Mavo3, H 9, 9.4 fusie overname kartel

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom bij Economie

Fusies, overnames en kartel

"take your seat and fasten your seatbelt"

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je de concepten uitleggen en begrijpen:

•  fusies
• overnames
• kartels (prijs, quotum, marktverdeling)
• mededingingswet  

Wat weet je al over fusies en overnames van bedrijven?

Fusie en overname van een bedrijf

Een fusie is wanneer twee bedrijven samengaan/samensmelten om één (nieuw) bedrijf te vormen. 

 terwijl een overname plaatsvindt wanneer het ene bedrijf het andere koopt of de aandelen van het bedrijf koopt.

Wat is een reden van een fusie of overname van een bedrijf?

1. Het uitgangspunt is om een monopolie te hebben
2. Het uitgangspunt is om een de octrooi rechten te kopen
3. Daling van de kosten/kostenbesparend
4. Om de concurrentiepositie te verbeteren

Redenen voor een fusie en overname

- Daling van de kosten, kostenbesparing op productie/dienstverlening en service

- Verbetering van de concurrentiepositie, bedrijven kunnen door groter te worden de wereldwijde concurrentie beter aan

- Spreiding van bedrijfsrisico's, verlies van ene dochtermaatschappij wordt opgevangen door de winst van een andere

Noem één of meerde COLLECTIEVE producten

Waarom en hoe grijpt de overheid in?

Collectieve producten

- Vrije marktwerking is niet mogelijk bij:

Dijken

Politie

Defensie

Rechtbank

Onderwijs

Dit kan je namelijk niet "verkopen"

Situatie:

• milieuverontreiniging
• sporten is gezond en goed
• 
  
• werkeloosheid
• 
  
• kartel afspraken ondernemingen

Overheidsingrijpen:

• afvalheffing, accijnzen
• subsidie aan sportvereniging
• dalen van inkomen tegengaan
• verbod door middel van MEDEDINGINGSWET

Kartel

Als 2 ondernemingen onderlinge afspraken maken, met als doel om de concurrentie uit te schakelen , is er sprake van 

KARTELVORMING

Wat vind jij als consument dat  Samsung aan prijskartel heeft gedaan?

😒🙁😐🙂😃

Quotumkartel

Een quotumkartel is wanneer bedrijven afspraken maken over de hoeveelheden die ze produceren om de marktprijzen te beïnvloeden.

PRIJSKARTEL

Bedrijven hebben prijsafspraken gemaakt of informatie over prijzen met elkaar gedeeld

Productiekartel

Een productiekartel is wanneer rivaliserende bedrijven samenwerken om een bepaalde productiehoeveelheid te handhaven en zo de markt te controleren.

Dit wordt ook een quotum kartel genoemd

Wat is het doel van bedrijven om een quotum kartel af te spreken?

1. door productiebeperking wordt de prijs hoger
2. door minder op de markt te zetten, zijn kosten lager
3. de industrie heeft niet genoeg medewerkers
4. De concurrentie wordt hoger, dus prijs daalt

Mededingingswet, ACM, AFM, DNB

De mededingingswet en de autoriteiten ACM, AFM en DNB zijn belast met het handhaven van eerlijke concurrentie en het beschermen van consumentenbelangen.

Marktverdelingskartel

bedrijven spreken een verdeling van de afzetgebieden onder elkaar af. Dus er is geen concurrentie in die gebieden

Glazenwassers spreken onderling af en verdelen de, straten of postcode gebieden, onder elkaar. Hoe noemen wij deze vorm van kartelafspraak?

Toepassing en evaluatie

Nu je meer weet over fusies, kartels en mededingingswet, kun je in groepen situaties analyseren en bespreken hoe deze concepten van toepassing zijn.

MEDEDINGINGWET

Verbod op kartel

Misbruik van economische macht verbieden

verplicht om vergunning aan te vragen bij een overname of fusie

Wie ziet toe op de naleving van de MEDEDINGINGWET?

1. EC (Europese Commissie)
2. ACM (Autoriteit Consument en Markt)
3. AFM (Autoriteit Financiële markten)
4. DNB (De Nederlandse Bank)

Wat doet de AFM?

Houdt toezicht op kopers en verkopers op 

FINANCIËLE MARKTEN.

Denk aan pensioenfondsen, banken, beleggingsmaatschappijen, verzekeringsmaatschappijen

Wat doet de DNB (De Nederlandse Bank)?

1. Toezicht op de hoogte van de rente van leningen
2. Toezicht op of ze geen stelende medewerkers hebben
3. Toezicht op de hoogte van de rente op spaarrekeningen
4. Toezicht of de banken aan hun financiële verplichtingen kan voldoen

Aan de slag!

Maak de volgende opdrachten:

9.20 (op bladzijde 278)

9.21 (op bladzijde 279)

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.