Gedragsherkenning

• Dierverzorging
• HBO
• Studiejaar 2

Kattengedrag module 3

Gedragsherkenning (les 8 april 2022)

Uitleg

Hieronder volgen meerdere vragen over de lesstof van de les van 8 april 2022 over gedragsherkenning en communicatie bij katten. 

Bij de meeste vragen staat ook een toelichting van het juiste antwoord.

Welke afkorting (en waar staat dit voor) kan je als basis gebruiken om naar diergedrag te kijken?

1. KAT: Kijken, Adviseren, Trainen
2. ICI: Inventariseren, in Context plaatsen, Interpreteren.
3. HIER: Herkennen, Interpreteren, Erkennen, Resulteren
4. HOND: Herkennen, Opzoeken, Nadoen, Delen

Toelichting ICI

=Basisrichtlijnen voor deze cursus. Eerst bekijken wat zie ik hier en nu; zonder interpretatie gedrag scoren.

Vervolgens het dier en het gedrag in zijn context plaatsen. 

Daarna bedenken wat kan ik daaruit concluderen op basis van wat ik nu weet.

Noem 3 grote verschillen tussen binnen en buiten katten

Welk van deze gedragingen duiden niet op solitair gedrag?

1. territoriaal gedrag
2. vluchtgedrag
3. ontbreken overgave gedrag
4. Zorggedrag

Toelichting antwoord zorggedrag

Katten tonen veel gedragingen die aantonen dat ze geen groepsdieren zijn maar solitair. 

Toch kunnen ze wel ook sociaal gedrag vertonen zoals: zorggedrag (elkaar verzorgen) en samen slapen. 

Wie zijn sterker territoriaal, katers of poezen? Welk gevolg heeft dit o.a.?

1. Katers
2. Poezen

Toelichting territoriaal gedrag katers

Katers hebben een groter territorium en leefgebied dan poezen. Binnenkaters zullen meer ruimte in huis innemen dan poezen. 

Bij binnenkatten ontstaat wel een soort dominantie structuur, waar is deze afhankelijk van en hoe heet dit?

Wat is waar over vecht- en vluchtgedrag bij katten?

1. Een kat vlucht als ze zien dat andere katten ook vluchten.
2. Een kat vecht altijd eerder dan dat hij vlucht.
3. Een kat vlucht alleen bij persoonlijke dreiging.
4. Een kat zal zich soms overgeven om zo een gevecht te vermijden.

Toelichting vecht- en vluchtgedrag

Katten kennen geen gezamenlijk vluchtgedrag zoals bij paarden/koeien/etc. Ze blijven tot ze zich persoonlijk bedreigt voelen. 

Katten kennen van nature geen overgave gedrag. Daardoor zal een kat in het nauw vechten tot hij kan vluchten. (i.t.t. een roedeldier)

Katten vechten wel om hun territorium te verdedigen, hij vecht tot hij wint of kan vluchten. 

Vlucht afstand

Kritische afstand

Sociale afstand

Persoonlijke afstand

de kat vlucht als iemand binnen een bepaalde afstand komt

de afstand waarbinnen een kat zichzelf zal verdedigen

gereserveerd voor bekenden die wel dichtbij mogen komen, maar waar geen intiem contact mee gewenst wordt

intieme benadering toegestaan

Toelichting afstand katten

Er spelen meer factoren mee die belangrijk zijn bij het beoordelen van gedrag van katten in gebieden met grote kattendichtheid (binnen of buiten). Er zijn rondom een kat een paar onzichtbare cirkels die de reactie van de kat op nadering van een vreemde kat of een “vreemde soort”.

Kan variëren met zowel de omstandigheden als een uitdrukking zijn van het karakter van het individuele dier. Ook verschil in rand of hart territorium. 

Wat is de definitie van gedrag bij Tinley?

1. Alle waarneembare spier- of klieractiviteit
2. Alles wat je een kat/dier ziet doen.
3. Alle interactie tussen twee of meer dieren.

Hoe noem je een klein stukje van gedrag?

1. gedragssysteem
2. gedragsketen
3. gedragselement
4. gedragspatroon

Toelichting gedrag definities

Definitie gedragselement: vormvaste beweging, houding, geluid of gedrag die algemeen voorkomt bij de soort. 

Een gedragspatroon of gedragsketen is een vaste opeenvolging van verschillende gedragselementen. 

Een gedragssysteem is een combinatie van gedragselementen die vaak bij elkaar voorkomen. (gedragselementen met een gemeenschappelijke causale factor) 

Welke vorm van agressie zie je vaak tussen kat en mens?

1. territoriale agressie
2. maternale agressie
3. interspecies agressie
4. spelagressie

Toelichting agressie kat-mens

60% van de katten slaat of bijt wel eens een mens. familieleden vaker slachtoffer dan vreemden (ook bij redirectieagressie)

Territoriale agressie

Spel agressie

(misplaatst) prooivanggedrag

Redirectie agressie

Frustratie gerelateerde agressie

defensieve of angstagressie

Meestal kat offensief. meer bij seksueel en sociaal volwassen katten

meestal stil spel, geremde agressie,  vooral jonge katten, elementen uit veel gedragssystemen, socialisatie belangrijk

geen vocalisatie, geen agressieve houding. gedragsketen: loeren, besluipen, achtervolgen, vangen, bijten, doden

'omgericht gedrag'. meestal duidelijk stress-agressie. vaak niet herkend. 50% van agressie gaat hierover

kat gemotiveerd iets te doen, maar kan niet. situatie voldoet niet aan verwachting

spugen, sissen, blazen. duidelijk herkenbaar aan lichaamstaal

Maternale agressie

Pijn agressie

Aai agressie

Interkat agressie

Status en impulscontrol agressie

Idiopatische agressie

gaat over, territoriaal gedrag speelt mee, soms al voor de directe aanleiding aanwezig is.

agressie op naderen of aanraken. defensief. gevaar voor leerproces.

Oorzaak niet duidelijk. mogelijk overstimulatie, controle of desoriëntatie. duidelijke opbouw spanning.

bij sociale volwassenheid en slechte socialisatie, bij katers hormoongestuurd.

Om controle op situatie te houden, offensief, lijkt uitgesproken leergedrag

geen lichamelijke oorzaak of veroorzaker agressie gevonden