Taalverzorging. Periode 2. Congruentie en inversie grammatica. NNH4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Congruentie en inversie

A3 maandag 10 juni

• Leerdoelen
• Uitleg congruentie
• Uitleg inversie
• Zelfstandig werken

Leerdoelen

1. Ik weet wat het begrip 'congruentie' inhoudt en kan congruente zinnen formuleren.
   
   
2. Ik weet wat het begrip 'inversie' inhoudt en kan inversie herkennen in een zin.

Congruentie?

Congruentie

Onderwerp & persoonsvorm moeten grammaticaal matchen: allebei meervoud of allebei enkelvoud. (In het NL!) Speciale aandacht voor:

• 'groep'-woorden
  

vb. De kudde schapen EET gras.

• 'verzameling'-woorden
  

vb. De politie HEEFT de dief opgepakt.

• verwijswoorden
  

vb. Een van de leerlingen die de toets HEBBEN gehaald, scoorde zelfs een 10.

• titels van boeken/films/ etc.
  

vb. De Hongerspelen IS ook verfilmd.

• rekeneenheden

vb. Twee liter water IS genoeg om voldoende gehydrateerd te zijn.

incongruentie

Onderwerp & persoonsvorm moeten grammaticaal matchen: allebei meervoud of allebei enkelvoud.

Drugs is slecht voor je.

De media  is vooral op zoek naar roddels.

Een groep jongens hebben de bushokjes vernield. 

'Een groot aantal leerlingen ... de toets gehaald.'
Vul de vervoeging van 'hebben' in

'Een van de toeristen die (...) aan de excursie, (...) haar paspoort vergeten.
Vul de vervoeging in van 'deelnemen' en 'zijn' (t.t.)

Inversie

• Standaard zinsvolgorde in het Nederlands:
  - Onderwerp > Persoonsvorm > Ander zinsdeel (OPA)
  - vb. "Ik > zoek > mijn sleutels.
• Inversie: Als de volgorde anders is (onderwerp staat achter de pv)
  - Mijn sleutels - zoek - ik. 

onjuiste inversie

• Onjuiste zin: Zaterdagmiddag ben ik naar de voetbal geweest en was ik 's avonds pas om 10 uur weer thuis.
• Verbeterde zin: Zaterdagmiddag ben ik naar de voetbal geweest en ik was 's avonds pas om 10 uur weer thuis.

--> In een nevengeschikte zin kan onjuiste inversie voorkomen! 

Je taalgevoel geeft vaak aan dat een zin niet klopt! Moeilijk? Kijk dan de video op de volgende dia.

Geef een voorbeeld van een zin waarbij de standaard zinsvolgorde (Onderwerp > persoonsvorm > Ander zinsdeel)
is omgedraaid.

Inversie of niet?
'Sanne zoekt Jan.'

1. Wel
2. Niet
3. Zonder context onduidelijk

Inversie of niet?
'Welke leerling zullen de klasgenoten van 3D als klassenhoofd kiezen?'

1. Wel
2. Niet
3. Zonder context onduidelijk

Inversie of niet?
'Een recente video van Yvonne Coldeweijer heeft Nick Schilder erg verdrietig gemaakt.'

1. Wel
2. Niet
3. Zonder context onduidelijk

Zelfstandig werken

• Maak van H4 Grammatica zinsdelen opdracht 2, 4 en van H4 Formuleren startopdracht, opdracht 1, 2, 3