Spel en activiteiten aangepast aan het ontwikkelingsniveau van het kind

• Verzorging
• Middelbare school
• Beroepsopleiding
• Praktijkonderwijs

Spel en activiteiten

Ontwikkeling

• vooruitgang op allerlei gebieden
• Het kind gaat verfijnder waarnemen 
• wordt motorisch behendiger. 
• De woordenschat breidt uit, zinsconstructies worden complexer, het kan abstracter denken,…

ONTWIKKELINGS-

PERIODES

• De zuigeling= 0-18 maanden
  
• De peuter = 18 maanden – 4 jaar
• De kleuter = 4 – 6 jaar

Algemene ontwikkelingskenmerken:

• Eigen tempo: elk kind ontwikkelt op eigen tempo
• Gevoelige periodes: het kind is gevoelig om een bepaalde functie te ontwikkelen (herhalen en oefenen)
• Innerlijke kracht: onweerstaanbare drang om zelfstandig te worden
• Vaste volgorde: leren van vaardigheden (eerst zitten, dan kruipen, staan en stappen)

Ontwikkeling op 5 grote gebieden: 

1. Lichamelijke ontwikkeling
2. Motorische ontwikkeling
3. Spraak -en taalontwikkeling
4. Cognitieve ontwikkeling
5. Sociale -en emotionele ontwikkeling 

Motorische ontwikkeling:

• Grove motoriek
• Fijne motoriek
• Nauwe verbondenheid
• Bepaalde basis-voorwaarden 

Cognitieve ontwikkeling:

• = Mentaal proces  
• Geheugen, cognitie en aandachtsfunctie
• Opslaan van informatie
• = toepassen van processen bij het waarnemen, herinneren, denken, redeneren en begrijpen

Emotionele ontwikkeling:

• gevoelens van zichzelf en anderen begrijpen en daarmee leren omgaan
• ontwikkelen van een eigen persoonlijkheid
• ontwikkelen van emoties, zelfbeeld en temperament 

Sociale ontwikkeling:

• Begrip voor andere mensen
• ontwikkelen van positief gedrag en vaardigheden ten opzicht van de medemens
• omgangsregels en relaties tussen mensen 

Film: Mocking birds don't sing

Rol van aanleg, milieu en zelfbepaling in de ontwikkeling

Afhankelijk van 3 factoren:

1. de aanleg= de erfelijke/natuurlijke aanleg waarmee het kind geboren wordt
2. het milieu = is de omgeving die invloed kan uitoefenen op de ontwikkeling
3. de zelfbepaling= de eigen, vrije keuze van de mens

Rol van aanleg:

Erfelijkheidsfactoren bepalen de ontwikkeling. Onze ontwikkeling is voorgeprogrammeerd en komt door rijping van zenuwcellen in de hersenen tot ontplooiing. Dit zit in onze genen verankerd.

Rol van het milieu

De omgeving/milieu waarin het kind opgroeit heeft een actieve invloed op de ontwikkeling. Dit is ook de opvoeding van thuis die men meekrijgt.

Rol van zelfbepaling

• je kiest zelf en kan 'ja' en 'nee' zeggen
• je kiest je eigen doelen in het leven
• men gaat zijn eigen weg waardoor je zelf richting geeft aan je ontwikkeling 

Interactie tussen de 3 factoren:

• De 3 factoren beïnvloeden elkaar
• Op bepaalde momenten kan een bepaalde factor doorslaggevend zijn

Opdracht: eigen mening

Spelen versus ontwikkeling

• Spelen = noodzakelijk
• Spelen =een levensbehoefte zoals eten & drinken= een stimulatie van de ontwikkeling
• Spelen neemt een belangrijke rol in de persoonlijkheids-ontwikkeling  

Spel     motorische ontwikkeling

• spieren onder controle krijgen
• bewegingen worden steeds meer geautomatiseerd
• leren handen & vingers gebruiken, ook onafhankelijk van elkaar 

Spel     psychische ontwikkeling

1. Cognitief: kennis uitbreiden, materiaal leren kennen
2. Taalontwikkeling: ze leren begrippen, praten tegen zichzelf en daarna tegen elkaar
3. Emotionele ontwikkeling: leren kennen van gevoelens, emotie. Door spel leren verwerken van emoties

Spel     sociale ontwikkeling

• Spelen met andere kinderen samen
• er ontwikkelt door het spelen een sociaal gevoel
• ze leren geduldig zijn, speelgoed delen, hun beurt afwachten, ... 

Soorten spelvormen:

1. Exploratief spelvorm (spelen met water, zand, voelboekje,...)
2. Bewegingsspel (tikkertje, voetbal, dansen, fietsen, ...)
3. Fantasiespel/rollenspel (winkeltje, doktertje, toneel, ...)
4. Constructiespel (kamp bouwen, lego, tekenen, puzzelen, ...)
5. Samenspel/sociaal spel (gezelschapsspel, verstoppertje, ...)
6. Receptief spel (luisteren naar verhaaltje, kijken naar anderen die voetballen, genieten van de zon, ...)

Opdracht: zet de juiste spelvorm bij juiste afbeelding