Klas A2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

De zinnen......

Je weet uiteraard wat een zin is. Maar dat een zin ook een naam heeft? Dat wist je vast nog niet!

Deze les ga je leren wat enkelvoudige zinnen en samengestelde zinnen; hoofd- en bijzinnen zijn. We beginnen bij het begin, de enkelvoudige zin.

Voorkennis:

• Je moet weten hoe je de persoonsvorm vindt.
  
• Je moet weten hoe je het onderwerp vindt.
  

Welke manieren kun je gebruiken om de persoonsvorm te vinden?

Haal uit de twee zinnen de persoonsvorm.
1. Ik eet een boterham.
2. Ik zit de hele dag op Twitter.

Hoeveel persoonsvormen zitten er in elke zin? 1. Ik retweet nooit. 2. In de avond moet ik mijn telefoon inleveren.

Theorie

Een enkelvoudige zin heeft maar één persoonsvorm.

Nog wat voorbeelden.
De persoonsvorm is steeds onderstreept: 

Mijn telefoon gaat om de haverklap.

Ik ren me rot naar alle lokalen.

De vrijdag is echt te lang.

Morgen moet ik trainen voor voetbal.

Bedenk nu zelf een enkelvoudige zin en benoem de persoonsvorm.

Zoek in de zin de persoonsvormen en de onderwerpen. Mieke bakt een taart en Petra helpt haar moeder.

Leerdoelen

-Je kunt herkennen en benoemen: hoofd- en bijzinnen in samengestelde zinnen.

- Je kent het verschil tussen nevenschikkende en onderschikkende samengestelde zinnen.

- Je kunt nevenschikkende en onderschikkende voegwoorden herkennen en gebruiken.

samengestelde zinnen

hoofdzinnen + bijzinnen

Ik .......heb nooit geld bij me, omdat ik mijn pinpas gebruik.

ow+pv wel of niet naast elkaar.

hoofdzin: altijd /  bijzin: kan wat tussen

Hoofdzin + bijzin

hoofdzin: pv staat voor in de zin: op de eerste of tweede plaats

bijzin: pv staat vaak achter in de zin

Omdat ik mijn pinpas gebruik, heb ik nooit geld bij me.

Wat is het verschil tussen een hoofd- en een bijzin?

Wat is de hoofdzin? Mensen lachen vooral, omdat ze aardig willen doen.

1. Mensen lachen vooral
2. omdat ze aardig willen doen

Samengestelde zinnen

nevenschikking : HZ naast elkaar

Chyril heeft getennist en ze loopt nu naar huis.

onderschikking: HZ + BZ 

Chyril heeft besloten dat zij contant geld meeneemt.

De specialisten hebben veel kennis en lossen veel misdaden op.
nevenschikking of onderschikking?

1. Nevenschikking
2. Onderschikking

Wat is het verschil tussen een nevenschikkende en onderschikkende zin?

Hij ontdekte de hemel en hij vond de auto uit.

1. HZ+BZ onderschikkend
2. HZ+HZ onderschikkend
3. HZ+BZ nevenschikkend
4. HZ+HZ nevenschikkend

Voegwoorden blz.126

- verbinden woorden, woordgroepen of zinnen met elkaar

onderschikkende voegwoorden (os.vgw.) 

+ 

nevenschikkende voegwoorden (ns.vgw.)

os.vgw + ns.vgw

1.Nick en Simon  

2.Zij trekt een jurk aan, want zij gaat naar een feest.

3.Hij rekent erop dat jij haar helpt met schilderen en dat ik haar help verhuizen

4. tulpen of gladiolen

5. geen kopje thee maar een kopje koffie

6. Weet Max al of hij die Playstation gaat kopen?

Het scheelt niet veel, maar mannen lijken iets muzikaler.
voegwoord?

1. HZ+HZ maar = os.vgw
2. HZ+BZ maar = ns.vgw.
3. HZ+HZ maar = ns.vgw.
4. BZ+HZ maar = os.vgw.

Als Niels ergens gaat eten of logeren, kijkt hij altijd eerst op TripAdvisor.
zinnen + voegwoorden?

1. BZ+HZ+HZ als=os.vgw/of=ns.vgw.
2. BZ+BZ+HZ als=os.vgw/of=os.vgw.
3. BZ+BZ+HZ als=os.vgw/of=os.vgw.
4. HZ+HZ+HZ als=ns.vgw/of=os.vgw.

Opdracht 2.1 voegwoord?
Wist je dat er vroeger geen asfaltwegen waren, maar straten van klinkers?

1. maar=os.vgw.
2. dat=os.vgw. maar=ns.vgw.
3. dat=ns.vgw.
4. dat=ns.vgw maar= ns.vgw

Hoewel de weg glad is, veroorzaak ik geen ongelukken, want ik rijd voorzichtig.
Noteer de voegwoord(en) en geef aan ns. of os.

Aan de slag!

- Maak opdracht 3 blz.125 + opdracht 3 blz.127 in je schrift of online (H4 Grammatica zinsdelen + woordsoorten)

(blz.127 3.2 zelf)

- Leer H4 Grammatica zinsdelen + woordsoorten

Leerdoelen

-Je kunt herkennen en benoemen: hoofd- en bijzinnen in samengestelde zinnen.

- Je kent het verschil tussen nevenschikkende en onderschikkende samengestelde zinnen.

- Je kunt nevenschikkende en onderschikkende voegwoorden herkennen en gebruiken.