H6 De macht van de media 2223

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

6 De macht van de media

Wat gaan we doen? 

 Uitleg H6

Zelfstandig werken en oefentoets in LessonUp maken

Je kan ook oefenen met de eindexamensite. Media vindt je vooral in Analyse Maatschappelijk Vraagstuk.

Meld je aan met klascode zgxet

Wat zijn de vier kenmerken van een maatschappelijk vraagstuk?

Waarden zijn ?

1. Wat JIJ belangrijk vindt in het leven
2. Hetzelfde als normen
3. Regels die de wet bepaalt
4. Wat anderen belangrijk vinden

Wat is geen waarde?

1. Liefde
2. Eerlijkheid
3. Gezondheid
4. Veel werken

Welk machtsmiddel wordt bij iedere afbeelding ingezet?

Functie/beroep

kennis

aanzien/status

overtuigings-

kracht

geld

aantal

geweld

invloedrijke mensen

Als het belang van de een botst met het belang van de ander noem je dat:

1. Ruzie
2. onenigheid
3. belangentegenstelling
4. belangstelling

De politiek gaat over het algemeen belang. Wat is GEEN algemeen belang?

1. goed onderwijs voor iedereen
2. goedkope en goede zorg
3. goedkope kleding
4. goede straatverlichting

Een dilemma is..?

1. een lastige keuze tussen twee dingen die allebei voordelen of juist nadelen hebben
2. een botsing in het belang van de een met het belang van de ander
3. is een middel waarmee je het gedrag van anderen kunt beïnvloeden
4. is een oordeel over iets of iemand zonder dat je de feiten kent

Dilemma:

1. Weten wanneer je dood gaat
2. Weten hoe je dood gaat

Dilemma:

1. Leven in het verleden
2. Leven in de toekomst

Hoofdvragen:

• Welke beïnvloedingstheorieën zijn er? 
• Welke discussies worden gevoerd over de media

Begrippen:

• Socialisatie
• Beeldvorming
• Vooroordeel & stereotype
• manipulatie & indoctrinatie
• injectienaald theorie
• multiple-step-flow
  
• selectieve perceptie
  
• agenda theorie

Beeldvorming door de media

De media hebben een grote rol in onze socialisatie > het aanleren van waarden, normen en andere kenmerken binnen een samenleving. 

De media bepaalt bijvoorbeeld wat we weten en hoe we denken over gebeurtenissen, personen of groepen 

> de media beïnvloedt onze beeldvorming= de gedachtes die ontstaan bij iets of iemand

Beeldvorming door de media

Deze beeldvorming komt niet altijd overeen met de werkelijkheid

• Het beeld 'vrouwen moeten mooi zijn', zorgt er voor dat meisjes/vrouwen vaak onzeker zijn over hun uiterlijk. 
• Zij baseren het 'ideale uiterlijk' op beelden uit de media > De werkelijkheid is heel anders: een meisje zonder make-up is niet lelijk, een jongen met bril is geen nerd en een man met een witte jas is niet persé dokter. Niet elke liefdesrelatie verandert in een sprookje... 

De media creëren onbedoeld vooroordelen = een mening over iets of iemand zonder dat dit gebaseerd is op feiten. 

Stereotypes

Rolpatronen geven een te 'simpel' beeld van hoe iemand zich in een bepaalde rol moet gedragen. Hierdoor ontstaan stereotyperingen / stereotypes

>  een simpele en niet (altijd) kloppende verwachting van een persoon of groep. 

Vaak wordt een bepaalde eigenschap extreem versterkt: In series of films is een homoseksueel vaak enorm extrovert, en zijn de blonde meisjes niet altijd de slimste...

'Typische' Amerikaan

'Typische' Nederlander

Hoe kunnen vooroordelen en stereotypen ontstaan?

Rolpatronen

Media maken gebruik van bestaande beeldvorming, ook wel rolpatronen genoemd > het gedrag laten zien dat van je wordt verwacht

• Jongens zijn stoer. Meisjes zijn lief. Mannen zorgen voor geld. Vrouwen zorgen voor het huishouden en kinderen

Deze rolpatronen zijn natuurlijk 'ouderwets' 

Toch houdt de media deze rolpatronen vaak in stand. 

Beinvloedingstheorieen 

Hoe groot is de invloed van media en hoe denkt de wetenschap over deze invloed? Vijf wetenschappelijke theorieën: 

1. Injectienaaldtheorie

2. Framingstheorie

3. Theorie van selectieve perceptie

4. Agendatheorie

5. multiple step flow theorie

  1. Injectienaaldtheorie

'Druppel voor druppel' spuit de massamedia ons vol met ideeën

Het publiek neemt hun boodschap over want het publiek is beïnvloedbaar.

• Manipulatie = het geven van vervormde informatie, zoals het weglaten van feiten zonder dat het publiek dit merkt. 

• Indoctrinatie = systematisch en voortdurend opdringen van bepaalde  opvattingen en meningen aan het publiek. 

Voorbeeld = gewelddadige films en games kunnen aanzetten tot agressie.  Het voortdurend tonen van een sterke leider (in een dictatuur)

Manipulatie > Dit interview lijkt genomen bij een hele drukke bijeenkomst...

Maar deze foto is vanaf de overkant genomen.....

2. Framingtheorie

De media kunnen een onderwerp, bewust of onbewust, op een bepaalde manier framen. 

Hierdoor kan de manier waarop de ontvangers gaan nadenken en praten over het onderwerp gestuurd worden.

 'Een stroom vluchtelingen'  of de 'Gascrisis' of 'Poetins Oorlog'

Voor abortus of Pro Life

Aantekening voor het examen

3. Theorie van Selectieve Perceptie

Theorie gaat niet over de macht van de media, maar van de mediagebruikers.  Het referentiekader bepaalt hoe zij een keuze maken uit de aangeboden informatie en werkt dus als een soort filter, dat sommige informatie wel of niet doorlaat.  

Alleen de informatie die interessant gevonden wordt, wordt gekeken. 

Voorbeeld: Rokers zappen weg bij een programma over een rookverbod.  Coronaontkenners kijken niet naar programma's waar uitleg over corona is die niet past... 

Whodunnit? 

1. Selectieve perceptie maakt dat je maar een deel ziet van wat er is...
2. Een voorbeeld om te laten zien hoe je hersenen voor de gek gehouden kunnen worden is de volgende video. 

                     Wie heeft de moord gepleegd?

4. Agendatheorie

De media bepaalt niet WAT we denken, maar WAAROVER we denken. 

• Ook op de politieke agenda hebben de media invloed:  De politici horen, zien en lezen dingen waar ze iets aan willen veranderen. 

We praten bijvoorbeeld over de oorlog in Oekraïne, de Amerikaanse verkiezingen, het 'gedoe' in de Tweede Kamer, armoede in Nederland..... Matthijs van Nieuwkerk.      Maar de media bepaalt niet WAT we hierover denken. 

5. Multiple-step-flowtheorie

Niet de media zelf, maar de mensen die in de media voorkomen hebben invloed. 

Deze mensen noemen we ook wel opinieleiders  => mensen met een sterk gezag, die invloed hebben op anderen. 

De mening van deze opinieleiders wordt overgenomen door personen die naar hun programma's of nieuwsonderdelen kijken. 

Voorbeeld > bekende mensen of wetenschappers die ergens hun mening over geven.  Denk bijvoorbeeld aan DWDD, ZML of Jinek

Injectienaald

-theorie

De Multiple-step-

flowtheorie

Selectieve

perceptie

Agenda

-theorie

Publiek neemt boodschap makkelijk over 

Als er veel over gepraat wordt komt het op de politieke agenda

Mensen bepalen zelf hun keuze

Opinieleider heef invloed op ontvanger

Koppel de juiste beschrijving (links) aan de juiste theorie (rechts).

Je kan de antwoorden slepen.

Injectienaaldtheorie

Theorie van de selectieve perceptie

Multiple-step-flowtheorie

Agendatheorie

Theorie die laat zien dat de media weinig invloed hebben op de manier waarop mensen denken, maar veel invloed op de onderwerpen waarover we denken.

Theorie die  laat zien dat de media veel directe invloed hebben op het doen en laten van mensen.

Theorie die laat zien dat de media alleen directe invloed hebben op mensen via gezaghebbende personen.

Theorie die laat zien dat de media alleen invloed hebben op datgene wat mensen willen horen of zien.

Mediawijsheid

Je moet voorzichtig zijn en kritisch omgaan met media. Het is belangrijk dat: 

• Je jezelf afvraagt of de informatie wel betrouwbaar is. 
• Hoe ga je met persoonlijke gegevens om? 
• Je meerdere nieuwsbronnen bekijkt
• Je kijkt naar de kleur van het tijdschrift of de krant (rechts/links, uitgegeven door belangenorganisatie etc.) 

Discussie over de media

De macht van mediabedrijven

Digitale media is in handen van een paar grote bedrijven > Google, Facebook en Twitter Deze bedrijven hebben veel macht:

• welk nieuws wij wel en niet zien
• accounts blokkeren
• verzamelen data om jou passende content te laten zien

Waarom is hier kritiek op > Bedrijven doet te weinig om bubbels te voorkomen

Discussies over de media 

Informatie op internet blijft zichtbaar

• In Europa kan je vragen of een zoekmachine 'hits' over jou/jouw bedrijf verwijderd. Europeanen hebben het recht om vergeten te worden.  
• Digitale media heeft een lage drempel, iedereen kan meedoen > gevolg is dat reageren makkelijk is en anoniem kan > pesten en dreigen komt veel voor.
• Iedereen kan  berichten plaatsen. Er worden ook veel leugens/beweringen geplaatst/berichten worden niet gecontroleerd zoals 

Aan de slag! 

Verplicht

De macht van de media     Lezen: blz 74 t/m 77

Maken: 1 t/m 4, 6, 9 t/m 17 + begrippenlijst blz 82

Keuze 

Oefen met quizlet en de eindexamensite/amv! 

Maak de examenopdrachten over alle hoofdstukken

Maak de oefentoets (gedeeld in LessonUp)

 

Oefen met de eindexamensite > analyse maatschappelijk vraagstuk 

De klascode voor de Mask LessonUps = zgxet

Wil je meer weten over DeepFake? Bekijk het in deze LessonUp! 

npokennis.nl

https: