8.4 verandering in ecosystemen (dl1)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Verandering in ecosystemen (dl1)

Even inloggen met deze code van lessonup dan kunnen we snel beginnen!

Leerdoelen

• Kunnen uitleggen welke invloeden biotische en abiotische factoren hebben op een populatie
• het kunnen verklaren van verandering in populatie grote
• de termen Interspecifieke  en Intraspecifieke concurrentie kunnen uitleggen
• Vier methodes kunnen noemen en uitleggen om populatie grote te bepalen

hoe noem je een groep organismen van dezelfde soort die niet in tijd of plaats van elkaar gescheiden zijn en dus (theoretisch) met elkaar kunnen voortplanten

1. Ecosysteem
2. Biotoop
3. Populatie
4. Groep

Wat is een voorbeeld van abiotische factor die van invloed is op een konijn?

1. Hoeveelheid andere konijnen
2. Hoeveelheid wortels in de grond
3. Grondsoort in de leefomgeving
4. Hoeveelheid vossen in de leefomgeving

Biotische factoren= invloed van andere organismen op een organisme. Vb: 

• Concurrenten
  
• Voedsel
  
• Predatoren
  
• Ziekteverwekkers
  
• Enz...

Abiotische factoren: invloed van de niet-levende natuur op een organisme. Vb:

• Water
  
• Wind
  
• Zon
  
• Aarde
  
• Zoutgehalte
  
• Enz..
  

Regulerende factoren op een populatie

• Abiotische factoren
• Biotische factoren
• Intraspecifieke concurrentie
• Interspecifieke concurrentie 
• Predatie
• Migratie

Tolerantiegrenzen

Welke curve is de blauwe reiger?

Welke curve was de Blauwe reiger?

1. grafiek Q
2. grafiek P

Wat is een voorbeeld van beperkende factor voor een boom?

1. Het hebben van een hoeveelheid bladeren.
2. De aanwezigheid van stikstof in de lucht.
3. De hoeveelheid water in de grond.
4. De aanwezigheid van konijnen in de buurt.

interspecifieke concurentie vs intraspecifieke concurentie

wanneer een buitenstaande leeuw een bestaande troep probeert binnen te dringen vechten de mannetjes om het territorium. waar is dit een voorbeeld van?

1. Interspecifieke concurentie
2. intraspecifieke concurentie

De grenzen zijn vaak vaag..

Predator-prooirelatie

Reguleren de lemmingen de hermelijnen?

1. Ja
2. Nee
3. Dat kun je niet concluderen
4. Waarschijnlijk wel

de afname van de lemmingen hoeft niet te komen door de hermelijnnen maar kan ook door een andere predator gebeuren. 

daarnaast zijn er ook andere redenen voor plotselinge afname van lemmingen.

zie ook de afname van hermelijnen terwijl de lemmingen nog toenemen 

Migratie

Rood: broedgebied, blauw: overwinteringsgebied, groen: trekroutes

Immigratie = binnen komen in nieuwe populatie

Emigratie = bij een populatie weg gaan 

Noordse stern

populatie grote bepalen 

• aantallen tellen 
• steekproef nemen 
• schatten
• vangen merken en terugzetten

steekproef nemen 

aantallen tellen

Schatten

Vangen merken en terugzetten

William wil het aantal egels in een groot stadspark gaan bepalen. Hij gebruikt daarvoor de methode van merken, vangen en weer terugvangen. Met zijn 5 egelvallen vangt hij de eerste keer in totaal 20 egels, die hij markeert met een rode stip. De egels worden weer losgelaten en drie dagen later vangt William weer egels. Hij vangt er nu 15 waarvan 8 egels een stip hebben.

Populatie = (aantal individuen 2e vangst (Nv)/aantal individuen 2e vangst met stip(Mv)) x aantal individuen 1e vangst (M)

 (N=Nv/Mv x M)

Hoe groot is de populatie egels in het park?

Veranderende ecosystemen

Successie

Voordat een ecosysteem volledig in evenwicht is (climaxstadium) vinden er verschillende stadia  plaats. 

-Pionierstadium

- Climaxstadium

Pionierstadium

- Weinig soorten

- Weinig interspecifieke relaties
- Kleine biomassa

- Grote invloed abiotische factoren 

Climaxstadium

- Veel soorten
- Veel interspecifieke relaties
- Grote biomassa
- kleine invloed abiotische factoren 

Successie

Successie: opeenvolgende verandering van plantengemeenschappen en bijbehorende diersoorten

Starten op kale grond: primaire successie
Starten op aanwezige humuslaag: Secundaire successie (wat is humus? Welke stoffen zijn al aanwezig? 

Aan de slag