Paragraaf 3.4

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe een ecosysteem in elkaar zit. 

2. Je kunt uitleggen hoe je voedselrelaties noteert.

3. Je kunt uitleggen hoe energie verdwijnt uit een voedselketen.

Ecosysteem 

Een ecosysteem zijn alle abiotische en biotische factoren in een bepaald gebied. 

Van groot naar klein

Levensgemeenschap: Alle organismen in een bepaald gebied.

Populatie: alle dieren van 1 soort in 1 bepaald gebied

Individu: 1 organisme van een populatie

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe een ecosysteem in elkaar zit. 

2. Je kunt uitleggen hoe je voedselrelaties noteert.

3. Je kunt uitleggen hoe energie verdwijnt uit een voedselketen.

Aaneenschakeling van wie eet wie

1. Voedselkringloop
2. Voedselketen

Hoe worden voedselrelaties genoteerd

voedselrelatie = Wie eet wie.

Een rijtje met organismen die elkaar eten heet een voedselketen. 

Gras wordt gegeten door koe.

Wordt gegeten door wordt neergezet als een ==> 

Schakels

De krop sla is 1 schakel.

Uit hoeveel schakels bestaat de voedselketen hiernaast? 

Wat is een voedselketen?
Een schema...

1. ...waarin wordt weergegeven wat gezonde voeding is
2. ...waarin aangeschakeld goede voeding wordt getoond
3. ...waarin wordt weergegeven hoe eten wordt verteerd
4. ...waarin elke volgende schakel de vorige als voedselbron heeft

Waarmee begint een voedselketen altijd?

1. plant
2. dier
3. schimmel

De pijl in een voedselketen/-web betekent.......

1. "heeft gegeten"
2. "gaat eten"
3. "eet"
4. "wordt gegeten door"

Een juiste voedselketen is:

1. konijn-> havik-> vos
2. gras <- konijn <- vos
3. gras -> konijn -> havik -> vos
4. vos -> havik -> konijn ->gras

Een voedselketen begint altijd met een

1. Consument
2. Reducent
3. Producent

een voedselketen eindigt altijd met een consument

1. juist
2. onjuist

Voedselweb

Een aantal voedselketens die met elkaar verbonden zijn wordt een voedselweb genoemd. 

Hoe lang is de langste voedselketen in dit voedselweb?

1. 7 schakels lang
2. 6 schakels lang
3. 5 schakels lang
4. 8 schakels lang

Geef aan of het om een biotische of abiotische factor gaat:
In een voedselketen zijn organismen het voedsel voor de volgende schakel.

1. biotische factor
2. abiotische factor

In de voedselketen is aangegeven wie door wie opgegeten wordt. Wie staat er aan het eind van de voedselketen?

1. algen
2. kikker
3. vis
4. reiger

In de afbeelding zijn vier soorten organismen getekend die samen een voedselketen vormen.
Welk organisme uit de afbeelding is een producent?

1. buizerd
2. rups
3. hazelaar
4. lijster

Een voedselketen:
Paardebloem-> sprinkhaan->kikker
De kikker is een:

1. producent
2. consument van de 1e orde
3. consument van de 2e orde
4. reducent

Hoeveel planteneters zijn er in dit voedselweb?

1. 2
2. 3
3. 5
4. 6

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe een ecosysteem in elkaar zit. 

2. Je kunt uitleggen hoe je voedselrelaties noteert.

3. Je kunt uitleggen hoe energie verdwijnt uit een voedselketen.

Piramide van aantallen 

Organismen in een voedselketen vormen samen een voedselpiramide.

Van de eerste schakels in een voedselketen zijn altijd veel meer individuen dan van de laatste schakel.

Dat noemen ze een piramide van aantallen. 

Piramide van biomassa

Biomassa: Gewicht van alle stoffen in een organisme, behalve water.

Alleen BOUWSTOFFEN worden meegenomen naar de volgende schakel. 

Verlies van energie

Met iederen schakel gaat er energie verloren.

1. Door verbranding: de energierijke stoffen

2. door afval: door de onverteerbare stoffen, de afvalstoffen. 

In elke schakel van een voedselketen komt er ENERGIE bij:

1. juist
2. onjuist

In welke schakel van de voedselketen is de hoeveelheid energierijke stoffen het grootst? Waardoor?

1. 1e, doordat het aantal individuen het grootst is
2. 1e, doordat uit elke schakel energie verdwijnt uit de voedselketen
3. 2e, doordat het aantal individuen het grootst is
4. 2e, doordat in elke schakel energie wordt opgenomen