Poëzie Sonnet

Welkom!
1 / 15
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 15 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Welkom!

Slide 1 - Slide

- Gedichten + opdrachten bespreken.


leerdoel:  De leerling... : 
- Kan rijm herkennen in een gedicht
- Kent de kenmerken van een sonnet


Vandaag in de les:

Slide 2 - Slide

Eindrijm - rijmschema's
  • aaaa bbbb: slagrijm
  • aabb ccdd: gepaard rijm
  • abab cdcd: gekruist rijm
  • abba cddc: omarmend rijm
  • abcb: gebroken rijm
  • abcabc: verspringend rijm

Slide 3 - Slide

a
a
b
b

c
c
d
d


e
e
f
f

g
g
h
h

Slide 4 - Slide

Denkend aan Holland
zie ik breede rivieren
traag door oneindig
laagland gaan,
rijen ondenkbaar
ijle populieren
als hooge pluimen
aan den einder staan;
en in de geweldige
ruimte verzonken
de boerderijen
verspreid door het land,


boomgroepen, dorpen,
geknotte torens,
kerken en olmen
in een grootsch verband.
de lucht hangt er laag
en de zon wordt er langzaam
in grijze veelkleurige
dampen gesmoord,
en in alle gewesten
wordt de stem van het water
met zijn eeuwige rampen
gevreesd en gehoord.

Slide 5 - Slide

Denkend aan Holland 
zie ik breede rivieren
traag door oneindig
laagland gaan,
rijen ondenkbaar
ijle populieren
als hooge pluimen
aan den einder staan;
en in de geweldige
ruimte verzonken
de boerderijen
verspreid door het land,

boomgroepen, dorpen,
geknotte torens,
kerken en olmen
in een grootsch verband.
de lucht hangt er laag
en de zon wordt er langzaam
in grijze veelkleurige
dampen gesmoord,
en in alle gewesten
wordt de stem van het water
met zijn eeuwige rampen
gevreesd en gehoord.

Slide 6 - Slide

Denkend aan Holland 
zie ik breede rivieren
traag door oneindig
laagland gaan,
rijen ondenkbaar
ijle populieren
als hooge pluimen
aan den einder staan;
en in de geweldige
ruimte verzonken
de boerderijen
verspreid door het land,

boomgroepen, dorpen,
geknotte torens,
kerken en olmen
in een grootsch verband.
de lucht hangt er laag
en de zon wordt er langzaam
in grijze veelkleurige
dampen gesmoord,
en in alle gewesten
wordt de stem van het water
met zijn eeuwige rampen
gevreesd en gehoord.

Slide 7 - Slide

Denkend aan Holland 
zie ik breede rivieren 
traag door oneindig 
laagland gaan,
rijen ondenkbaar
ijle populieren
als hooge pluimen
aan den einder staan;
en in de geweldige
ruimte verzonken
de boerderijen
verspreid door het land,

boomgroepen, dorpen,
geknotte torens,
kerken en olmen
in een grootsch verband.
de lucht hangt er laag
en de zon wordt er langzaam
in grijze veelkleurige
dampen gesmoord,
en in alle gewesten
wordt de stem van het water
met zijn eeuwige rampen
gevreesd en gehoord.

6 x een kwatrijn

Slide 8 - Slide

Kleine ijstijd 

Deze moeder gaat niet over een nacht ijs.
Zij komt beslagen en slaat wakken. Blauwbekkend
kluunt het kind door het beijzeld huis. Omtrekkend
haar bewegingen, de dagen altijd grijs.

Scheldpartij, bevroren woorden en gekrijs.
Deze moeder smijt, haar smal gezicht vertrokken.
Botte ijzers halen uit naar de geschrokken
kinderhanden, schrijven krassend een bewijs

van onvermogen. Tot bij haar nagelaten
dingen het kind zich op een foto vindt
waarop geen sporen van geweld, gescheld en
 
op de achterkant in plaats van het gehate
hakken onbekend gefluister. Dan zaagt het kind
de woorden uit het ijs en laat ze smelten. 

Slide 9 - Slide

Kleine ijstijd 

Deze moeder gaat niet over een nacht ijs.
Zij komt beslagen en slaat wakken. Blauwbekkend
kluunt het kind door het beijzeld huis. Omtrekkend
haar bewegingen, de dagen altijd grijs.


Scheldpartij, bevroren woorden en gekrijs.
Deze moeder smijt, haar smal gezicht vertrokken.
Botte ijzers halen uit naar de geschrokken
kinderhanden, schrijven krassend een bewijs


van onvermogen. Tot bij haar nagelaten
dingen het kind zich op een foto vindt
waarop geen sporen van geweld, gescheld en


op de achterkant in plaats van het gehate
hakken onbekend gefluister. Dan zaagt het kind
de woorden uit het ijs en laat ze smelten. 

Slide 10 - Slide

Kleine ijstijd 

Deze moeder gaat niet over een nacht ijs.                                a
Zij komt beslagen en slaat wakken. Blauwbekkend               b 
kluunt het kind door het beijzeld huis. Omtrekkend               b 
haar bewegingen, de dagen altijd grijs.                                        

Scheldpartij, bevroren woorden en gekrijs.                                   c 
Deze moeder smijt, haar smal gezicht vertrokken.                  d 
Botte ijzers halen uit naar de geschrokken                                d 
kinderhanden, schrijven krassend een bewijs                           c 

van onvermogen. Tot bij haar nagelaten                                      e
dingen het kind zich op een foto vindt                                         f
waarop geen sporen van geweld, gescheld en                           g 

op de achterkant in plaats van het gehate                                   e                              
hakken onbekend gefluister. Dan zaagt het kind                        f 
de woorden uit het ijs en laat ze smelten.                                    g

Slide 11 - Slide

Kleine ijstijd 

Deze moeder gaat niet over een nacht ijs.
Zij komt beslagen en slaat wakken. Blauwbekkend
kluunt het kind door het beijzeld huis. Omtrekkend
haar bewegingen, de dagen altijd grijs.

Scheldpartij, bevroren woorden en gekrijs.
Deze moeder smijt, haar smal gezicht vertrokken.
Botte ijzers halen uit naar de geschrokken
kinderhanden, schrijven krassend een bewijs

van onvermogen. Tot bij haar nagelaten
dingen het kind zich op een foto vindt
waarop geen sporen van geweld, gescheld en

op de achterkant in plaats van het gehate
hakken onbekend gefluister. Dan zaagt het kind
de woorden uit het ijs en laat ze smelten. 
- Twee keer 4 regels (kwatrijn)
- Twee keer 3 regels (terzine)

- Totaal 14 regels

Dit is de klassieke indeling
van een sonnet.
- Na acht regels de wending.
De zinnen stoppen vaak niet aan het einde van een regel (of zelfs de strofe)

Rijm zit ook veel binnen de regels
Zie je hoe vaak de ij terugkomt? Hiermee laat de schrijver het gedicht ook ijziger worden...

Slide 12 - Slide

Kleine ijstijd 
 
Deze moeder gaat niet over een nacht ijs.
Zij komt beslagen en slaat wakken. Blauwbekkend
kluunt het kind door het beijzeld huis. Omtrekkend
haar bewegingen, de dagen altijd grijs.

Scheldpartij, bevroren woorden en gekrijs.
Deze moeder smijt, haar smal gezicht vertrokken.
Botte ijzers halen uit naar de geschrokken
kinderhanden, schrijven krassend een bewijs

van onvermogen. Tot bij haar nagelaten
dingen het kind zich op een foto vindt
waarop geen sporen van geweld, gescheld en

op de achterkant in plaats van het gehate
hakken onbekend gefluister. Dan zaagt het kind
de woorden uit het ijs en laat ze smelten. 
Dit is de klassieke indeling 
van een sonnet.
- Na acht regels de wending.

Voor de wending:
Hoe het voor het kind is in het ijzige huis

Slide 13 - Slide

Kleine ijstijd 

Deze moeder gaat niet over een nacht ijs.
Zij komt beslagen en slaat wakken. Blauwbekkend
kluunt het kind door het beijzeld huis. Omtrekkend
haar bewegingen, de dagen altijd grijs.

Scheldpartij, bevroren woorden en gekrijs.
Deze moeder smijt, haar smal gezicht vertrokken.
Botte ijzers halen uit naar de geschrokken
kinderhanden, schrijven krassend een bewijs

van onvermogen. Tot bij haar nagelaten
dingen het kind zich op een foto vindt
waarop geen sporen van geweld, gescheld en

op de achterkant in plaats van het gehate
hakken onbekend gefluister. Dan zaagt het kind
de woorden uit het ijs en laat ze smelten. 
Dit is de klassieke indeling 
van een sonnet.
- Na acht regels de wending.
Na de wending:
Het kind kijkt terug en kan dingen meer plaatsen. 

Slide 14 - Slide

Je hoeft echt niet alles mooi te vinden, dat is een kwestie van smaak.
Maar probeer soms iets verder te kijken dan wat er letterlijk staat, misschien kan je er 'inzichten aan ontlenen'.

Ook bijna alle songteksten vallen onder poëzie. Let er eens op!
Poëzie

Slide 15 - Slide