3C Erfelijkheid en evolutie BS1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Thema 3

Erfelijkheid en evolutie

Bs1 Genotype fenotype

Lesdoelen

• Je kunt omschrijven wat een genotype, wat een fenotype en wat een gen is
• Je kunt beschrijven hoe organismen informatie over erfelijke eigenschappen overdragen aan hun nakomelingen via chromosomen

Introductie

maak opdracht 1 t/m 5 vanaf blz 168

Basisstof 1 

Genotype en fenotype

''Dat rode haar heb je van oma''

''Zij heeft de ogen van haar vader'' 

''Wat lijk je toch op je moeder''

''Jij en je broer hebben dezelfde neus''

Genotype= De erfelijke eigenschappen die in genen vastliggen

Fenotype= jouw uiterlijk, hoe je eruit ziet

Genotype= De erfelijke eigenschappen die in genen vastliggen.

Fenotype= jouw uiterlijk, hoe je eruit ziet. Ontstaat door de genotype en invloeden van het milieu

Genotype

Je genotype bestaat uit al je erfelijke eigenschappen

De informatie van erfelijke eigenschappen ligt in het DNA in de celkernen

DNA ligt in chromosomen

Chromosomenparen

De chromosomen van één cel van een vrouw 

46 chromosomen die paren vormen 

Chromosomenparen

23 chromosomenparen

Chromosomen bij andere organismen

Gen en allel

Hoe ontstaat een genotype?

Door het samensmelten van een eicel en een spermacel.

Het genotype van een organisme ligt vast op het moment van bevruchting

Elk gen bestaat uit een allel van de moeder en een allel van de vader

Hoe ontstaat het genotype?

Bij de bevruchting.

Bevruchting= samensmelten celkern vader en celkern moeder.

Dit is een aantekening

Hoe komt het fenotype tot stand?

Fenotype 

Het fenotype kan altijd veranderen door invloeden uit de omgeving

Bijvoorbeeld;

*haren verven 

*bruin worden in de zomer 

*kleurlenzen dragen 

Aan de slag!

Maak: Opdracht 1 t/m 7 vanaf bladzijde 172.

Hulp: Hand opsteken, docent komt je helpen.

Klaar? Maak test jezelf opdracht online

Welke volgorde van 'groot naar klein' klopt?

1. DNA-molecuul --> gen --> chromosoom
2. Gen --> nucleotide --> chromosoom
3. Chromosoom --> gen --> DNA molecuul
4. DNA --> gen --> allel --> chromosoom

Genotype of fenotype?

Litteken

1. Genotype
2. Fenotype

Ontstaat het fenotype door het genotype?

1. ja
2. nee

Hoeveel allelen heeft een gen?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Wat is het fenotype en wat is het genotype?

1. Fenotype is uiterlijk, genotype is je bewerkte uiterlijk
2. Fenotype zijn al je genen en genotype is je uiterlijk
3. Fenotype is je geverfde haarkleur, en genotype is je eigen haarkleur
4. Fenotype is je uiterlijk en genotype zijn al je erfelijke eigenschappen

Wat klopt over genen en allelen?

1. een gen zit in het DNA een allel op een chromosoom
2. een gen is een eigenschap een allel is een variant van de eigenschap
3. allel en gen zijn synoniemen van elkaar
4. een allel is een eigenschap een gen is een variant van de eigenschap

Genotype, Fenotype of omgeving?
Het allel voor rood haar is een voorbeeld van...

1. Genotype
2. Fenotype
3. Omgeving