6.2 Populaties

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

6.2 Populaties

Je kantoepassen: populatie, populatiegrootte bepalen,  factoren die  de grootte van een populatie beïnvloeden, gezonde  populatie,  natuurbeheer (herintroductie)

Je kan beschrijven welke invloeden een populatie kunnen beïnvloeden

populatie

Groep van individuen van eenzelfde soort die op eenzelfde tijdstip op een bepaalde plaats leven en met elkaar interageren.

Factoren zoals predatie, competitie, schaarste aan kritische hulpbronnen (o.a draagkracht van een gebied), etc. verhinderen een ongelimiteerde exponentiële toename in populatiegrootte. 

In 2015 vindt er geen populatie groei meer plaats.

Wat zou de beperkende factor kunnen zijn?

Hoe bepaal je de populatie  grootte?

tellen (handig bij grote individuen, kleine aantallen, niet zo beweeglijk)

schatten (bij grote getallen, beweeglijke dieren of schuwe dieren)

steekproef van een klein gedeelte van het gebied

(mits dit een representatief gedeelte is!)

vangen  ( merken, terugzetten) en terugvangen

https:

De voorwaarden vangen en terugvangen 

- geen sterfte of geboorte

- geen emigratie of immigratie

- dieren moeten de kans krijgen zich weer te mengen

- dieren die gevangen zijn moeten een even grote kans hebben 

   weer gevangen te worden

- het merkje moet blijven zitten en geen nadeel geven

vangen,

merken, terugzetten en terugvangen

populatie grootte = N

eerste keer vangen en merken = N1

 totaal dieren 2e keer gevangen = N2

gemerkte dieren 2e keer gevangen = N3

N = N1 x N2

              N3

Populatie= (Geboorte + Immigratie) - (Sterfte + Emigratie)

Belangrijk voor een gezonde populatie is dat er voldoende genetische diversiteit is. 

Kleine populatie ->  Inteelt -> weinig genetische diversiteit

Een kleine populatie is kwetsbaar.

Een populatie met een grote genetische diversiteit heeft veel verschillende soorten genen en daardoor ook veel variatie in de eigenschappen van de individuen van deze populatie.

Handig voor het voortbestaan van deze populatie ten tijde van:

droogte, roofdieren, kou, voedseltekorten, virusinfecties....

Er zijn dan vast wel individuen die dit overleven en zorgen dat de populatie blijft bestaan in dit gebied.

natuurbeheer

Doordat Nederland een dichtbevolkt gebied is heeft er versnippering van natuurgebieden plaatsgevonden.

In Nederland is veel bebouwing en er is een netwerk van wegen.
De natuurgebieden zijn vaak klein en niet verbonden met elkaar.
Als confetti over het land verspreid.

Natuurnetwerk Nederland (Drenthe)

verbindingen tussen natuurgebieden maakt

uitwisseling van dieren mogelijk.

1907 Wild zwijn (voor de jacht)

1969 ooievaar

1969 raaf

1988 bever

2002 otter

2007 wisent

2012 steur

https:

11x

Er worden 10 schildpadden gevangen, gemerkt met een rode stip verf en weer losgelaten.
Bij het terugvangen vang je weer 10 schildpadden waarvan er 4 gemerkt zijn. Hoe groot is de populatie?

1. 20
2. 25
3. 14
4. 24

Welke grafiek is een juiste weergave van de populatiegroei van een invasieve exoot? 

Sleep het kader in de juiste grafiek 

Invasieve exoot

Wat is een voorbeeld van een populatie?

1. Alle konijnen op Schiermonnikoog
2. Beplanting van een naaldbos
3. Alle organismen in een vijver
4. Leeuwin met haar welpen op de savanne

Is deze populatie
in evenwicht?

1. ja
2. nee

Wat is waar over een populatie?

1. Kan uit individuen van verschillende soorten bestaan
2. bevat individuen die zich onderling kunnen voortplanten
3. is genetisch identiek
4. is hetzelfde als een ras

Orden de organisatieniveau's van klein naar groot

molecuul

orgaanstelsel

biosfeer

populatie

ecosysteem

weefsel

organisme

cel

levensgemeenschap

organel

orgaan

Factoren die van invloed zijn op de populatiedichtheid kunnen op hun beurt weer van de populatiedichtheid afhankelijk zijn (en daardoor de populatiedichtheid regelen).

Sleep de factoren naar de juiste categorie.

dichtheidsafhankelijke factoren

dichtheidsonafhankelijke factoren

ziekte

sneeuwval

concurrentie

overstroming

parasitisme

temperatuur

voedselrelaties

Zie de afbeelding hiernaast.
Wat is er weergegeven en waarom worden deze constructies vaker toegepast?

1. aquaduct - om het scheepvaart verkeer te stimuleren
2. aquaduct - om meer meertjes onderlingt te verbinden
3. ecoduct - ter voorkoming van versnippering
4. ecoduct - ter verkleining van de biodiversiteit

Katten laten zich een tweede keer minder goed vangen.
Is de populatie groter of kleiner dan je berekening?

1. groter
2. kleiner
3. dan maakt niet uit

Een tolerantiegebied geeft het volgende aan?

1. Hoeveelheid aan organisme dat overleeft (y) beperkende factor (x)
2. Beperkende factor (y) hoeveelheid aan organisme dat overleeft (x)
3. Hoeveel dieren die sterfen (Y) De tollerantie (x)
4. De tollerantie (y) Hoeveel dieren die sterfen (x)

Hoe kun je biodiversiteit vergroten?

1. overal een climax ecosysteem laten ontstaan
2. variatie in het landschap aanbrengen
3. het land versnipperen
4. veel kleine natuurgebieden maken

dus!  in het Oekraïens= Так !

zal de laatste tijd wel veel gezegd worden

Je kan nu toepassen: populatie, populatiegrootte bepalen,  factoren die  de grootte van een populatie beïnvloeden, gezonde  populatie,  natuurbeheer (herintroductie)

Je kan nu beschrijven welke invloeden een populatie kunnen beïnvloeden