Hoofdstuk 5

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Hoofdstuk 5

klimaat en natuurlandschap

 in Europa

Temperatuurverschillen

Europa kent grote temperatuurverschillen!

Een belangrijke oorzaak voor die temperatuurverschillen hebben we besproken in hoofdstuk 2...

Een belangrijke oorzaak voor de temperatuurverschillen is...

Toepassen...

Als de temperatuur lager wordt als de afstand naar de evenaar groter wordt betekent dit dat de temperatuur...

a. in Noorwegen hoger is dan in Spanje

b. in Nederland hoger is dan in Zweden

c. in Spanje lager is dan in Portugal

d. in Duitsland lager is dan in Polen

Toepassen...

dit betekent dat de temperatuur in...

1. Noorwegen hoger is dan in Spanje
2. Nederland hoger is dan in Zweden
3. Spanje hoger is dan in Portugal
4. Duitsland lager is dan in Polen

Paragraaf 1

de invloed van de Golfstroom

Er zijn ook verschillen in temperatuur tussen het westen en oosten van Europa.

... maar dat bespreken we de volgende les!

Temperatuurverschillen

Aan de slag...

Lezen: H5 Start, B38 en B39

Maken: H5 Start: opdracht 1, 2, 3 + Paragraaf 1: opdracht 1, 2, 3 

Bekijk: videoclips van Paragraaf 1 op de ELO

Klimaatfactoren

1. Breedteligging - hoe verder van de evenaar, hoe kouder...

2.

3.

4.

5. 

Er zijn ook verschillen in temperatuur tussen het westen en oosten van Europa.

Temperatuurverschillen

Zeestromen

- Een warme zeestroom zorgt voor een hogere temperatuur

- Een koude zeestroom zorgt voor een lagere temperatuur

Windstromen

wind waait over zee naar land (aanlandige wind)

 

of

wind waait over land naar zee (aflandige wind)

Windstromen

Als wind over zee naar land waait...

- zorgt dit voor hogere temperaturen als de zee warm is

- zorgt dit voor lagere temperaturen als de zee koud is

 

Klimaatfactoren

1. Breedteligging / hoe verder van de evenaar, hoe lager de temperatuur...

2. Wind- en zeestromen / hoe warmer de zeestroom, hoe hoger de temperatuur...

3.

4.

5. 

Aan de slag...

Lezen: H5 Paragraaf 1, B44 en B45

Maken: H5 Paragraaf 1: opdracht 4 t/m 8

Bekijk: videoclips van Paragraaf 1 op de ELO

Klimaatfactoren

1. Breedteligging / hoe verder van de evenaar, hoe lager de temperatuur...

2. Wind- en zeestromen / hoe warmer de zeestroom, hoe hoger de temperatuur...

3.

4.

5. 

Ligging t.o.v. zee

Het klimaat wordt ook bepaald door de ligging van een gebied ten opzichte van de zee.

Wat betekent dat?

Ligging t.o.v. zee

In de zomer:

- hoe dichterbij de zee, hoe kouder het wordt

- hoe verder op het land, hoe warmer het wordt

In de winter:

- hoe dichterbij de zee, hoe warmer het wordt

- hoe verder op het land, hoe kouderhet wordt

Klimaatfactoren

1. Breedteligging / hoe verder van de evenaar, hoe lager de temperatuur...

2. Wind- en zeestromen / hoe warmer de zeestroom, hoe hoger de temperatuur...

3. Ligging ten opzichte van de zee  / hoe verder van zee, hoe warmer (z) of kouder (w)

4.

5. 

Aan de slag...

Nakijken: opdrachten Paragraaf 1

Lezen: Paragraaf 2, B77

Maken: Paragraaf 2: opdracht 1 t/m 4

Paragraaf 2

reliëf en klimaat

Klimaatfactoren

1. Breedteligging / hoe verder van de evenaar, hoe lager de temperatuur...

2. Wind- en zeestromen / hoe warmer de zeestroom, hoe hoger de temperatuur...

3. Ligging ten opzichte van de zee / hoe verder van zee, hoe warmer (z) of kouder (w)

4.

5. 

Hoogteligging

De hoogte van een gebied heeft ook invloed op het klimaat.

Hoe hoger een gebied, hoe lager de temperatuur

Hoogteligging

De temperatuur heeft invloed op het landschap

Per 100 meter omhoog, daalt de temperatuur met 0.6 graden.

dus...

Hoogteligging

Als de temperatuur op 500 meter hoogte 10 graden is,

is de temperatuur op 1000 meter hoogte 7 graden...

(1000 - 500 = 500 ... 5 x 0.6 = 3 ... 10 - 3 = 7)

Hoogteligging

Als een gebied hoger ligt veranderen dus het landschap en de temperatuur... Logisch, want in hoofdstuk 2 heb je geleerd dat temperatuur en neerslag invloed hebben op de plantengroei (en dus op het landschap)!

Hoogteverschillen

Hoogteverschillen in een landschap = reliëf

Er zijn vier reliëfvormen

1. Laagland / tussen 0 - 200 meter

2. Heuvelland / tussen 200 - 500 meter

3. Middelgebergte / tussen 500 - 1500 meter

4. Hooggebergte / 1500 meter en hoger

Gebieden

Elk gebied...

* is een landschap (veranderd als je hoger/lager komt)

* heeft een bepaalde temperatuur (stijgt/daalt met 0.6 graad)

* heeft een reliëfvorm

Klimaatfactoren

1. Breedteligging / hoe verder van de evenaar, hoe lager de temperatuur...

2. Wind- en zeestromen / hoe warmer de zeestroom, hoe hoger de temperatuur...

3. Ligging ten opzichte van de zee  / hoe verder van zee, hoe warmer (z) of kouder (w)

4. Hoogteligging / hoe hoger, hoe kouder

5. 

Aan de slag...

Lezen: Paragraaf 2, B49

Maken: Paragraaf 2: opdracht 5 t/m 8

Kijken: Paragraaf 2: videoclips (2) op de ELO 

Klimaatfactoren

1. Breedteligging / hoe verder van de evenaar, hoe lager de temperatuur...

2. Wind- en zeestromen / hoe warmer de zeestroom, hoe hoger de temperatuur...

3. Ligging ten opzichte van de zee  / hoe verder van zee, hoe warmer (z) of kouder (w)

4. Hoogteligging / hoe hoger, hoe kouder

5. 

Loefzijde (natte kant)

1.  Lucht van zee waait richting land

2. Gebergte duwt (stuwt) de vochtige lucht omhoog

3. Lucht stijgt en koelt af

4. Condensatie en neerslag

Lijzijde (droge kant)

1.  Lucht daalt en wordt warmer

2. Verdamping en (bijna) geen neerslag

3. Gebied na de lijzijde -> regenschaduw

Klimaatfactoren

1. Breedteligging / hoe verder van de evenaar, hoe lager de temperatuur...

2. Wind- en zeestromen / hoe warmer de zeestroom, hoe hoger de temperatuur...

3. Ligging ten opzichte van de zee  / hoe verder van zee, hoe warmer (z) of kouder (w)

4. Hoogteligging / hoe hoger, hoe kouder

5. Ligging van gebergten / heeft invloed op de neerslag in een gebied!

Aan de slag...

Nakijken: Paragraaf 2

Lezen: Paragraaf 3, B63

Maken: Paragraaf 3: opdracht 1 t/m 5

Kijken: Paragraaf 3: videoclips (3) op de ELO