havo 3 23-5

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leerdoelen

Ik ken verschillende tekststructuren en kan deze 

herkennen in een tekst.

Het tekstdoel bepaalt verschillende
eigenschappen van de tekst.

structuur

taalgebruik

inhoud

publicatie

(bron)

tekstsoort

Informeren: zakelijk taalgebruik en feiten

Overtuigen: meningen en subjectief taalgebruik

Amuseren: subjectief taalgebruik, iets 'mooi willen zeggen'.

structuur

Teksstructuren (leren voor toets)

probleem-oplossingsstructuur

verklaringsstructuur

verleden-heden(-toekomst)structuur

argumentatiestructuur

aspectenstructuur

voor- en nadelenstructuur

vraag-antwoordstructuur

Met welke bedoeling kiest de schrijver voor een argumentatiestructuur?

structuur

1. informeren
2. activeren
3. overtuigen
4. amuseren

Welke structuur kiest de schrijver als hij kennis wil overbrengen?

structuur

1. voor- en nadelenstructuur
2. aspectenstructuur
3. verklaringsstructuur
4. verleden-heden(-teokomst)structuur

Publicatie

(bron)

• (digitale)krant
• (digitaal) tijdschrift
• website
• boeken / uitgeverij
• sociale media
• openbare ruimte
• ...

Structuur en tekstindeling naar Nieuw Nederlands, 6e editie.

Schrijfdoel en tekstsoort hangen dus nauw samen. 

Er is echter ook een verband tussen tekstsoort, publiek en de plaats van publiceren (bron) en taalgebruik.

Nieuwbericht: krant, nieuwswebsite, social-mediakanaal van de NOS

(breed publiek) Keuze: landelijke of regionaal? Taalgebruik is objectief en de toon is zakelijk. Structuur passend bij informerende tekst.

Interview met een jong, aanstormend zangtalent: jongerentijdschrift, jongerenwebsite, social media (jongeren in het algemeen)

of (digitaal)muziektijdschrijft, websites van radiostations, websites als musicmeter.nl (muziekliefhebbers evt. op genre). Taalgebruik is informeler, subjectiever en de toon is amicaler (voorzien van jongerentaal wellicht).

Structuur en tekstindeling naar Nieuw Nederlands, 6e editie.

Afsluiting en vooruitblik

structuur

taalgebruik

inhoud

publicatie

(bron)

tekstsoort

De bedoeling van de schrijver

Relatie leggen tussen kenmerken.

Samenhang benadrukken.

Aan de slag

Maak de leesopdracht.

Noteer de antwoorden op een blaadje.

Niet op de tekst of het opgaveblad schrijven a.j.b.