Wat is de persoonsvorm in onderstaande zin?

Hoe vind je ook alweer de persoonsvorm?

1. Hoe
2. vind
3. je
4. ook

Wat is de persoonsvorm in onderstaande zin?

De persoonsvorm kan in enkel- en in meervoud staan.

1. De persoonsvorm
2. kan
3. staan
4. meervoud

Wat is de persoonsvorm in onderstaande zin?

De persoonsvorm is altijd een werkwoord.

1. De persoonsvorm
2. is
3. altijd
4. een werkwoord

Op welke drie manieren kun je de persoonsvorm in een zin vinden?

Zindelen vinden

Wat is een zinsdeel?

1. Stukje uit een zin
2. Woorden die los staan
3. Stukje van een zin
4. Losse woorden

Hoe weet je of iets een zinsdeel is?

1. Het heeft als geheel dezelfde functie.
2. Het blijft in elke volgorde bij elkaar (als de betekenis niet verandert).
3. Het kan voor de persoonsvorm.
4. Alle antwoorden (A, B en C).

Alles wat voor de persoonsvorm kan staan, is dus een zinsdeel. Wat is in onderstaande zin zeker een zinsdeel?
Ik wil naar huis.

1. Ik
2. naar huis
3. wil
4. geen van allen

Hoeveel zinsdelen heeft de volgende zin?

Wanneer heb ik vakantie?

1. 4 zinsdelen
2. 5 zinsdelen
3. 3 zinsdelen
4. 6 zinsdelen

Hoeveel zinsdelen heeft de volgende zin?

Gisteren hebben mijn zus en ik pannenkoeken gebakken.

1. 4 zinsdelen
2. 5 zinsdelen
3. 3 zinsdelen
4. 6 zinsdelen

Hoeveel zinsdelen heeft de volgende zin?

Vanmorgen kon ik moeilijk mijn bed uitkomen.

1. 4 zinsdelen
2. 5 zinsdelen
3. 3 zinsdelen
4. 6 zinsdelen

Grammatica 20 onderwerp

Vandaag gaan we ook het zinsdeel onderwerp opfrissen/herhalen. 

Doel: Je leert hoe je het onderwerp herkent in een zin.

Wat is het onderwerp van een zin?

Het onderwerp van een zin...

1. ... vertelt wat er in de zin gebeurt.
2. ... vertelt wanneer iets in een zin gebeurt.
3. ... vertelt wie/wat iets doet in de zin.
4. ... vertelt waar de zin over gaat.

Hoe vind je het onderwerp in een zin?

1. Door de zin vragend te maken
2. Door de vraag 'Wie of wat + gezegde?' te stellen
3. Door de vraag 'Wie of wat + onderwerp + gezegde?’ te stellen

Wat is het gezegde in een zin?

1. alle werkwoorden (zonder persoonsvorm)
2. de persoonsvorm
3. de zelfstandig naamwoorden
4. alle werkwoorden (met persoonsvorm)

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?

Ik leer het onderwerp te vinden.

1. leer
2. Ik
3. het onderwerp
4. vinden

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?

De aarde warmt op als gevolg van menselijk handelen.

1. als gevolg
2. warmt
3. menselijk handelen
4. de aarde

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?

Een groot deel van de vluchtelingen maakt weinig kans op asiel.

1. een groot deel
2. vluchtelingen
3. een groot deel van de vluchtelingen
4. van de vluchtelingen

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?

Op maandag zijn alle musea gesloten.

1. maandag
2. zijn
3. alle musea
4. musea

Wat is het onderwerp in onderstaande zin?

Het regent al dagen pijpenstelen.

1. Het
2. regent
3. al dagen
4. pijpenstelen

Wat ontbreekt: de persoonsvorm, het onderwerp of allebei?
Inleveren vóór 12 uur.

1. de persoonsvorm
2. het onderwerp
3. allebei

Wat ontbreekt: de persoonsvorm, het onderwerp of allebei?
Nu ook vissticks in familiepak.

1. de persoonsvorm
2. het onderwerp
3. allebei

Ik heb nog moeite met:

de persoonsvorm vinden in een zin

de zin verdelen in zinsdelen

de persoonsvorm vinden in een zin én de zin verdelen in zinsdelen

ik heb met zowel de persoonsvorm vinden als de zin verdelen in zinsdelen GEEN moeite

het onderwerp vinden in de zin

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les: woensdag 27 maart 

•  Leerwerk: leren 26, 28, 82 en 84
• Huiswerk:  1, 2, 3 van pagina 83 en 6 van pagina 85
• Meenemen: leesboek, boek, pen, schrift, plenda en LAPTOP
• Programma: herhaling grammatica 21