organen en cellen herhaling voor de toets

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Organen en cellen

Bronnen:

Malmberg methode Biologie en verzorging voor jou

Biologiepagina.nl

Bioplek.org

Biologieweb.nl

e.a. 

Leerdoelen

Aan het eind van de les;

• kun je uitleggen wat organen en orgaanstelsels zijn.
• kun je organen benoemen in een torso.
• je kunt de organen van de planten benoemen. 
• kun je drie orgaanstelsels van de mens beschrijven.
• kun je de cel onderdelen van de dierlijke cel en de functies benoemen.
• kun je beschrijven waarom celdeling nodig is.
  
• kun je de stappen van de celdeling natekenen.

TORSO

Organenstelsels

Bloedvatenstelsel

Verteringsstelsel

Ademhalingsstelsel

Organenstelsels

Organen werken vaak samen met meerdere andere organen. Zo'n groep organen die samenwerken noem je een organenstelsel. Op de afbeelding zie je het verteringsstelsel.

verteringsstelsel

slokdarm, lever maag dunne darm  dikke darm

bloedvatenstelsel

hart aorta holle ader bloedvaten

Bottenstelsel

Schedel rib wervelkolom dijbeen teenkootjes 

en nog veel meer

Zenuwstelsel

Hersenen  ruggenmerg  zenuwen

 Organen van planten

De organen van planten zijn:

•  bloem
• blad
• stengel
•  wortel

Wortelstelsel

Alle wortels samen noemen we het wortelstelsel:

• hoofdwortel
• zijwortel
• wortelharen

3 Functie van de wortels

•  Water met voedingsstoffen opnemen

• De plant vastzetten in de grond 

• Reservevoedsel opslaan

Functies van bladeren

• Bladeren maken voedsel 

voor de plant                         

• Bladeren maken zuurstof

Stengels

De stengels hebben twee functies:

1. Transport (vervoer) van stoffen
2. Stevigheid geven aan de plant en dragen bladeren en bloemen. 
   (door hout of door water)

Organen bestaan uit cellen. 

De cellen zijn de bouwstenen van je organen.

Door een microscoop kun je cellen bekijken. Ze lijken plat maar dat zijn ze in werkelijkheid niet. Er zijn verschillenden vormen, het lijken net zakjes die gevuld zijn met water. 

rode bloedcel

Vorm: rond

Kan makkelijk door bloedvat

zenuwcel

Vorm: met lange uitlopers

Kan makkelijk contact maken met verschillende cellen

Soorten cellen

Botcel

Spiercel

Waaruit bestaan organen?

Organen bestaan uit cellen.

Bouwstenen = cellen

De microscoop

Het preparaat

Cellen van dieren

Celplasma (cytoplasma):

Water met opgeloste stoffen

Celmembraan:

Dun vlies, een beetje doorlaatbaar (stoffen er doorheen)

Celkern: regelt alles wat in de cel gebeurt

Waarom worden in je lichaam nieuwe cellen gemaakt?

- groei

Waarom worden er nieuwe cellen aangemaakt?

Groeien

Herstel

Vernieuwing

2.7 Cellen delen

Uit een moedercel ontstaan 2 dochtercellen.

Na de celdeling gaan de dochtercellen groeien.

Dit heet plasmagroei.

De dochtercellen worden daardoor even groot als de moedercel.

Organismen

cel

Organenstelsel

orgaan

Verschillen tussen plantencellen en cellen van dieren.

Alle cellen hebben een celmembraam, een celkern en cytoplasma. 

Bladgroenkorrels, celwand en grote vacuolen komen alleen voor in plantencellen.

dierlijke cel

plantencel

Zet de onderdelen van groot naar klein

 1 is het grootste en 4 is het kleinste.

1

2

3

4

weefsels

organen

orgaanstelsels

cellen

Een preparaat maken 

Bekijk de afbeelding.

In de afbeelding zijn vier foto's weergegeven van het maken van een preparaat.

Wat is de juiste volgorde van de foto’s?

1. 2 – 1 – 4 – 3
2. 3 – 4 – 1 – 2
3. 4 – 3 – 2 – 1
4. 4 – 1 – 2 – 3

Wat mag je ABSOLUUT NIET doen wanneer de microscoop op een grote vergroting staat?

1. Aan de kleine schroef draaien
2. Aan het oculair draaien
3. Aan de grote schroef draaien
4. Aan het diafragma draaien

Alle cellen in je lichaam hebben dezelfde vorm

1. ja
2. nee
3. dat verschilt per persoon
4. bij een mens wel, bij een dier niet

Cellen

1. zijn in werkelijkheid platte 'dingen'
2. lijken een beetje op een zakje met wat vocht.
3. zijn groter dan organen
4. zijn helemaal lege 'dingen'

Welke is de plantencel?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Een cel van een ui is een voorbeeld van een plantaardige cel

1. Juist
2. Onjuist

Zie afbeelding:

Welke onderdelen van deze plantaardige cel komen ook bij dierlijke cellen voor? ......

1. 1, 2 en 5.
2. 1, 4 en 5.
3. 2, 3 en 6.
4. 2, 5 en 6.

1 en 2 zijn plantaardige cellen.
Waar vindt fotosynthese plaats?

1

2

1. 1 In de celkern daar maakt het zijn eigen voedsel
2. 2 In bladgroenkorrels, daar maakt het zijn eigen voedsel

Wat heeft een plantencel wel
wat een dierlijke cel niet heeft?

1. celkern
2. cytoplasma
3. celmembraan
4. celwand

Wat is een weefsel?

1. Een groep cellen met verschillende functie’s
2. Een groep organen met dezelfde functie
3. Een groep cellen met dezelfde functie
4. Een groep organen met verschillende functie’s

Wat voor weefsel is dit?

1. kraakbeenweefsel
2. huidweefsel
3. botweefsel
4. spierweefsel

nummer 2?

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nummer 5?

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nummer 10?

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nummer 6?

1. Long
2. Dikke darm
3. Nier
4. Maag

De dunne- en dikke darm, de maag en de lever werken samen in het:

1. bottenstelsel
2. zenuwstelsel
3. spierstelsel
4. verteringsstelsel

De huid is een voorbeeld van:

1. een orgaan
2. een cel
3. een organisme
4. een organenstelsel

Organen van planten zijn:

1. hart - stengel - wortel
2. maag - hart - long
3. Celkern - bladgroenkorrel - celwand
4. stengel - wortel - blad

Het hart is:

1. een organenstelsel
2. een cel
3. een orgaan
4. een organisme

Als je een microscoop wil tillen, waar pak je de microscoop?

1. Bij de tubus
2. Bij het statief
3. Bij de tafel
4. Bij de revolver

bij een microscoop kijk je door het...

1. objectief
2. oculair
3. diafragma
4. tubus