H2 - P1 - week 8 - les 3 - boekopdracht, nieuwsbegrip

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2,3

Welkom!

Nederlands

Mevrouw Takken, TNL

[e-mail]

Aanwezig op: maandag, dinsdag, woensdag en vrijdag (SWS)

- Lezen

- Actieve opdracht

- Aan boekopdracht werken

Doel:

- Je hebt je boekenopdracht af (of zo goed als)

- Je leert en oefent met leesopdrachten en de theorie daarbij.

- Je kent de theorie van H42

Vandaag in de les:

Stillezen

De schrijver wil dat de lezer in actie komt. Dat hij bijv. iets koopt, ergens heengaat of een opdracht uitvoert.  

Activerende teksten

Opdracht:

- Werk in tweetallen

- Je zit met je rug tegen elkaar. (tafels schuiven)

- Eén legt uit wat hij met de wattenstaafjes bouwt, de ander maakt het na. 

- Je mag absoluut niet kijken wat de ander doet, alleen achteraf. 

- Als je klaar bent, wissel je om.  

Welke stijlfout zit er in de zin hiernaast?

Welke woorden vormen de stijlfout(en)?

Leg uit waarom dit vaak niet wordt gezien als stijlfout.

Hoe je het ook wendt of keert, je krijgt mijn fiets nooit ofte nimmer!

Ik besef me maar al te goed dat vrijheid niet vanzelfsprekend is.

Benoem welke stijlfout er in deze zin zit.

Welke woorden vormen de stijlfout?

Schrijf de zin op zonder contaminatie

Contaminatie

Contaminatie is een combinatie van 2 (of meer) woorden of uitdrukkingen die je door elkaar gebruikt. Vaak hebben deze woorden dan wel dezelfde betekenis, alleen zijn ze verkeerd gecombineerd. 

Contaminatie voorbeeld

Hij moet de presentatie overnieuw doen.

Of: Hij moet de presentatie over doen.

Of: Hij moet de presentatie opnieuw doen.

Zou je die gegevens even voor mij willen nachecken?
Je checkt iets, of je kijkt iets na

Pleonasme

Pleonasme is het versterken van een woord, door een toevoeging van een ander woord. Het woord wordt dan dubbelop geschreven. Het toegevoegde woord is een eigenschap van het andere woordsoort. 

Pleonasme voorbeeld 

De ronde bal rolde over de grond.

Ronde versterkt het woord bal. Een bal is namelijk van zichzelf al rond, dus ronde geeft een extra toevoeging.

De witte sneeuw zorgde veroorzaakte een verblindend effect.
Sneeuw is altijd wit.

De Bitcoin-koers was flink omhoog gestegen.
Als iets stijgt, gaat het altijd omhoog. Iets stijgt, of gaat omhoog.

Tautologie

Tautologie is het benadrukken van een woord met een ander woord dat dezelfde betekenis heeft. Dus 2 woorden met dezelfde betekenis die in één zin worden gebruikt.

Tautologie voorbeeld

Zij krijgt het gratis en voor niets. 

Als je iets gratis krijgt, krijg je het al voor niets. Gratis en voor niets betekenen allebei hetzelfde. 
of
Zij sloeg de tasjesdief bont en blauw.

Tautologie wordt door schrijvers ook gebruikt om iets te versterken,

Enkel en alleen (ingeburgerde tautologie).

Woorden passen zich aan elkaar aan:

Persoonsvorm en onderwerp zelfde hoeveelheid

- De groep (ev) loopt (ev) naar beneden.

- De brandweer(ev) is (ev) op tijd bij het brandende huis.

Verwijswoorden kloppen met het woord waarnaar verwezen wordt:

De leerlingen die ....

Het konijntje dat ...

(de-woorden verwijzen altijd met die en deze)

(het-woorden verwijzen altijd met dit, dat, of wat)

Congruentie en incongruentie

Woorden zijn niet goed op elkaar aangepast:

Persoonsvorm en onderwerp (niet) zelfde hoeveelheid

Fout: De groep leerlingen (ev) zijn (mv) verdwaald in de stad

Fout: De brandweer(ev) zijn (mv) net te laat om de kat te redden, hij was al uit de boom

Verwijswoorden kloppen niet met het woord waarnaar verwezen wordt:

Fout: De regering presenteerde dinsdag hun plannen (moet haar plannen zijn)

Fout: Ze is een persoon dat iedereen mocht (moet die iedereen mocht zijn)

Congruentie en incongruentie

a. De groep collega’s gingen naar de kerstborrel.

b. Een kudde schapen liepen door de wei.

Leg uit van welke stijlfout er in de zinnen hiernaast sprake is. 

Herschrijf zin a en b zodat ze wel kloppen. 

Hw nakijken

Wat ga je doen:  

- Werk aan je literatuuropdracht

- Oefen met H42

- Leer de theorie van H2, 3, 4

Wanneer: Deze les

Wat doe je als je klaar bent?:

- Lees in je leesboek (+ werk aan je literatuuropdracht)

- Maak de nieuwsbegriples van deze week (of vorige week)

Aan de slag

Wat ga je doen:  

Oefeningen online: https://stijlfouten.jouwweb.be/leesopdrachten 

Wanneer: Deze les

Hoe: werk netjes. 

Wat doe je als je klaar bent?:

- Lees in je leesboek (+ werk aan je literatuuropdracht)

- Maak de nieuwsbegriples van deze week

Aan de slag