4.5 Reageren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Hoe werk je met deze lessonup?

Deze lessonup is bedoeld als training en extra uitleg voor de repetitie en je examen.

• Er staan uitleg pagina's in: lees door wat jíj nodig hebt.
  
• Er staan video's in: handig om te kijken: je krijgt de stof op een andere manier binnen; zo onthoud je het beter
  
• Er staan oefenopgaven in: weet jij wat je moet weten?
  

Let op!

Zorg dat je 4.4 goed begrijpt voordat je verder gaat met 4.5! Loop desnoods nog een keer de lessonup van 4.5 door!

Leerdoelen

Na deze paragraaf kan je:

*Uitleggen welke weg een impuls aflegt naar de hersenen toe
*Uitleggen welke weg een impuls aflegt van de hersenen vandaan
*Beschrijven langs welke weg een impuls gaat bij een bewuste reactie

*Uitleggen wat een reflex is
*Beschrijven langs welke weg een impuls gaat bij een reflex
*Voorbeelden kunnen noemen van een reflex
*Herkennen in verschillende situaties of er sprake is van een reflex of een bewuste beweging

Welke drie type zenuwcellen heb je ook alweer?

Wat is een impuls?

Wat is een prikkel?

Wat is de weg die een prikkel naar de hersenen toe aflegt?

Wat is de weg die een impuls vanaf de hersenen naar een spier aflegt?

Bewuste beweging

Tot nu toe hebben we het altijd over een bewuste beweging gehad. De hersenen bepalen wat er gebeurd en geven een nieuw impuls af naar een spier/klier

Bewuste beweging

Onbewuste beweging = Reflex

Beschermen je lichaam

Impuls neemt korste route; de hersenen doen NIET mee!

Eventuele pijn voel je pas ná de reflex. Dit is dan weer een bewuste beweging; de hersenen hebben pijn waargenomen!

Reflex

Prikkel -> impuls -> gevoelszenuwcel -> schakelzenuwcel -> bewegingszenuwcel -> Spier/klier reageert

Reflex

Verschillende soorten reflexen

Terugtrekreflex

Kniepeesreflex

Pupilreflex

Niesreflex

Hoestreflex

https:

De afbeelding is een
doorsnede van
de ruggenmerg.
De ruggenmerg hoort
bij het...

1. Centrale zenuwstelsel
2. De hersenen
3. De zenuwen

De reflexboog van je knie reflex gaat via ....

1. het ruggenmerg
2. de hersenstam
3. de kleine hersenen
4. de grote hersenen

Welke onderdelen horen bij:

Centrale zenuwstelsel

Zenuwstelsel

zenuwen

Hersenen

Hersenen

ruggenmerg

Ruggenmerg

Welk soort zenuwcellen geleiden impulsen van de ene zenuwcel naar de andere zenuwcel?

prikkel

reactie

impuls

1

2

3

4

5

gevoelszenuw

bewegingszenuw

ruggenmerg

Hersenen

ruggenmerg

prikkel

reactie

impuls

1

2

3

4

5

gevoelszenuw

bewegingszenuw

ruggenmerg

Hersenen

ruggenmerg

Wat is een reflex?

1. Flexibele reactie
2. Een snelle reactie
3. Een snelle automatische reactie
4. Een snelle reactie om het lichaam te beschermen

Grote hersenen

Kleine hersenen

Hersenstam

Ruggenmerg

In de wervelkolom ligt je ruggenmerg. Wat doet het ruggenmerg?

1. schokken opvangen.
2. Signalen van de hersenen naar de zenuwen sturen.
3. zorgen voor goede beweging.
4. het is geel beenmerg, dus vetopslag

Reflexen
Hieronder staan vier beweringen over reflexbewegingen.
1 Impulsen voor reflexbewegingen verlopen altijd via het ruggenmerg.
2 Een bepaalde reflexbeweging komt meestal sneller tot stand dan dezelfde bewuste beweging.
3 Reflexbewegingen kunnen niet worden onderdrukt.
4 Reflexbewegingen komen tot stand voordat of zonder dat het individu zich van de prikkel bewust wordt.

Welke beweringen zijn juist?

1. Alleen de beweringen 1 en 3.
2. Alleen de beweringen 2 en 4.
3. Alleen de beweringen 1, 2 en 3.
4. Alleen de beweringen 2, 3 en 4.

Bewegingszenuwcel

schakelcel

ruggenmerg

Gevoelszenuwcel

Zet in de goede volgorde:
1. spier 2. gevoelszenuw 3. zintuig.
4. hersenen. 5 bewegingszenuw

Welke zenuwcellen liggen er in het ruggenmerg?

ruggenmerg

wervel

zenuw

Hersenen

Zenuwen

Ruggenmerg

In het ruggenmerg bevinden zich

1. Alleen schakelcellen
2. Gevoelszenuwcellen en het cellichaam van de bewegingszenuwcel
3. Schakelcellen en het cellichaam van de bewegingszenuwcel
4. Alleen gevoelszenuwcellen

Beschrijf wat een gevoelszenuwcel doet

Ruggenmerg

In afbeelding hiernaast zie je een doorsnede van het ruggenmerg.

Bij welk punt komt een impuls die ontstaat in de rechterbiceps aan in het ruggenmerg?

1. Bij punt 1
2. Bij punt 2
3. Bij punt 3
4. Bij punt 4

Grote hersenen

Hersenstam

Kleine hersenen

Ruggenmerg

Grote hersenen

Kleine hersenen

Hersenstam

Ruggenmerg

Ruggenmerg

Zenuwen

Hersenen