H2 Verzuiling, crisis en bezetting

2.2 In de tijd van de wereldoorlogen
1 / 13
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 13 slides, with text slides.

Items in this lesson

2.2 In de tijd van de wereldoorlogen

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Vorige les
H2 Politieke stromingen 
1848- 1919

- Regering legt verantwoording af aan 
   parlement, koning is onschendbaar.
- opkomst politieke stromingen; liberalen, 
   confessionelen en socialisten
- ontstaan politieke partijen
- 1917 Grondwetswijziging (de Pacificatie)
Het kabinet liberale van Cort van der Linden 
1913- 1918

Slide 3 - Slide

4.1 Het politiek compromis van 1917 (Pacificatie)

Veranderingen;
1. Van districtenstelsel naar evenredige vertegenwoordiging*
2. Algemeen kiesrecht*
3. Einde van de schoolstrijd

* = --> verandering kandidaatstelling
*= --> nl democratische rechtsstaat (v.a. 23 jaar)

Slide 4 - Slide

Verzuiling crisis en bezetting
1919-1945
Gevolgen van de invoering van het algemeen kiesrecht en systeem van evenredige vertegenwoordiging:
  • liberalen verliezen meerderheid in 
       parlement
  • confessionele partijen hebben nu meerderheid
  • Geen enkele partij absolute meerderheid dus altijd coalities van ARP, CHU, RKSP

Het interbellum

Slide 5 - Slide



Gevolgen voor Nederland
November 1918:
Einde WOI; overal in Europa breken opstanden uit

Troelstra leider van de SDAP denkt dat ook in Nederland de arbeiders de macht kunnen overnemen en roept de revolutie uit.
1917 Russische revolutie:
communisten onder leiding van Lenin grijpen de macht
Internationale ontwikkelingen
Nov 1918 Einde Eerste Wereldoorlog
Gevolgen voor Nederland:
Overal in Europa breken revoluties en opstanden uit

Troelstra leider van de SDAP denkt dat ook in Nederland de arbeiders de macht kunnen overnemen en roept de revolutie uit.
Mislukt; SDAP wordt gezien als gevaarlijk en onbetrouwbaar
1
2
Oprichting Communistische Partij Nederland (CPN)

Slide 6 - Slide


Gevolgen voor Nederland
Oprichting Nationaal- Socialistische Beweging (NSB) onder leiding van Anton Mussert
Ontstaan fascisme en nationaal- socialisme

Slide 7 - Slide


1929 Beurscrisis in New York
Gevolgen:
- wereldwijde economische crisis
- grote werkloosheid en armoede
- extreme partijen die tegen de democratie zijn 
   zoals de communisten en de nationaal- 
   socialisten krijgen steeds meer aanhang

Slide 8 - Slide

Gevolgen voor Nederland:
CPN en NSB ondanks werkloosheid en armoede weinig aanhang -> geen bedreiging voor democratie


Slide 9 - Slide

Nederland stabiele democratie omdat:
  1. Verzuiling; Nederlanders trouw aan hun eigen 'zuil'
  2. Nederland niet betrokken geweest bij WO I dus geen ontevreden oorlogsveteranen
  3. Minister- president Colijn (ARP); gezien als een krachtige leider die Nederland door crisis kon leiden

Slide 10 - Slide

mei 1940
 Einde van de democratie en de rechtsstaat in Nederland

Slide 11 - Slide

Conclusie: Verzuiling, crisis en bezetting 
                                  1919-1945
Gevolgen grondwetswijziging van 1917: 
- Liberalen verliezen meerderheid in parlement
- Confessionele partijen meerderheid
- Socialisten gewantrouwd door Troelstra's   
   revolutie poging
- Ontstaan antidemocratische partijen: CPN en 
   NSB maar weinig aanhang door:
       - verzuiling
      -  geen oorlogsveteranen uit WO I
      - krachtig leiderschap Colijn
    



Duitse bezetting (1940-1945) maakt einde aan Nederlandse rechtsstaat en democratie.

Slide 12 - Slide

Jaren zestig de samenleving verandert

- Welvaart stijgt 
- Ontwikkelingen als ontzuiling en ontkerkelijking
- Ontstaan 'zwevende kiezer' 
-poldermodel
D'66 = voorbeeld voor deze periode. Een poging om de politiek dichter bij de burgers te brengen.
- Medezeggenschapsraden
- Ondernemersraden

Slide 13 - Slide