Les 2 verlichte denkers

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Les 2 Verlichting en Romantiek 

Verlichte denkers

Inhoud van deze les: 

We bespreken vandaag vijf filosofen (belangrijke 'verlichte denkers'). Voor iedere filosoof maak je een aantekening.

Maak goede aantekeningen, zodat je hiermee kan leren voor je toets. 

René Descartes

1596 - 1650

Descartes

Cogito ergo sum

De man die twijfelde aan alles

Benedictus (Bento) Spinoza

1632 - 1677

John Locke

1632 - 1704

John Locke

aandacht voor: gelijkheid van geloof

belang van opvoeding: kind is een tabula rasa

sociaal contract: koning is niet door God aangewezen, maar regeert op basis van contract met het volk

Immanuel Kant

1724 - 1804

0

Denkopdracht

Bespreek wat Immanuel kant bedoelt met onderstaande uitspraak. Probeer dit eens uit te leggen met een voorbeeld. Handel jij hiernaar? Wanneer wel/niet?

"Men moet altijd handelen volgens een regel waarvan men zou willen dat het een algemene wet is."

Uitspraak Kant: 

"Verlichting is het uittreden van de mens uit de onmondigheid die hij aan zichzelf te wijten heeft. Onmondigheid is het onvermogen zich van zijn verstand te bedienen zonder de leiding van de ander"

Opdracht: Uitspraak Kant 

Herschrijf de uitspraak van Kant in je eigen woorden. 

M.a.w.: leg uit wat Kant met deze uitspraak bedoelde (ongeveer 200 woorden) 

Je mag hierbij overleggen met je buur. 

Tijd: 10 minuten 

Vragen filmpje Kant

Vragen filmpje Kant:

1. Waar leefde Immanuel Kant?

2. Wat betekent autonoom?

3. Wat betekent Sapere Aude?

4. Waarom zou hij zo’n stipt dagritme hebben?

5. Waarom zegt Kant dat je alleen maar kunt speculeren (raden) over het bestaan van God en de onsterfelijkheid van de ziel?

Vragen filmpje Kant

6. Wat bepaalt je gedrag?

Verwerk in je antwoord de woorden: genen, omgeving en geweten

7. Wat betekent vrijheid volgens Kant?

8. Wat betekent: “Handel volgens dat principe waarvan je zou willen dat het een algemene wet wordt”?

Montesquieu

Belangrijkste wat hij zei was

De macht in een staat moet in drie delen worden gemaakt

Uitvoerende macht

Controlerende macht

wetgevende macht

Macht!

-De machten moeten gescheiden zijn om machtsmisbruik te voorkomen.

- Vrijheid best gewaarborgd door tussenmachten.

-Instanties zoals vakbonden zijn belangrijk om samen je stem te laten horen. Je hebt ze nodig! Tussenmachten niet zomaar aan de kant schuiven.

Samen

Controle (vakbonden) over macht is noodzakelijk voor vrijheid. Ik alleen ben te klein om voor zichzelf en de andere te beslissen.

De drie machten in Nederland zijn:

Uitvoerende macht (voeren wetten uit) 

(controle door regering)

wetgevende macht

rechtsprekende macht

God

Over god zei hij: 

Het is belangrijk om stabiliteit Het volk heeft het nodig!

Mensen zouden er namelijk liever door worden.

In de bijbel stond

In de bijbel stond namelijk dat je elkaar moest lief hebben.

Hij geloofde ook in de onsterfelijkheid van de ziel.

Normen en waarden

Hij zei dat vrijheid en gezag 50/50 moest blijven. Vrijheid moest er zijn maar mensen moesten wel weten wat wel en niet kon. 

-Iedereen heeft gezag... en dus vrijheid

Opdracht: Aantekening vijf filosofen

Je werkt jouw aantekeningen over de vijf filosofen (Descartes, Spinoza, Locke, Kant en Montesquieu) in het net uit. 

Opdracht

"Bevrijden van angsten door verstand te gebruiken"

Schrijf een kort krantenartikel (200 woorden) waarbij jij als filosoof uit de verlichting, de bevolking wijst op het feit dat ze hun verstand moeten gebruiken en niet bang hoeven zijn voor zogenaamde goddelijke straffen.