Samenvatting H4 Stoffen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 3

Samenvatting H4 Stoffen

H4.1 Stofeigenschappen

H4.2 Smeltpunt en Kookpunt

H4.3 Veilig werken met stoffen

H4.4 Chemische reacties

H4.1 stofeigenschappen 

Stofeigenschappen

zuiver stoffen en mensels

Scheidingsmethoden

Stofeigenschappen:

• Brandbaarheid
• Geur
• Kleur
• Smaak
• Fase (bij kamertemp.)
• Kookpunt
• Smeltpunt
• Oplosbaarheid in water

Geen stofeigenschappen:

• Temperatuur
• Vorm
• Massa
• Volume

Zuivere stoffen en mengsels

Zuivere stof:                                                     Mengsel:

Er zit maar één soort stof in                      Meerdere stoffen door

                                                                                elkaar

Scheidingsmethoden

extraheren:

• scheiden van stoffen door oplossen van                                                                kleur- geur- en smaakstoffen

filtreren:

• stoffen scheiden d.m.v. een filter

indampen:

• een vaste stof wordt uit een vloeistof                                                             gescheiden door de vloeistof te laten verdampen

Sleep de stofeigenschappen naar het juiste vakje

6

Stofeigenschappen

Geen stofeigenschappen

Geur

Kleur

Hoeveelheid

massa

dikte

brandbaarheid

smaak

vorm

fase

Mengsel

Zuivere stof: element

Zuivere stof: verbinding

H4.2 Smeltpunt en kookpunt

Smeltpunt en kookpunt

Temperatuur-tijddiagram

Koken onder druk

Smeltpunt en kookpunt

• Onder het smeltpunt                          = vaste fase
• Tussen smelt- en kookpunt = vloeibare fase
• Boven het kookpunt     = gasvormige fase

het smeltpunt/traject en kookpunt/traject van een stof aflezen uit een temperatuur-tijddiagram.

Smeltpunt/stolpunt en kookpunt staan in Binas. Het zijn stofeigenschappen. 

In de vloeibare fase ontstaat er ook al waterdamp, dit is wel vele malen minder dan tijdens het koken. 

Als je een vloeistof verwarmt, zal hij bij een bepaalde temperatuur gaan koken. Je ziet dan overal in de vloeistof dampbellen ontstaan. De vloeistof verdampt dan niet alleen aan het vloeistofoppervlak zoals bij ‘gewoon’ verdampen, maar overal in de vloeistof. 

Tijdens het smelten en koken gaat alle energie (warmte) die je in de stof stopt in het smelten of verdampen van de stof. De stof wordt tijdens dit proces dus niet warmer! Hij neemt wél energie op!

Koken onder hoge druk

• Hoogte kookpunt afhankelijk van luchtdruk. 

• Hoe hoger de luchtdruk =>      hoe hoger het kookpunt. 

• vormen minder gemakkelijk dampbellen als de druk groter is. 

Smeltpunt en kookpunt zijn stofeigenschappen

1. Waar
2. Niet Waar

Hoeveel Kelvin is 100 graden Celcius

1. 0
2. 373
3. 173
4. 273

H4.3 Veilig werken met stoffen

veiligheid stoffen

veiligheid en afval

Binas: Tabel 31 + 39

Veiligheid stoffen

Informatie op etiketten!

• veiligheidspictogrammen   (Binas 31 & 39)
• H-zinnen (Hazard) (gezondheidsgevaren)
• P-zinnen (Precaution)(voorkomen ongelukken)
  
• Concentratie stof (tabel40)

Veiligheid & afval

Nooit zomaar chemicaliën mengen.

Bij dit logo: 

Moet je afval behandelen 

als KCA (klein chemisch afval)

Binas Tabel 43 

Sleep de begrippen naar de juiste veiligheidspictogrammen.

Gevaarsymbolen zijn herkenbare en duidelijke symbolen, ontworpen om te waarschuwen voor gevaarlijke stoffen of gevaarlijke locaties.

Er blijft 1 begrip over.

irriterend

corrosief

ontvlambaar

oxiderend

giftig

Welke zin is een H-zin?

1. Alvorens te gebruiken, de speciale aanwijzingen raadplegen.
2. Houder onder druk: kan openbarsten bij verhitting.
3. Koel bewaren.
4. Contact met de ogen, de huid of de kleding vermijden.

Groen afval

plastic afval

Klein chemisch Afval

Glas afval

rest afval

Sleepvraag

 H4.4 Chemische reacties

Chemische reacties weergeven

verschillende reacties

Corrosie

Chemische reacties weergeven

Chemische reactie: beginstoffen verdwijnen én nieuwe stoffen 
             (reactieproducten) worden gevormd.

Chemische reactie in een reactieschema: 

beginstoffen -> reactieproducten

Verschillende reacties:

• ontleden (altijd 1 beginstof)

water -> waterstof + zuurstof

• verbranding (altijd met zuurstof)

brandstof + zuurstof -> Verbrandingsproducten

• Synthese ==> Alle andere reacties

koolstofdioxide + water -> glucose + zuurstof 

Corrosie:

Corrosie is een ongewenste reactie van metalen met zuurstof                en/of water

Edelmetalen:

zijn niet gevoelig voor corrosie

Wel beschermen tegen corrosie

IJzer => coating (verf, lak ...)

Vormt zelf een beschermende oxide laagje

Aluminium, zink, chroom invetten, verzinken

Bij de brander kan je de hoeveelheid lucht regelen met de luchtring. Daarmee regel je ook of de verbranding onvolledig of volledig is. 

Geef bij elke verbranding aan welke vlamkleur er bij hoort.

Volledige verbranding

Onvolledige verbranding

Maak de reactievergelijking van verbranding kloppend.

+

+

  ^_______>

verbranding

koolstofdioxide

zuurstof

water

glucose

Adrie kookt een ei
Sanne haar fiets is aan het roesten
Bij welke leerling/leerlingen vind een chemische reactie plaats?

1. Bij adrie
2. Bij Sanne
3. Bij allebei
4. Bij geen van beide

Samenvatting

Stofeigenschappen

Smelt en kookpunt

Veilig werken met stoffen

Chemische reacties