4.3 Moleculaire stoffen mengen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H4: Moleculaire Stoffen

4.1 Vanderwaals bindingen

4.2 Waterstofbruggen 

→ 4.3 Moleculaire Stoffen mengen ←

4.4 Percentage, ppm en ppb

Leerdoelen

1. Je weet wanneer stoffen hydrofoob en hydrofiel zijn en kunt dit op microniveau uitleggen. 
2. Je kunt de oplosbaarheid van stoffen in water voorspellen op basis van de structuurformule. 

Terugblik waterstofbruggen

1. Teken tweemaal de structuurformule van propeen, C3H6.
2. Geef aan welke bindingen tussen en in de twee moleculen voorkomen.
3. Herhaal opdracht 1 en 2, maar dan met methanol, CH4O.

Hydrofiel en hydrofoob

• Hydros = water
• Filos = liefde
• Fobos = angst

Hydrofiele stoffen mengen goed met hydrofiele stoffen en lossen goed op in water

Hydrofobe stoffen mengen goed met hydrofobe stoffen en lossen niet goed op in water

Voor oplosbaarheid geldt:

Soort zoekt soort

Wanneer hydrofiel?

• Hydrofiel als: 1 of meer OH- of NH-groepen (voor H-bruggen) en de rest van het molecuul is niet te groot 
  
• Niet te groot = max 4 C's voor 1 OH of NH groep
  

• Alle andere moleculen zijn hydrofoob
  

Lost deze stof op in water?

1. ja
2. nee

Lost deze stof op in water?

1. ja
2. nee

Lost deze stof op in water?

1. ja
2. nee

Aan de slag..

Maak vragen: 25, 26, 34, 36

Polaire atoombinding

Maar sommige atomen zuigen sterk aan elektronen, zoals zuurstof en stikstof.

Hierdoor schuiven de elektronen uit het midden: 
een polaire atoombinding

Polaire atoombinding

• Hoe hoger de elektronegativiteit (BINAS tabel 40A), hoe harder aan de elektronen wordt getrokken. 


• De elektronen tussen O en H bevinden zich dus dichter bij O.
• Hierdoor wordt O partieel (een beetje) negatief geladen.
• H krijgt een positieve partiële lading.
• Bij  verschil EN > 0,5 --> polaire atoombinding.

voorbeeld: EN  O = 3.5

                      EN H = 2.1   --> verschil 3.5 - 2.1 = 1.4

WEL POLAIRE ATOOMBINDING, EN > 0.5

Polaire atoombinding

Bij welke groep stoffen spreken we van polaire of apolaire atoombindingen?

1. Zouten
2. Moleculaire stoffen
3. Metalen
4. Edelgassen

De atoombinding tussen een Cl en een H atoom (HCl) is polair, want:

1. Het H atoom heeft zijn elektronen afgestaan aan het Cl atoom
2. Beide zijn + geladen, want ze hebben e- in de binding zitten
3. Het Cl atoom trekt harder aan elektronen dan H

Welke binding heeft
dit molecuul?

1. niet-polaire atoombinding
2. polaire atoombinding

Welke binding heeft
dit molecuul?

1. niet-polaire atoombinding
2. polaire atoombinding

Oplosbaarheid

Verschillende oplossingen

zout

verdund, lage concentratie

geconcentreerd, hoge concentratie

Oplosbaarheid

Stof in gram wat maximaal kan oplossen in 100 gram water

verzadigde oplossing

- In een verzadigde oplossing is de maximale hoeveelheid stof opgelost

- Is er minder opgelost dan is de oplossing onverzadigd

(On)Verzadigde oplossingen

Bij indampen verdampt het oplosmiddel en neemt het gehalte van opgeloste stof toe.

Als de oplossing is verzadigd en je gaat door met indampen, zal er een vaste stof ontstaan.

Oplosbaarheid

Bij vaste stoffen geldt:

“Hoe hoger de temperatuur hoe meer er kan oplossen!”

Bij gassen geldt:

“Hoe hoger de temperatuur hoe minder er kan oplossen!”

Als je keuken zout toevoegt bij de verzadigde oplossing van zout en water

1. lost die zout op
2. bezinkt die naar de bodem
3. krijg je een onverzadigd oplossing
4. krijg je dan een troebel mengsel.

Een verzadigde oplossing van zout wordt verwarmd. Kan deze oplossing onverzadigd worden?

1. Ja
2. Nee

Oplosbaarheid van zuurstof bij 80 graden Celsius is 25,1 mg/L.
Aan 500 mL water is 15 mg zuurstof toegevoegd. Wat is deze oplossing?

1. Onverzadigd
2. Verzadigd
3. Oververzadigd

Lieke lost 257 g zout op in 305 mL water. Het zout heeft een oplosbaarheid van 469 g/L. Is deze zoutoplossing verzadigd / onverzadigd? Hoeveel gram ligt op de bodem of hoeveel kan nog opgelost worden?

Aan de slag!

• §4.3 lezen
  
• Maak de rest van de B en C vragen.

--> Ben je al klaar met de B en C vragen uit 4.3? Heb je het nagekeken dan mag je doorwerken aan par. 4.4 na het laten zien aan de docent.

Terugblik/afsluiting