Hoofdstuk 6 Elektriciteit

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 6  - Elektriciteit

Herhaling van

hoofdstuk 6

Vandaag

- Herhaling met behulp van Lessonup

   

- Zelfstandig oefenopdrachten stroomkringen maken 

   

Paragraaf 1

• Stroomkring
• Elektrische energie


• Isolerende en geleidende stoffen

• Stroomsterkte

Paragraaf 1

• Stroomkring

Bij deze stroomkring is het lampje met twee snoeren aangesloten op de batterij. Dit noemen we een stroomkring. 

Paragraaf 1

Elektrische stroom bestaat uit bewegende lading (hoeveelheid elektriciteit) die door de onderdelen van de stroomkring beweegt. Onderbreek je de kring, dan valt de lading stil.

• Elektrische energie

Als het lampje brandt, dan verbruikt het elektrische energie. Deze energie wordt geleverd door de batterij.

Paragraaf 1

• Isolatoren en geleiders

           Isolatoren                                      Geleiders

rubber, hout, plastic, lucht.               alle metalen en koolstof

Paragraaf 1

• Stroomsterkte

Stroomsterkte (I) meet je in ampère (A).

Stroomsterkte = de hoeveelheid deeltjes die in een seconde op een bepaalde plek door de draad stromen

Wat moet een stroomkring sowieso bevatten?

1. - Spanningsbron - Verbindingssnoeren - Apparaat
2. - Spanningsmeter - Verbindingssnoeren - Apparaat
3. - Stroommeter - Verbindingssnoeren - Apparaat

Welke stoffen laten elektrische stroom gemakkelijk door?

1. koper, goud, steen
2. Rubber, ijzer, messing
3. goud, zilver, brons
4. koolstof, ijzer, plastic

Een lamp gebruikt:

1. Elektrische stroom
2. Elektrische energie
3. Elektrische spanning
4. Elektrische weerstand

Welke drie stoffen zijn isolatoren?

1. Rubber, plastic en hout
2. Plastic, tin en hout
3. Rubber, koolstof en hout
4. Plastic, koper en glas

Welke stof is geen geleider?

1. Alle metalen
2. Koolstof
3. hout
4. zout water

Stroomsterkte zegt je iets over:

1. Hoeveel stroomdeeltjes er langs 'stromen'
2. Hoe 'snel' de deeltjes gaan
3. Hoeveel elektrische energie een deeltje 'draagt'
4. Hoe 'energiek' een deeltje is

Paragraaf 2

•  Spanning

• Spanningsbronnen
• Batterijen in serieschakeling
• Netspanning (230 volt uit het stopcontact)

Paragraaf 2

•  Spanning

Spanning (U) meet je in volt (V).

Spanning = Verschil in elektrische energie die het deeltje op 2 punten in de stroomkring heeft. 

Paragraaf 2

Spanningsbronnen:

• Lichtnet
• batterij
• accu 
• dynamo

Paragraaf 2

• Spanningsbronnen

Een kleine batterij levert ongeveer 1,5 volt

Een stopcontact levert ongeveer 230 volt

Een (elektrische) trein rijdt op 1500 volt

Paragraaf 2

• Batterijen in serieschakeling
  

Vaak heb je meer dan een batterij nodig om

aan de juiste spanning te komen.

Je moet de batterijen in serie schakelen.

Als je dit (goed) doet mag je de spanning optellen.

Spanning zegt iets over:

1. Hoeveel deeltjes er langs 'stromen'
2. Hoe 'snel' de deeltjes gaan
3. Verschil in elektrische energie op 2 punten in stroomkring
4. Hoe 'energiek' een deeltje is

Hoeveel spanning komt er thuis uit een stopcontact?

1. 22 volt
2. 23 volt
3. 220 volt
4. 230 volt

Als je 4 batterijen van 1,5 volt in serie schakelt, dan krijg je een totale spanning van:

1. 5,5 volt
2. 6,0 volt
3. 2,66 volt
4. 2,5 volt

Paragraaf 3

• Symbolen
  

• Serieschakeling
• Parallelschakeling

Paragraaf 3

• Symbolen
  

Paragraaf 3

• Serieschakeling

In een serieschakeling is de stroomsterkte overal gelijk.

Als 1 lampje kapot gaat, wordt de 

stroomkring onderbroken en gaan

de andere lampjes ook uit. 

Paragraaf 3

• Parallelschakeling

In een parallelschakeling is de spanning overal gelijk.

Dit wordt ook bij je thuis gebruikt. Als

een lamp kapot gaat, blijft de 

koelkast wel gewoon werken. 

Draad

Batterij

Lamp(je)

Schakelaar

In een serieschakeling is de:

1. Stroomsterkte overal gelijk
2. Spanning overal gelijk
3. Energie overal gelijk
4. Vermogen overal gelijk

In een parallelschakeling is de:

1. Stroomsterkte overal gelijk
2. Spanning overal gelijk
3. Energie overal gelijk
4. Vermogen overal gelijk

Paragraaf 4

• Vermogen
  

Vermogen vertelt je hoeveel elektrische energie een apparaat in 1 seconde verbruikt.

Vermogen bereken je in Watt.

Bij sommige apparaten is vermogen steeds gelijk, bij andere is het afhankelijk van het gebruik. 

Paragraaf 4

• Formule

       Energie = vermogen × tijd

Denk daarbij ook aan gebruik van de juiste eenheden. 

E=P⋅T

Paragraaf 4

Grootheid is 'wat' je meet. Eenheid is 'waarin' je het meet. 

Grootheid	symbool	Eenheid	symbool
vermogen	P	watt	W
spanning	U	volt	V
stroomsterkte	I	ampere	A

De juiste formule om de energie te berekenen is:

1. Tijd+vermogen
2. spanning+stroomsterkte
3. spanning⋅stroomsterkte
4. Vermogen⋅tijd

Een snoer van 100 kerstlampjes sluit je aan op het stopcontact. De lampjes hebben een vermogen van 6W. De lampjes staan 5 uur lang aan. Bereken de elektrische energie die de lampjes gebruiken

1. 11W
2. 11kWh
3. 30W
4. 30kWh

Bereken het vermogen in kiloWatt als het vermogen 250 W is.

1. 250 000 kW
2. 0,250 kW
3. 2,5 kW
4. 25 kW

Grootheid

eenheid

Afkorting

Afkorting

Vermogen

Stroomsterkte

Spanning 

P

I

V

Ampère

A

W

U

Watt

Volt

Paragraaf 5

• Elektriciteit in huis
  

Je huis is verbonden met het elektriciteitsnet via de hoofdkabel

De energie die in huis wordt verbruikt wordt gemeten door de energiemeter / kWh-meter

Een huisinstallatie is ingedeeld in verschillende groepen

Paragraaf 5

• Overbelasting / kortsluiting
  

- Overbelasting gebeurt als er te veel stroom wordt gevraagd in 1 groep. Dit is vaak bij meer dan 16A

- Een groep is beveiligd met een zekering. De zekering onderbreekt de stroom als er te veel stroom wordt gevraagd.

- Kortsluiting gebeurt als de stroom vanuit de spanningsbron via de draad terug naar de bron loopt. Dan schakelt de zekering ook de stroom uit.

Paragraaf 5

• Lekstroom / aardlekschakelaar
  

- Stroom die uit de stroomkring wegloopt noem je lekstroom

- Dit kan bijvoorbeeld zijn wanneer de stroom via een ander voorwerp of water loopt

- De aardlekschakelaar onderbreekt dan de stroom. Dit voorkomt gevaarlijke situaties.

Je huis is met het elektriciteitsnet verbonden via de:

1. Huisinstallatie
2. Hoofdkabel
3. Energiemeter
4. Zekeringen

De energiemeter in je huis meet het energieverbruik in:

1. Joule
2. Volt
3. kWh
4. Ampère

Welk woord moet er op de puntjes?
Als een groep te veel stroom vraagt, schakelt de ... de stroom uit?

1. Zekering
2. Huisinstallatie
3. Kortsluiting
4. kWh-meter

Een kapot snoer kan gevaarlijk zijn. Als je het snoer aanraakt terwijl er stroom doorheen loopt, krijg je een schok. De stroom loopt dan via jouw lichaam naar de aarde. Hoe noem je dit?

1. Kortsluiting
2. Overbelasting
3. Lekstroom
4. Defibrillatie