5.3 Brandstof en milieu

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hst 5.3

Brandstof

en milieu

indeling les

• opstarten
• korte uitleg
  
• werken aan opdrachten

lesdoelen

• je leert het verschil tussen het broeikaseffect en het versterkte broeikaseffect
  
• je leert welke fossiel brandstoffen gebruikt worden om te verwarmen
• je leert welke gevolgen er zijn voor het milieu door broeikaseffectje 
• je leert het verschil tussen zonnecollectoren en zonnepanelen
• je leert het verschil tussen geothermische energie en bodemwarmte

Versterkt broeikaseffect

Aardolie, aardgas en steenkool zijn brandstoffen die uit de bodem worden gehaald. Die zijn ontstaanuit planten en dieren resten. Ze heten fossiele brandstoffen.

Als je een fossiele brandstof volledig verbrandt, ontstaat er koolstofidoxide en waterdamp.

Fossiele brandstoffen

- Aardgas

- Aardolie

- Steenkool

Het broeikaseffect

Geef de betekenis van het broeikaseffect?

1. Het verbouwen van planten in kassen.
2. Gaslaag in de atmosfeer die ons beschermt tegen zonnestraling.
3. Het vasthouden van koude lucht door koolzuurgas.
4. Het vasthouden van warme lucht door gassen in de dampkring

Wat kan deze fabriek doen om het versterkt broeikaseffect tegen te gaan

1. Geen koolzuurgas in de atmosfeer brengen.
2. Geen fossiele brandstoffen meer gebruiken.
3. De fabrieken laten stoppen.
4. In warmere gebieden vestigen.

Hoe warm zou het zijn als er geen broeikaseffect was?

1. -8 C
2. -18 C
3. 2 C
4. -12 C

het broeikaseffect wordt veroorzaakt door

1. koolstofdioxide
2. zwaveldioxide
3. stikstofoxiden
4. drijfgassen/raketbrandstof

Wat gebeurt er met de temperatuur als het versterkte broeikaseffect door gaat?

1. gaat naar beneden
2. gaat omhoog

Hoe kun je ervoor zorgen dat je het broeikaseffect minder sterk maakt?

1. Fietsen, in plaats van de auto pakken.
2. Windturbines gebruiken.
3. Meer gebruik maken van zonnepanelen.
4. Zuiniger omgaan met energie.

Zonder het broeikaseffect zou er geen leven
op aarde mogelijk zijn.

1. Waar
2. Niet waar

Welk gas veroorzaakt het versterkte broeikaseffect?

1. zuurstof
2. koolstofdioxide ( CO2)
3. stikstof
4. biogassen

Gevolgen milieuschade

• aantasten gezondheid (fijnstof)
• ander, extremer klimaat
• stijging zeespiegel
• opwarming aarde
• uitsterven planten-en diersoorten
• schaarste grondstoffen en energie
• minder natuur- en stiltegebieden

Aardgas

Aardgas is nog steeds 1 van de meest gebruikte manieren om huizen te verwarmen.

De brandbare stof in aardgas is methaan.

Methaan is geurloos, om lekken te ontdekken wordt er een geurstof aan toegevoegd.

Nederland

Aardgas grootste leverancier

Thermische verontreiniging: opwarmen van het oppervlakte water. Warm water kan minder O2 bevatten, hierdoor krijgen vissen en andere waterdieren te weinig zuurstof.

luchtvervuiling

Door de verbranding van fossiele brandstoffen krijg je uitstoot van zwaveldioxide en stikstofoxiden.

Hierdoor ontstaat er zwavelzuur en saltpeterzuur door contact met waterdamp en zuurstof. Het gevolg is zure regen.

Regen even zuur als azijn...

Zonnepaneel

Een zonnepaneel bestaat uit vele zonnecellen

stralingsenergie -> elektrische energie

Zonnecollector

Verschil aardwarmte en bodemwarmte

Aardwarmte ontstaat in de kern van de aarde. 

Bodemwarmte is afkomstig van de zon.

Bodemwarmte

 halen we tot 100 meter diepte uit de bodem, en wordt gebruikt voor verwarming van woningen, gebouwen en bijvoorbeeld kassen.

Het water in de aardbodem op 20 tot 300 meter diepte is geschikt voor warmte-uitwisseling: we kunnen het oppompen, vervolgens warmte erin stoppen (in de zomer) of eruit halen (in de winter) en dan weer terugpompen. Ook dit heet bodemwarmte.

Aardwarmte

 Aardwarmte of  geothermische energie is de energie die zich bevindt in de diep in de aarde gelegen warmtebronnen (vanaf 500 meter).

De energie kan worden gewonnen door gebruik te maken van het temperatuurverschil tussen de aardoppervlakte en diep in de aarde gelegen warmte.

 IJsland gebruikt deze voor verwarming.

lesdoelen gehaald?

• je kent het verschil tussen het broeikaseffect en het versterkte broeikaseffect
  
• je weet welke fossiel brandstoffen gebruikt worden om te verwarmen
• je weet welke gevolgen er zijn voor het milieu door broeikaseffect
• je weet het verschil tussen zonnecollectoren en zonnepanelen
• je weett het verschil tussen geothermische energie en bodemwarmte

Aan de slag !

Maak de  opgaven van 5.3 brandstof en milieu