06.12.2024-Hoofdstuk 4 Elektriciteit HV (Nova Max klas 2)

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 4  - Elektriciteit

Herhaling van

hoofdstuk 4

Vandaag

- Herhaling met behulp van Lessonup

   van paragraaf 1 t/m 4 met Quiz vragen:)

- Zelfstandig oefenen met bonus opdrachten om extra punten te krijgen...

 

Paragraaf 1

• Stroomkring
• Elektrische energie


• Isolerende en geleidende stoffen

• Stroomsterkte

Paragraaf 1

• Stroomkring

Bij deze stroomkring is het lampje met twee snoeren aangesloten op de batterij. Dit noemen we een stroomkring. 

Paragraaf 1

Elektrische stroom bestaat uit bewegende lading die door de onderdelen van de stroomkring beweegt. Onderbreek je de kring, dan valt de lading stil.

• Elektrische energie

Als het lampje brandt, dan verbruikt het elektrische energie. Deze energie wordt geleverd door de batterij.

Paragraaf 1

• Isolatoren en geleiders

           Isolatoren                                      Geleiders

rubber, hout, plastic, lucht.               alle metalen, zout water  en

                                                                        koolstof.

Paragraaf 1

• Stroomsterkte

Stroomsterkte (I) meet je in ampère (A).

Stroomsterkte = de hoeveelheid lading die in één seconde op een bepaalde plek door de draad stroomt.

Wat moet een stroomkring sowieso bevatten?

1. - Spanningsbron - Verbindingssnoeren - Verbruiker
2. - Spanningsmeter - Verbindingssnoeren - Verbruiker
3. - Stroommeter - Verbindingssnoeren - Verbruiker

Welke stoffen laten elektrische stroom gemakkelijk door?

1. koper, goud, steen
2. Rubber, ijzer, messing
3. zout water, zilver, brons
4. koolstof, ijzer, plastic

Een lamp gebruikt:

1. Elektrische stroom
2. Elektrische energie
3. Elektrische spanning
4. Elektrische weerstand

Welke drie stoffen zijn isolatoren?

1. Rubber, plastic en hout
2. Plastic, tin en hout
3. Rubber, koolstof en hout
4. Plastic, koper en glas

Welke stof is geen geleider?

1. Alle metalen
2. Koolstof
3. hout
4. zout water

Stroomsterkte zegt je iets over:

1. Hoeveel deeltjes er langs 'stromen'
2. Hoe 'snel' de deeltjes gaan
3. Hoeveel elektrische energie een deeltje 'draagt'
4. Hoe 'energiek' een deeltje is

Paragraaf 2

•  Spanning

• Spanningsbronnen
• Batterijen in serieschakeling
• Netspanning (230 volt uit het stopcontact)

Paragraaf 2

•  Spanning

Spanning (U) meet je in volt (V).

Spanning voor apparaten wordt geleverd door spanningsbronnen (geven constante spanning). 

Paragraaf 2

Spanningsbronnen:

• Lichtnet
• batterij
• accu 
• dynamo
• (zonnepanelen)

Paragraaf 2

• Spanningsbronnen

Een kleine batterij levert ongeveer 1,5 volt

Een stopcontact levert ongeveer 230 volt

Een (elektrische) trein rijdt op 1500 volt

Spanning lager dan 24 V wordt gezien als veilig. 

Paragraaf 2

• Batterijen in serieschakeling
  

Vaak heb je meer dan een batterij nodig om

aan de juiste spanning te komen.

Je moet de batterijen in serie schakelen.

Als je dit (goed) doet mag je de spanning optellen.

Hoeveel spanning komt er thuis uit een stopcontact?

1. 22 volt
2. 23 volt
3. 220 volt
4. 230 volt

Wat is geen spanningsbron?

1. Batterij
2. Stopcontact
3. Accu
4. Stekker

Als je 4 batterijen van 1,5 volt in serie schakelt, dan krijg je een totale spanning van:

1. 5,5 volt
2. 6,0 volt
3. 2,66 volt
4. 2,5 volt

Paragraaf 3

• Symbolen
  

• Serieschakeling
• Parallelschakeling

Paragraaf 3

• Symbolen
  

Paragraaf 3

• Serieschakeling

In een serieschakeling is de stroomsterkte overal gelijk.

Als 1 lampje kapot gaat, wordt de 

stroomkring onderbroken en gaan

de andere lampjes ook uit. 

Paragraaf 3

• Parallelschakeling

In een parallelschakeling is de spanning overal gelijk.

Dit wordt ook bij je thuis gebruikt. Als

een lamp kapot gaat, blijft de 

koelkast wel gewoon werken. 

Draad

Batterij

Lamp(je)

Schakelaar

Motor(tje)

Stopcontact

Bel

Led

In een serieschakeling is de:

1. Stroomsterkte overal gelijk
2. Spanning overal gelijk
3. Energie overal gelijk
4. Vermogen overal gelijk

In een parallelschakeling is de:

1. Stroomsterkte overal gelijk
2. Spanning overal gelijk
3. Energie overal gelijk
4. Vermogen overal gelijk

Paragraaf 4

• Vermogen
  

Vermogen (P) vertelt je hoeveel elektrische energie een apparaat in 1 seconde verbruikt.

Vermogen bereken je in Watt (W).

Bij sommige apparaten is vermogen steeds gelijk, bij andere is het afhankelijk van het gebruik. 

Paragraaf 4

• Formule

       V𝑒𝑟𝑚𝑜𝑔𝑒𝑛 = 𝑠𝑝𝑎𝑛𝑛𝑖𝑛𝑔 × 𝑠𝑡𝑟𝑜𝑜𝑚𝑠𝑡𝑒𝑟𝑘𝑡𝑒

Denk daarbij ook aan gebruik van de juiste eenheden! 

P=U⋅I

Paragraaf 4

Grootheid is 'wat' je meet. Eenheid is 'waarin' je het meet. 

Grootheid	symbool	Eenheid	symbool
vermogen	P	watt	W
spanning	U	volt	V
stroomsterkte	I	ampere	A

Oefenen 

Een oplaadbare batterij levert een spanning van 1.2V. De batterij wordt gebruikt voor een zaklantaarn. De stroomsterkte door de zaklantaarn is 2000 mA.

Bereken het vermogen van de zaklantaarn.

De juiste formule om het vermogen te berekenen is:

1. spanning+stroomsterkte
2. spanning−stroomsterkte
3. spanning⋅stroomsterkte
4. ​stroomsterkte​​spanning​​

De juiste formule is:

1. P=U+I
2. P=U−I
3. P=U⋅I
4. P=​U​​I​​

Een snoer van 100 kerstlampjes sluit je aan op een adapter die een spanning levert van 12 V. De stroomsterkte is 2 A.'
Bereken het vermogen dat de lampjes gebruiken

1. 200W
2. 24W
3. 1200W
4. 6W

Bereken het vermogen in kiloWatt als het vermogen 250 W is.

1. 250 000 kW
2. 0,250 kW
3. 2,5 kW
4. 25 kW

Grootheid

eenheid

Afkorting

Afkorting

Vermogen

Stroomsterkte

Spanning 

P

I

V

Ampère

A

W

U

Watt

Volt

Bonus Opdracht 1:

Bouw een schakeling met

2 lampjes en 2 batterijen (9V)

die ...

zoveel mogelijk licht geeft;

zo min mogelijk licht geeft. 

Verander niets aan de instelling van de lampjes/batterijen. Je kan varieren in felheid door de batterijen en lampjes serie of parallel te schakelen.

Je bouwt de schakeling digitaal via:

https://phet.colorado.edu/sims/html/circuit-construction-kit-dc/latest/circuit-construction-kit-dc_nl.html

 

Bonus opdracht 2

Schakelingen tekenen

Teken op een A4'tje een schakeling met:twee batterijen van 1,5V in serie geschakeld;

twee lampjes (3,0 V) die parallel zijn geschakeld

een ampèremeter die de stroom door één van de lampjes meet;

een voltmeter die de spanning over één van de lampjes meet;

een schakelaar waarmee je beide lampjes tegelijkertijd aan en uit kan zetten.

Huiswerk test jezelf par 4.1 en 4.2