3F- Bouwsteen 1 - tekstsoorten

1 / 20
next
Slide 1: Slide
NederlandsMBOStudiejaar 2

This lesson contains 20 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Slide

Doel van de les
  • Je kunt veelvoorkomende informatieve, betogende, verhalende en instructieve teksten herkennen.                    (theorie les + H1 tekstsoorten maken)

  • Je kunt verschillende manieren gebruiken om efficiënt te lezen en te luisteren.                                                            (H1 tekstsoorten maken)

Slide 4 - Slide

Welke tekstsoorten zijn er?
(je moet er straks vier kennen)

Slide 5 - Mind map

Welke begrippen horen bij de tekstsoort?
Informerende tekst
Betogende tekst
Instructieve tekst
Verhalende tekst
Informeren
Overtuigen
Amuseren
Uitleggen
Handleiding
Sollicitatiegesprek
Stripverhaal
Tekst van Wikipedia

Slide 6 - Drag question

Theorie tekstsoorten
Informatieve teksten
  • De schrijver of spreker geeft informatie over een bepaald onderwerp. 
  • De tekst is neutraal. 
  • De bedoeling is informeren.

Betogende teksten
  • De schrijver of spreker geeft zijn mening over een bepaald onderwerp.
  • De bedoeling is overtuigen. 
  • Daarvoor geeft hij argumenten.

Instructieve teksten
De schrijver of spreker legt uit hoe je iets moet doen. De bedoeling is dat je een handeling goed uitvoert.
• Verhalende teksten
De schrijver of spreker vertelt je een verhaal dat hij verzonnen heeft. De bedoeling is dat je ervan geniet, dat je je amuseert.

Informatieve teksten
  • De schrijver of spreker geeft informatie over een bepaald onderwerp. 
  • De tekst is neutraal. 
  • De bedoeling is informeren.

Betogende teksten
  • De schrijver of spreker geeft zijn mening over een bepaald onderwerp.
  • De bedoeling is overtuigen. 
  • Daarvoor geeft hij argumenten.
Theorie tekstsoorten
Instructieve teksten
  • De schrijver of spreker legt uit hoe je iets moet doen. 
  • De bedoeling is dat je een handeling goed uitvoert.


Verhalende teksten
  • De schrijver of spreker vertelt je een verhaal dat hij verzonnen heeft. 
  • De bedoeling is dat je ervan geniet, dat je je amuseert

Slide 7 - Slide

Hetzelfde onderwerp, hetzelfde tekstdoel, verschillende verschijningsvormen

Slide 8 - Slide

Theorie tekstvormen
Een tekstvorm is de vorm die een tekst aanneemt. Dit klinkt natuurlijk heel eenvoudig maar het is handiger om dit nader uit te leggen.


Een tekstschrijver kiest voor een bepaalde tekstsoort. Maar niet iedere tekst die tot één tekstsoort hoort, ziet er hetzelfde uit.

Voorbeelden van tekstvormen:   krantenartikel, brief, songtekst, advertentie ,                                                                      rapport, e-mail, schema, gedicht, etc.

Slide 9 - Slide

Theorie tekstvormen
Welke vorm een schrijver kiest voor de tekst hangt af van verschillende zaken.
  • Het doel van de tekst
  • De doelgroep van de tekst
  • Het medium waarmee de tekst wordt 'verzonden'
  • De persoonlijke voorkeur van de schrijver

Slide 10 - Slide

Je krijgt drie teksten te zien
Beantwoord de volgende vragen:
a. Wat is de tekstsoort?
b. Wat is het tekstdoel?
c. Wat is de tekstvorm?

Slide 11 - Slide

Gestoofde duif met bacon en noten
Ingrediënten
6 plakken bacon, 3 teentjes knoflook, 4 duiven, 250 gr champignons, 50 gram hazelnoten, 50 gram walnoten, 300 ml donker bier, 1 kopje water, 3 laurierbladeren,  boter om in de bakken.

  • Bak in een braadpan de bacon met de teentjes knoflook.
  • Voeg de duiven toe en bak deze aan alle kanten.
  • Voeg de noten en de champignons toe en laat het even doorkoken.
  • Voeg bier, water en laurierbladeren toe en laat dit 2 tot 3 uur stoven.

Serveertip
De vogels kunnen zowel geheel of gesneden als geserveerd worden.  

Slide 12 - Slide

a. Wat is de tekstsoort?
b. Wat is het tekstdoel?
c. Wat is de tekstvorm?

Slide 13 - Open question

Duivensport
Duivensport is een sport die bestaat uit het racen met speciaal gefokte duiven in wed(strijd)vluchten. Een belangrijk onderdeel is het kweken en trainen van postduiven. De winnaar is de eigenaar (duivenmelker) van de duif die de afstand tussen losplaats en duivenhok met de hoogste gemiddelde snelheid heeft afgelegd. 

Voor veel mensen is het nog steeds een hobby die intensief wordt beleefd en waarbij de wedstrijden van maart tot en met half oktober plaatsvinden. De sport kent wel, net als veel hobby's die in verenigingsverband worden uitgeoefend, een groeiende vergrijzing. Mede hierdoor is de duivensport in Nederland en België op zijn retour. In het voormalige Oostblok en in Azië is de sport echter flink groeiende. Daarnaast is het, zij het steeds minder, ook een gokspel: de eigenaars kunnen op hun eigen duiven geld inzetten. Hierbij speelt de te verwachten prestatie van een duif uiteraard een grote rol. Gedacht moet worden aan prijzen van enkele tientallen euro's.

Slide 14 - Slide

a. Wat is de tekstsoort?
b. Wat is het tekstdoel?
c. Wat is de tekstvorm?

Slide 15 - Open question

Vraag van Marit Visser
Waarom bewegen kippen en duiven hun nek tijdens het lopen? 

'Dat doen ze om diepte te zien', zegt Marius Dwars, diergeneeskundige aan de Universiteit Utrecht. Bij de meeste vogels zitten de ogen aan de zijkant van de kop. Daardoor hebben ze een volledig gescheiden blikveld links en rechts, en kunnen ze slecht diepte zien. Maar afstanden inschatten is wel belangrijk, bijvoorbeeld om te bepalen waar dat patatje precies ligt of hoe snel die vijandige kleuter op je af komt rennen. Daarom gebruiken ze het zogenaamde head bobbing. 'Als je oog zich verplaatst, zijn je hersenen in staat om diepte te zien. Dus beweegt die vogel zijn hoofd. 'Hoe beter een vogel diepte in moet schatten, hoe sneller hij zijn kop beweegt.' Dat zagen onderzoekers bij filmpjes van landende duiven. Als zo'n beest vlak bij de grond was en dus heel veel informatie nodig had om netjes op de grond terecht te komen. ging de kop sneller heen en weer. Zo zorgt een duif ervoor dat hij niet te pletter vliegt op de Dam.


Bron: Quest: De 123 slimste vragen – vraag 63


'Dat doen ze om diepte te zien', zegt Marius Dwars, diergeneeskundige aan de Universiteit Utrecht. Bij de meeste vogels zitten de ogen aan de zijkant van de kop. Daardoor hebben ze een volledig gescheiden blikveld links en rechts, en kunnen ze slecht diepte zien. Maar afstanden inschatten is wel belangrijk, bijvoorbeeld om te bepalen waar dat patatje precies ligt of hoe snel die vijandige kleuter op je af komt rennen. Daarom gebruiken ze het zogenaamde head bobbing. 'Als je oog zich verplaatst, zijn je hersenen in staat om diepte te zien. Dus beweegt die vogel zijn hoofd. 'Hoe beter een vogel diepte in moet schatten, hoe sneller hij zijn kop beweegt.' Dat zagen onderzoekers bij filmpjes van landende duiven. Als zo'n beest vlak bij de grond was en dus heel veel informatie nodig had om netjes op de grond terecht te komen. ging de kop sneller heen en weer. Zo zorgt een duif ervoor dat hij niet te pletter vliegt op de Dam.Waarom bewegen kippen en duiven hun nek tijdens het lopen?                     Vraag van Marit Visser

'Dat doen ze om diepte te zien', zegt Marius Dwars, diergeneeskundige aan de Universiteit Utrecht. Bij de meeste vogels zitten de ogen aan de zijkant van de kop. Daardoor hebben ze een volledig gescheiden blikveld links en rechts, en kunnen ze slecht diepte zien. Maar afstanden inschatten is wel belangrijk, bijvoorbeeld om te bepalen waar dat patatje precies ligt of hoe snel die vijandige kleuter op je af komt rennen. Daarom gebruiken ze het zogenaamde head bobbing. 'Als je oog zich verplaatst, zijn je hersenen in staat om diepte te zien. Dus beweegt die vogel zijn hoofd. 'Hoe beter een vogel diepte in moet schatten, hoe sneller hij zijn kop beweegt.' Dat zagen onderzoekers bij filmpjes van landende duiven. Als zo'n beest vlak bij de grond was en dus heel veel informatie nodig had om netjes op de grond terecht te komen. ging de kop sneller heen en weer. Zo zorgt een duif ervoor dat hij niet te pletter vliegt op de Dam.


Bron: Quest: De 123 slimste vragen – vraag 63


'Dat doen ze om diepte te zien', zegt Marius Dwars, diergeneeskundige aan de Universiteit Utrecht. Bij de meeste vogels zitten de ogen aan de zijkant van de kop. Daardoor hebben ze een volledig gescheiden blikveld links en rechts, en kunnen ze slecht diepte zien. Maar afstanden inschatten is wel belangrijk, bijvoorbeeld om te bepalen waar dat patatje precies ligt of hoe snel die vijandige kleuter op je af komt rennen. Daarom gebruiken ze het zogenaamde head bobbing. 'Als je oog zich verplaatst, zijn je hersenen in staat om diepte te zien. Dus beweegt die vogel zijn hoofd. 'Hoe beter een vogel diepte in moet schatten, hoe sneller hij zijn kop beweegt.' Dat zagen onderzoekers bij filmpjes van landende duiven. Als zo'n beest vlak bij de grond was en dus heel veel informatie nodig had om netjes op de grond terecht te komen, ging de kop sneller heen en weer. Zo zorgt een duif ervoor dat hij niet te pletter vliegt op de Dam.
Vraag van Marit Visser



Bron: tijdschrit Quest: - De 123 slimste vragen – vraag 63
Waarom bewegen kippen en duiven hun 
nek tijdens het lopen?

Slide 16 - Slide

a. Wat is de tekstsoort?
b. Wat is het tekstdoel?
c. Wat is de tekstvorm?

Slide 17 - Open question

Slide 18 - Slide

Aan de slag
Maken: Bouwstenen 3F, H1 Tekstsoorten
  • Voorbeeld en theorie
  • Lezen en luisteren

Maak alleen de 
meerkeuzevragen, denk wel
na over de open vragen!

Slide 19 - Slide



Wat heb je geleerd deze les?
Wat vond je van deze les?
Heb je iets gemist? Geef een tip.

Slide 20 - Open question