3B Thema 2 Ecologie bs 3 en 4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Ecologie

Bs 1 Organismen en hun leefomgeving

Bs 2 Voedselrelaties 

Bs 3  Aanpassingen bij dieren

Bs 4 Aanpassingen bij planten

Klas 4 Thema 2

Ecologie

Bs 1 Organismen en hun leefomgeving

Bs 2 Voedselrelaties 

Bs 3  Aanpassingen bij dieren

Bs 4 Aanpassingen bij planten

Klas 4 Thema 2

Ecologie

Bs 5 Aanpassingen bij dieren 

Bekijk de video als uitleg voor de aanpassingen bij dieren.

Vis

Vogel

Zoogdier

dolfijn

haai

pinguïn

Hoefganger

Teenganger

Zoolganger

beer

kat

paard

Welke dieren lopen de kleinste kans om snel weg te zakken in een
drassige bodem? Leg je antwoord uit.

Bizons krijgen in het najaar een wintervacht en in het voorjaar een zomervacht. Op die manier kunnen ze beter tegen de temperatuur.

Wilde konijnen krijgen in het najaar een wintervacht en in het voorjaar een zomervacht. Op die manier kunnen ze beter tegen de temperatuur.

In gebieden waar sneeuw valt, veranderd ook de kleur van de vacht. Wit in de winter en bruin in de zomer.

Konijnen graven holen en hebben op die manier invloed om hun omgeving. Er komt meer lucht ondergronds en andere dieren kunnen ook gebruik maken van deze holen. 

Hierboven een aantal aanpassingen 

van dieren aan hun omgeving. 

Klik op de zwarte rondjes voor meer informatie.

Welke aanpassing heeft
de woestijnvos om zijn warmte
kwijt te raken in de woestijn?

Welke aanpassing heeft de poolvos om tegen de koude temperaturen in het poolgebied te kunnen?

Poten die een tak stevig vast kunnen pakken

Poten met scherpe klauwen

Poten met zwemvliezen

Poten voor ondiep water

Zangvogel

Watervogel

Steltloper

Roofvogel

vogel met klauwen 

aan de poten

vogel met lange 

poten die voedsel 

zoekt in ondiep water

vogel met poten die zich 

goed kunnen vastklem-

men aan een tak

vogel met waterafstotende veren en zwemvliezen

Watervogel

Roofvogel

Steltloper

Zangvogel

rechte, spitse snavel om insecten te vangen

lange, dunne snavel om voedsel te vangen in ondiep water of in een zanderige bodem

Pincetsnavel

Priemsnavel

brede snavel om voedsel uit het water te zeven

korte snavel om zaden te kraken

korte, kromme snavel om een prooi in stukken te scheuren

Haaksnavel

Kegelsnavel

Zeefsnavel

Priemsnavel

Pincetsnavel

Zeefsnavel

Haaksnavel

Kegelsnavel

Aanpassingen bij landdieren 

Een zwaar voorwerp optillen gaat onder water gemakkelijker dan op het land. Dat komt doordat het water ‘helpt met dragen’. Je lichaam dragen op het land is dus zwaarder dan je lichaam dragen onder water. Daarom hebben veel landdieren stevige poten en een zwaar skelet.

Een blauwe vinvis is een zoogdier. Zoogdieren zijn warmbloedig. Een blauwe vinvis heeft een erg dikke vetlaag onder zijn huid. Blauwe vinvissen trekken elk jaar naar de Zuidpool.

Aanpassingen bij landdieren 

 

Een zwaar voorwerp optillen gaat onder water gemakkelijker dan op het land. Dat komt doordat het water ‘helpt met dragen’. Je lichaam dragen op het land is dus zwaarder dan je lichaam dragen onder water. Daarom hebben veel landdieren stevige poten en een zwaar skelet.

Bij welke dieren zal het skelet een zwaarder deel van het lichaam zijn?

1. Landdieren, zij dragen een lichter gewicht.
2. Landdieren, zij dragen een zwaarder gewicht.
3. Waterdieren, zij dragen een lichter gewicht.
4. Waterdieren, zij dragen een zwaarder gewicht.

De blauwe vinvis, het grootste dier wat ooit op aarde geleefd heeft. Ervoor staat de grootste dinosaurus.

Als je onder water 50 kilogram moet tillen, voelt dit als minder dan 50 kilogram. Daarom kunnen er in het water veel grotere dieren voorkomen dan op het land.

minder

in het water

in het water

op het land

op het land

meer

Waarvoor heeft de blauwe vinvis een dikke vetlaag nodig?

Leg uit waarom een mol een gestroomlijnd lichaam nodig heeft.

Voortbeweging door het water is                             dan door de lucht. Dit komt doordat de weerstand van water                                is. Waterdieren zijn zo aangepast dat ze toch snel kunnen zwemmen. Hun lichaam is                              gestroomlijnd dan het lichaam van de meeste landdier-en. Veel vissen hebben een                              huid doordat de huid be-dekt is met                              en                              . Bovendien heeft het lichaam                             uitsteeksels. De voortbeweging komt tot stand door beweging van de                              . Door de                                blijft de vis rechtop in het water.

weinig

slijm

overige vinnen

groter

gladde

moeilijker

schubben

staartvin

beter

Roofvogels en uilen jagen op prooidieren. Roofvogels jagen vooral overdag, uilen vooral in de schemering en 's nachts. Welke 2 beweringen over staafjes en kegeltjes zijn juist?

1. Kegeltjes zijn geschikt om contrasten waar te nemen.
2. Kegeltjes zijn geschikt om kleuren en details waar te nemen.
3. Staafjes zijn geschikt om contrasten waar te nemen.
4. Staafjes zijn geschikt om kleuren en details waar te nemen.

Roofvogels en uilen jagen op prooidieren. Roofvogels jagen vooral overdag, uilen vooral in de schemering en 's nachts. Hebben roofvogels vooral staafjes of vooral kegeltjes? Leg je antwoord uit.

Roofvogels en uilen jagen op prooidieren. Roofvogels jagen vooral overdag, uilen vooral in de schemering en 's nachts. Hebben uilen vooral staafjes of vooral kegeltjes? Leg je antwoord uit.

Roofvogels en uilen jagen op prooidieren. Roofvogels jagen vooral overdag, uilen vooral in de schemering en 's nachts. Welk ander zintuig (naast het zicht) moet bij uilen zeer goed ontwikkeld zijn om een prooi te kunnen waarnemen?

1. De reukzin
2. De tastzin
3. Het gehoor

Roofvogels en uilen jagen op prooidieren. Roofvogels jagen vooral overdag, uilen vooral in de schemering en 's nachts. Heeft dit andere zintuig een lagere of een hogere drempelwaarde dan hetzelfde zintuig bij mensen?

1. Hogere drempelwaarde
2. Lagere drempelwaarde

Ecologie

Bs 1 Organismen en hun leefomgeving

Bs 2 Voedselrelaties 

Bs 3  Aanpassingen bij dieren

Bs 4 Aanpassingen bij planten

Klas 4 Thema 2

Bekijk de video als uitleg voor de aanpassingen bij planten.

Voorjaar in het bos

Leg uit waarom schaduwplanten vooral in het voorjaar bloeien.

Klimplanten klimmen omhoog naar het licht. 

Daarom groeien ze snel omhoog via muren, andere planten, e.d.

Wortelrozet van weegbree en paardenbloem.

plant die voorkomt op een plek waar veel schaduw is

plant die voorkomt op een plek waar veel zonlicht is

plant met hechtwortels of ranken om zich vast te houden aan muren en andere planten

Klimplant

Schaduwplant

Zonplant

krans van bladeren die vlak boven de grond op hetzelfde punt aan de plant zitten

laagje op de bladeren van planten dat verdamping tegengaat

schaduwplant

Voorjaarsbloeier

Waslaagje

Wortelrozet

Landplanten in een:	vochtig milieu	droog milieu
Aantal huidmondjes
Afmeting bladeren
Bladoppervlak
Ligging huidmondje	aan het oppervlak	diep verzonken
Waslaag
Wortelstelsel	… ontwikkeld	… ontwikkeld

veel

weinig

groot en plat

klein en dik

kaal

behaard

dun

dik

zwak

goed

De bladeren van een naaldboom hebben de vorm van naalden. Hebben deze bladeren veel of weinig huidmondjes. Leg uit of door deze vorm veel of weinig water verdampt.

De meeste planten hebben huidmondjes aan de onderkant van de bladeren, maar water-
lelies niet. Leg uit waarom niet.

Bij waterlelies steken de bloemen
boven het water uit.
Leg uit waarom.

Bij veel landplanten is de opperhuid van de bladeren bedekt met een waslaagje.
Wat is de functie van dit waslaagje?

Tweejarige en meerjarige planten kunnen wortelrozetten maken om de winter te overleven. In het voorjaar kan de plant snel groeien doordat de plant meer licht kan opvangen en meer water en voedingsstoffen kan opnemen dan planten die in de buurt groeien van de rozetvormende plant. De rozetvormende plant heeft dus een concurrentievoordeel. Leg dit uit.

0