GWP 4.3 en 4.4 - Staatsvorming, centralisatie en machtige kerk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Steden en Staten

Het begin van staatsvorming en centralisatie

Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben

Wat heb je ter voorbereiding op deze les gedaan?

Vul het schema op de juiste manier in.

De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over 

burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat

A

De groei van het Romeinse imperium waardoor de Grieks-Romeinse

cultuur zich in Europa verspreidde

B

De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste

monotheïstische godsdiensten

C

De verspreiding van het christendom in geheel Europa

D

Het begin van de Europese overzeese expansie

E

Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen

F

Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur

G

De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving

H

Het begin van staatsvorming en centralisatie

I

De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-

Europa tot gevolg had;

J

Het ontstaan en de verspreiding van de islam;

K

De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid

L

het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen

M

Monniken en Ridders

Steden en Staten

1000-1500

1500-1600

Oudheid

Middeleeuwen

Middeleeuwen

Vroegmoderne tijd

Leg in je eigen woorden uit wat de begrippen staatsvorming en centralisatie betekenen. Leg ook uit wat het verschil is met de eerste helft van de Middeleeuwen

Bekijk de afbeelding. Van wie krijgt Otto III zijn macht volgens deze afbeelding? Op de afbeelding zie ik ..., daaruit maak ik op dat Otto III zijn macht krijgt van ..., want ...

Leg uit waarom deze afbeelding past bij het kenmerkend aspect 'staatsvorming en centralisatie'

Standplaats- en tijdgebondenheid: Stel je voor, je bent een boer in de Middeleeuwen. De heer zegt tegen je dat je hém belasting moet betalen, de bisschop zegt dat je dat niet moet doen en de kerk moet betalen. Wie kies je? Wie is voor jou het belangrijkst en waarom?

Representatief

Lees onderstaande tekst. 

Een aantal aanzienlijke mannen zat te drinken in de herberg. En toen de wijn hen begon te verwarmen, begonnen ze over allerlei onderwerpen te praten. En hun gesprek kwam op het leven na de dood. Toen zei een van hen: 'Die priesters houden ons flink voor de gek als ze zeggen dat onze ziel de vernietiging van het lichaam zal overleven!' Na deze woorden barstten ze allen in lachen uit. 

- Wat zegt de hoofdpersoon in dit tekstje?

- Is deze gedachte representatief voor iemand in de tweede helft van de Middeleeuwen?

Volgende les gaan we aan de slag met de afronding van hfdst 4. Wat ga jij doen om de LessonUp goed te kunnen maken (en jezelf dus goed voor te bereiden op de toets aan het einde van het jaar)?