Les 3.1 IJs, water, waterdamp

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Planning

• Paragraaf 3.1 IJs, water en waterdamp
• Opgaven maken 
• Opgaven nakijken

Leerdoelen 3.1 ijs, water, waterdamp

• Je kunt de drie fasen benoemen.
  
• Je kunt de drie fasen van water herkennen in de praktijk.
  
• Je kunt uitleggen waarom ijs en andere vaste stoffen een kenmerkende kristalstructuur hebben.
  
• Je kunt verschillende soorten neerslag beschrijven.

Water

Water komt in de natuur voor: 

• Als vaste stof: ijs
• Als vloeistof: (vloeibaar) water
• Als gas: waterdamp

Fasen

De fasen van stoffen:

• Vaste stof
• Vloeistof
• Gas

Welke fase heeft
de stof hiernaast?

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas
4. Nat

Welke fase heeft
de stof hiernaast?

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas
4. Hard

Wat is precies gasfase? 

Welke fase heeft
de stof bij letter A?

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas
4. Doorzichtig

Welke fase heeft
de stof bij letter B?

1. Vast
2. Vloeibaar
3. Gas
4. Doorzichtig

Vloeibaar

Vast

Gas

Kristalstructuur

Soorten neerslag

• Regen, sneeuw en hagel
  
• Dauw: kleine waterdruppeltjes. BV: ochtends grassprieten/bladeren nat van dauw
• Rijp: enorm aantal kleine ijskristallen. BV: Rijp kan boomtakken en grassprieten prachtig wit maken.
• IJzel: koude regen die bevriest wanneer hij de bevroren grond aanraakt. BV: IJslaagje kan ontstaan, is altijd doorzichtig. Kan straten spiegelglad maken.

Welk soort neerslag
zie je hier?

1. Dauw
2. Rijp
3. IJzel
4. Sneeuw

Welk soort neerslag
zie je hier?

1. Hagel
2. Rijp
3. IJzel
4. Sneeuw

Welk soort neerslag
zie je hier?

1. Dauw
2. Rijp
3. IJzel
4. Regen

Welk soort neerslag
zie je hier?

1. Dauw
2. Rijp
3. IJzel
4. Sneeuw

Welk soort neerslag
zie je hier?

1. Dauw
2. Rijp
3. IJzel
4. Sneeuw

Welk soort neerslag
zie je hier?

1. Dauw
2. Rijp
3. IJzel
4. Regen

Maken 2 t/m 9 (vanaf blz 84)

2

• Dauw
• Hagel
• IJzel
• Regen
• Rijp
• Sneeuw

• Vloeibaar
• Vast
• Vast
• Vloeibaar
• Vast
• Vast

3

• a) Gasvormige fase (je kunt het niet zien)
• b) Vloeibare fase (je ziet kleine waterdruppeletjes)
• c) A: A is waterdamp, en dus onzichtbaar

4

• Dan worden je haren/kleding nat

5

• a) Vloeibaar: De kleine ijspegels zijn ontstaan doordat het water dat langs de tak naar beneden is gedruppeld.
• b) Vast: Veranderd niet meer van vorm

6

• IJzel is stevig en hard
• Rijp is brokkelig

7

• IJzel is een harde en gladde laag ijs, waar schoenzolen weinig grip op hebben. 
• De spikes steken in de laag ijzel en zorgen voor grip, zodat je minder snel uitglijd. 

8

• Nee
• Ja
• Bij B zie je dat de structuur regelmatig is, dus is het een kristalstructuur

9

• a) Hagel is vast geworden in de wolken/lucht. IJzel pas op de grond. 
• b) Beide vaste fase. 
• c) IJzel en hagel ontstaan beide als regendruppels bevriezen
• d) IJzel valt als regen naar beneden en bevriest pas op een bevroren ondergrond. Hagel valt al bevroren naar beneden.