H2 - P1 - week 6 - les 1 - H42 stijlfouten en herhaling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2,3

Welkom!

Nederlands

Mevrouw Takken, TNL

[e-mail]

Aanwezig op: maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag (SWS)

- Lezen

- Persvrijheid

- Aan de slag

Doel:

- Je vormt een mening over persvrijheid en de rol van journalisten

Vandaag in de les:

Stillezen

Stel, je schrijft een zin. Er komen geen rode of blauwe lijntjes onder je tekst en toch is het fout...

Dan kan het een stijlfout zijn: Je haalt woorden/uitdrukkingen door elkaar of je herhaalt iets dat er al staat. 

Stijlfouten

Contaminatie

Contaminatie is een combinatie van 2 (of meer) woorden of uitdrukkingen die je door elkaar gebruikt. Vaak hebben deze woorden dan wel dezelfde betekenis, alleen zijn ze verkeerd gecombineerd. 

Contaminatie voorbeeld

Hij moet de presentatie overnieuw doen.

Of: Hij moet de presentatie over doen.

Of: Hij moet de presentatie opnieuw doen.

Zou je die gegevens even voor mij willen nachecken?
Je checkt iets, of je kijkt iets na

Pleonasme

Pleonasme is het versterken van een woord, door een toevoeging van een ander woord. Het woord wordt dan dubbelop geschreven. Het toegevoegde woord is een eigenschap van het andere woordsoort. 

Pleonasme voorbeeld 

De ronde bal rolde over de grond.

Ronde versterkt het woord bal. Een bal is namelijk van zichzelf al rond, dus ronde geeft een extra toevoeging.

De witte sneeuw zorgde veroorzaakte een verblindend effect.
Sneeuw is altijd wit.

De Bitcoin-koers was flink omhoog gestegen.
Als iets stijgt, gaat het altijd omhoog. Iets stijgt, of gaat omhoog.

Tautologie

Tautologie is het benadrukken van een woord met een ander woord dat dezelfde betekenis heeft. Dus 2 woorden met dezelfde betekenis die in één zin worden gebruikt.

Tautologie voorbeeld

Zij krijgt het gratis en voor niets. 

Als je iets gratis krijgt, krijg je het al voor niets. Gratis en voor niets betekenen allebei hetzelfde. 
of
Zij sloeg de tasjesdief bont en blauw.

Tautologie wordt door schrijvers ook gebruikt om iets te versterken,

Enkel en alleen (ingeburgerde tautologie).

Woorden passen zich aan elkaar aan:

Persoonsvorm en onderwerp zelfde hoeveelheid

- De groep (ev) loopt (ev) naar beneden.

- De brandweer(ev) is (ev) op tijd bij het brandende huis.

Verwijswoorden kloppen met het woord waarnaar verwezen wordt:

De leerlingen die ....

Het konijntje dat ...

(de-woorden verwijzen altijd met die en deze)

(het-woorden verwijzen altijd met dit, dat, of wat)

Congruentie en incongruentie

Woorden zijn niet goed op elkaar aangepast:

Persoonsvorm en onderwerp (niet) zelfde hoeveelheid

Fout: De groep leerlingen (ev) zijn (mv) verdwaald in de stad

Fout: De brandweer(ev) zijn (mv) net te laat om de kat te redden, hij was al uit de boom

Verwijswoorden kloppen niet met het woord waarnaar verwezen wordt:

Fout: De regering presenteerde dinsdag hun plannen (moet haar plannen zijn)

Fout: Ze is een persoon dat iedereen mocht (moet die iedereen mocht zijn)

Congruentie en incongruentie

Hw nakijken

Wat ga je doen:  

Drillsteroefeningen stijlfouten

- via magister naar Kern (Nederlands) 

Code op het whiteboard

Wanneer: Deze les

Hoe: werk netjes. 

Wat doe je als je klaar bent?:

- Lees in je leesboek (+ werk aan je literatuuropdracht)

- Maak de nieuwsbegriples van deze week

Aan de slag

Wat ga je doen:  

Oefeningen online: https://stijlfouten.jouwweb.be/leesopdrachten 

Wanneer: Deze les

Hoe: werk netjes. 

Wat doe je als je klaar bent?:

- Lees in je leesboek (+ werk aan je literatuuropdracht)

- Maak de nieuwsbegriples van deze week

Aan de slag