les 22 poëzieanalyse les 7

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

 poëzieanalyse les 7

Pak vast:
- pen en papier
- poëzieboekjes

Deze les

- Huiswerk opdracht nakijken: De laatste brief

- Leo Limerick

- gedicht analyseren: Werkster 

Pak vast:
- pen en papier
- poëzieboekjes

Nakijken opdracht bij De laatste brief

1. abba baba ccd eed: omarmend – gekruist – combi van gepaard met omarmend
2. -viel – vogel – vogel – ver – van-
   -was – warme – werd – wakker – want – werd – weet – wat
3. - a-klank: was – warme – wakker – want – gras – wat – dat – van
   - e-klank: ver – hem – En – werd – het (+ ie-klank en oo-klank)
4. Er viel een vogel die gaan vogel was (= granaat of kogel)
   
5. - Bevrijdde zich het laatste wat hij schreef (= brief aan geliefde)
   - Kanonnen bulderen goedmoedig
6. tegenstelling tussen droom een werkelijkheid
   tegenstelling tussen oorlog en vrede
7. De wending zit in de laatste strofe, let op het woordje ‘Maar’. De brief bevrijdt zich, terwijl de oorlog juist op een vreselijke manier is begonnen. 

Gedicht analyseren

1. ‘Werkster’ van Gerrit Achterberg (blz. 2 bloemlezing).
   De vragen die erbij horen staan op blz. 4 van het opdrachten boek.
   Maak de vragen 1 t/m 7.
   (frik is een 'bekrompen schoolmeester')
   
   
2. Maak de opdracht op blz. 4 van het opdrachtenboekje bij het gedicht De laatste brief op blz. 2 van de bloemlezing.

Werkster (1949)

Zij kent de onderkant van kast en ledikant

ruwhouten planken en vergeten kieren,

want zij behoort al kruipend tot de dieren,

die voortbewegen op hun voet en hand.

Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,

om deze voor de voeten te versieren

van dichters, predikanten, kruidenieren,

want er is onderscheid van rang en stand.

God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden

gaande de gouden straten naar zijn troon,

al slaande met de stoffer op het blik.

Symbolen worden tot cymbalen in de

ure des doods - en zie, haar lot ten hoon,

zijn daar de dominee, de bakker en de frik.

Gerrit Achterberg

Werkster

Zij kent de onderkant van kast en ledikant

ruwhouten planken en vergeten kieren,

want zij behoort al kruipend tot de dieren,

die voortbewegen op hun voet en hand.

Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,

om deze voor de voeten te versieren

van dichters, predikanten, kruidenieren,

want er is onderscheid van rang en stand.

God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden

gaande de gouden straten naar zijn troon,

al slaande met de stoffer op het blik.

Symbolen worden tot cymbalen in de

ure des doods - en zie, haar lot ten hoon,

zijn daar de dominee, de bakker en de frik.

Gerrit Achterberg

Werkster

Zij kent de onderkant van kast en ledikant

ruwhouten planken en vergeten kieren,

want zij behoort al kruipend tot de dieren,

die voortbewegen op hun voet en hand.

Zij heeft zichzelve aan de vloer verpand,

om deze voor de voeten te versieren

van dichters, predikanten, kruidenieren,

want er is onderscheid van rang en stand.

God zal haar eenmaal op Zijn bodem vinden

gaande de gouden straten naar zijn troon,

al slaande met de stoffer op het blik.

Symbolen worden tot cymbalen in de

ure des doods - en zie, haar lot ten hoon,

zijn daar de dominee, de bakker en de frik.

Gerrit Achterberg

De werkster

• Wat voor dichtvorm is dit?
• Sonnet
• 1. Het rijmschema:
  
• abba abba cde cde
• 2. vorm van alliteratie in strofe 3?
  
• God, gaande, gouden of
  
• Zal zijn zijn
• 3. Assonantie in strofe 3?
• haar, eenmaal, gaande, straten, naar, slaande
• 4. Dubbele betekenis van het woorden 'stand':

De werkster

• 4. Dubbele betekenis van het woorden 'stand':
• - houding: kruipend, voortbewegend op handen en voeten
  (later, gaande slaand met stoffer en blik)
• - stand/ rang > ze hoort tot de arbeidersklasse en werkt voor de middenstand.
• 5. God zal haar eenmaal op zijn bodem vinden:
• de dood van de werkster, ze komt in het hiernamaals / de hemel.
• 6. Wending:
  Na het octaaf (8 regels) octaaf: heden / op aarde.
                                                     sextet: toekomst /hemel (daar tussen zit de dood van de werktster)
• 9: Na de dood is er geen onderscheid van rang en stand (regel 8)
  
• De mensen die boven haar stonden, zijn nu aan haar gelijk.