Grammatica zinsdelen benoemen - 5 (ng)

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Naamwoordelijk gezegde - ng

Redekundig ontleden:

Je kunt het naamwoordelijk gezegde benoemen in een zin.

Taalkundig ontleden:

Je kunt het koppelwerkwoord (kww) en de eventuele hulpwerkwoorden (hww) van het naamwoordelijk gezegde benoemen.

Werkwoordelijk gezegde

wg

= 

het onderwerp doet iets

Naamwoordelijk gezegde

ng

= 

het onderwerp is iets

Een werkwoordelijk gezegde is altijd een..

1. actie
2. eigenschap/kenmerk

Een naamwoordelijk gezegde is altijd een..

1. actie
2. eigenschap/kenmerk

Dus in een naamwoordelijk gezegde...

1. doet het onderwerp iets
2. wil het onderwerp iets
3. is het onderwerp iets
4. staan alleen werkwoorden

Naamwoordelijk gezegde

Woordsoorten - 3 verschillende werkwoorden (1)

zww = zelfstandig werkwoord 

- het is een doe-woord en is daarom het belangrijkste werkwoord in de zin.

- als een zin meerdere werkwoorden heeft, staat het zww meestal achteraan.

- er kan maar 1 zww in een zin staan.

- komt alleen voor in een zin met een wg.

hww = hulpwerkwoord

- komt alleen voor in zinnen met meer dan 1 werkwoord.

- helpt om het gezegde te maken.

- er kan meer dan 1 hww in een zin staan.

- komt voor in zinnen met een wg én een ng.

Zij HEEFT haar fiets zelf gerepareerd.

1. hww
2. zww

Zij heeft haar fiets zelf GEREPAREERD.

1. hww
2. zww

Wij hadden misschien met dat project mee kunnen doen. 

hadden

kunnen

meedoen

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

Begrenzen en benoemen van enkelvoudige zinnen (1)

Stap 1: Zoek de persoonsvorm (pv) en zet / zinsdeelstrepen /.

Stap 2: Alle woorden voor de persoonsvorm vormen samen 1 zinsdeel. Zet dus 1 zinsdeelstreep.

Stap 3: Alle woordgroepen/woorden die je zelfstandig voor de pv kan zetten zijn ook een zinsdeel. Zet zinsdeelstrepen.

Stap 4: Zoek alle werkwoorden in de zin. Zij vormen het werkwoordelijk gezegde (wg)

Woordsoorten: in een wg staat 1 zww eventueel aangevuld met 1 of meerdere hww.

Stap 5: Wie/wat + werkwoordelijk gezegde = onderwerp (ow)

Stap 6: Wie/wat + werkwoordelijk gezegde + ow = lijdend voorwerp (lv)

Begrenzen en benoemen van enkelvoudige zinnen (2)

Stap 7: Beschrijft het lv een kenmerk of eigenschap van het onderwerp? Dan is dit geen apart wg en lv meer maar worden ze samen: een naamwoordelijk gezegde (ng). 

Woordsoorten: in een ng staat 1 kww eventueel aangevuld met 1 of meerdere hww.

Stap 8: Aan wie/voor wie + gezegde + onderwerp = meewerkend voorwerp (mv).

Stap 9: Alle zinsdelen die overblijven. noem je bijwoordelijke bepaling (bwb).

Naamwoordelijk gezegde

In zinnen met een naamwoordelijk gezegde zit NOOIT een 

werkwoordelijk gezegde en een lijdend voorwerp.

(deze vormen samen - het werkwoordelijk deel en het naamwoordelijk deel van - het ng)

Begrenzen en benoemen van enkelvoudige zinnen (3)

Noteer ALTIJD in de onderstaande volgorde:

pv

wg/ng

ow

lv

mv

bwb

Benoem de zinsdelen:

De kleuter is boos.

Noteer ALTIJD in de onderstaande volgorde:

pv

wg/ng

ow

lv

mv

bwb

Benoem de zinsdelen:

De kleuter is boos.

                                                                                                                                                 DUS:

pv - is                                                                                                                                      pv - is

wg - is                                                                                                                                     ng - is boos

ow - de kleuter                                                                                                                     ow - de kleuter

lv - boos (Let op: geeft een kenmerk/eigenschap van het onderwerp)                 lv - x

mv - x                                                                                                                                      mv - x

bwb - x                                                                                                                                    bwb - x

Benoem de zinsdelen:

Driekleurige lapjeskatten zijn altijd vrouwtjes.

Noteer ALTIJD in de onderstaande volgorde:

pv

wg/ng

ow

lv

mv

bwb

Benoem de zinsdelen:

Driekleurige lapjeskatten zijn altijd vrouwtjes.

                                                                                                                                                 DUS:

pv - zijn                                                                                                                                  pv - zijn

wg - zijn                                                                                                                                 ng - zijn vrouwtjes

ow - Driekleurige lapjeskatten                                                                                        ow - Driekleurige lapjeskatten  

lv - vrouwtjes (Let op: geeft een kenmerk/eigenschap van het onderwerp)      lv - x

mv - x                                                                                                                                     mv - x

bwb - altijd                                                                                                                            bwb - altijd

Koppelwerkwoord || Naamwoordelijk gezegde

Woordsoorten - 3 verschillende werkwoorden (2)

kww = koppelwerkwoord

- koppelt met het "nep" lv (= naamwoordelijk deel)  en is daarom het belangrijkste werkwoord in de zin.

- als een zin meerdere werkwoorden heeft, staat het kww meestal achteraan.

- er kan maar 1 kww in een zin staan.

- komt alleen voor in een zin met een ng.

Rieke IS donderdag ziek geworden.

1. hww
2. zww
3. kww

Rieke is donderdag ziek GEWORDEN.

1. hww
2. zww
3. kww

Test jezelf en sleep de rode vakjes naar de bijbehorende werkwoorden!

Mevrouw Van Heeringen zou wel eens grappig kunnen zijn.

zou

kunnen

zijn

hulp

werkwoord

hulp

werkwoord

koppel

werkwoord

Benoem de zinsdelen én de woordsoort van het wg of het ng:

Hans en Grietje zijn eigenlijk een tweeling.

Zo noteer jij je antwoord in je schrift:

pv - zijn

wg - zijn

ow - Hans en Grietje

lv - een tweeling

ng - zijn een tweeling                       ( zijn = kww)

mv - x

bwb - eigenlijk

Begrens en benoem de zinsdelen van de 2 x 8 zinnen van opdracht 4 én de eindopdracht opdracht 4 :) van het weblog in je schrift.

Benoem ook de woordsoort van het gezegde. Kies uit:  zww, kww, hww.

De weblink met de opdrachten vind je in Classroom én hieronder:

https://v22020-2021.blogspot.com/2021/03/t205-formuleren-en-grammatica-deel-2.html