3.1 Bloed BBL/KBL2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

3.1 Bloed BBL/KBL2

Wat gaan we doen?

• Wat heb je de afgelopen weken geleerd?                             5 min
  
• Waar ga jij in deze les aan werken? (jouw doelen)            5 min
  
• Wat weet je al?                                                                                  10 min
  
• Samen of zelfstandig aan de slag                                           25 min
• Heb je je doelen behaald?                                                            5 min
  
• Afsluiting van de les                                                                        5 min

Waar hebben we het vorige x over gehad?

Waaruit bestaat bloed?

Over bloed

Bloed vormt het transportsysteem van ons lichaam. Het stroomt voortdurend om zuurstof en (voedings)stoffen aan weefsel te leveren en afvalproducten af te voeren. Bloed is vloeibaar en komt via de bloedvaten op alle plaatsen van het lichaam. Ook speelt het een belangrijke rol bij de afweer tegen ziekteverwekkers in het lichaam en zorgt het voor een constante lichaamstemperatuur. Bloed betekent dus letterlijk leven!

Hoeveel bloed heeft een mens?

De hoeveelheid bloed in het menselijk lichaam is 7% en dit bestaat weer voor 86% uit water. Gemiddeld heeft een volwassen vrouw 4,5 liter bloed en een volwassen man 5,6 liter bloed in het lichaam.

Dit bloed wordt rondgepompt door het hart in een systeem van slagaders, aders en haarvaten. Ook wel de bloedcirculatie genoemd.

Samenstelling van bloed

De lever regelt de samenstelling van het bloed. In deze chemische fabriek zorgt de lever ervoor dat in het bloed de stoffen voorkomen die het lichaam nodig heeft. Ook worden in de lever gifstoffen in het bloed afgebroken, zoals medicijnen en alcohol.

Je bloed bestaat voor ongeveer de helft uit plasma. Bloedplasma bestaat voornamelijk uit vocht en eiwitten. De andere helft van je bloed bestaat uit bloedcellen, namelijk: rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes.

Functies van bloed

Het bloed in je lichaam werkt als centrale verwarming en zorgt voor een constante lichaamstemperatuur en zuurgraad (ook wel pH genoemd). De verschillende stoffen in het bloed hebben verder allemaal een eigen functie.

Zo zorgen de rode bloedcellen voor het vervoer van zuurstof en kooldioxide door je lichaam. Maken de witte bloedcellen schadelijke stoffen en ziekteverwekkers herkenbaar en onschadelijk. Verzorgen bloedplaatjes de korstvorming bij een wondje.

Tot slot weet plasma de voedingsstoffen van je dunne darm naar de weefsels en organen, en ureum van de lever naar de nieren, te brengen. Ook zorgt het voor de verspreiding van hormonen door je lichaam.

Een besmetting of infectie brengt diverse risico's met zich mee voor het functioneren van het lichaam. Lees meer over een besmetting via bloed en hoe Sanquin hier mee om gaat.

Kleur van bloed

De kleur van ons bloed wordt bepaald door hemoglobine. Zuurstofrijk bloed is helderrood, zuurstofarm bloed is donkerrood. De kleur van het bloed verschilt dus tussen mensen.

Het bloed in aderen stroomt onder enkele lagen weefsel, hierdoor lijkt het bloed donkerder. Aderen ogen daarom niet rood, maar soms blauw. Hier komt de term ‘blauw bloed’ vandaan.

Kun je bloed missen?

Bloed is erg belangrijk voor ons lichaam, maar we kunnen er wat van missen. Het lichaam maakt gelukkig weer bloed aan en herstelt.

Bij een bloeddonatie geef je 500 ml bloed. Om vervolgens goed te kunnen herstellen moet er tussen twee bloeddonaties daarom minimaal 56 dagen (8 weken) zitten voor mannen; voor vrouwen is dat 122 dagen (4 maanden). De hersteltijd na een bloeddonatie is voor vrouwen namelijk langer.

Meer over bloed? Ontdek 10 interessante weetjes over bloed waar jij je voordeel mee doet.

Bloed bestaat uit ....

• Bloedplasma
• Bloedplaatjes
• Bloedcellen (rode en witte)

Wat is bloedplasma?

1. Vloeibare deel van het bloed
2. Een type bloedcel

Het bloed bestaat uit bloedplasma en bloedcellen. Het bloedplasma vervoert ...

1. zuurstof
2. zuurstof en water
3. Koolstofdioxide, voedingsstoffen en andere afvalstoffen

Hoe is je score?

De meeste vragen goed? 

Dan mag je samen met je buurvrouw of buurman aan de slag met je eigen doelen.

 De meeste vragen fout?

Dan gaan we samen nog even aan de slag met het doornemen van dit hoofdstuk.

Waar ga jij in deze les aan werken?

Zelfstandig aan de slag:

Wat ga je doen: 

Aan de slag met jouw doelen waar je aan wil werken.

Hoe?

Met behulp van de aftekenlijst en je werkboek/laptop.

Hulp nodig?

Vraag je buurman/buurvrouw of sla de vraag even over.

Resultaat?

Je kan aangeven hoe tevreden je bent met de behaalde doelen en 

een vraag daarover beantwoorden.

Klaar?

Dan mag je verder werken aan de volgende paragraaf.

Verlengde instructie 

bloed

Bloed is de vloeistof in ons lichaam.

We hebben ongeveer 5 a 6 liter bloed.

Functie: zuurstof verspreiden door het lichaam

Samenstelling van bloed

Rode bloedcellen

• Meeste bloedcellen zijn de rode bloedcellen
  (5 miljoen rode bloedcellen per kubieke millimeter)
• Rode bloedcellen vervoeren zuurstof.
• Rode bloedcellen hebben geen celkern
  
• In rode bloedcellen zit hemoglobine (KBL)
  

Witte bloedcellen 

• Hebben wel een celkern.
• Hebben geen vaste vorm.

Bloedplaatjes

- Bloedplaatjes: zorgen voor de bloedstolling (korstje)

Samen aan de slag of alleen?

Welk bestanddeel van het bloed zorgt voor het stollen van het bloed?

1. Rode bloedcel
2. Witte bloedcel
3. Bloedplaatjes
4. Bloedplasma

Wat doen rode bloedcellen?

1. Ze vervoeren zuurstof
2. Ze vervoeren suikers
3. Ze maken ziekteverwekkers dood
4. Ze geven bloed een witte kleur

Rode bloedcellen hebben een celkern.

1. Niet waar
2. Waar

Wat doen witte bloedcellen?

1. vervoeren zuurstof
2. zorgen voor een korstje op een wondje
3. doen niks
4. maken ziekteverwekkers onschadelijk

Heb je gedaan wat je van te voren bedacht had (jouw doelen)?

😒🙁😐🙂😃

Afsluiting van de les

Heb je nog huiswerk voor een volgende x?