Totale communicatie mz

• agogiek
• MBO
• Studiejaar 2

Communiceren 

Door communicatie is een mens is staat om:

contact te leggen,

relaties aan te gaan,

behoefte en wensen kenbaar te maken en

gevoelens te delen.

Communiceren op stages 

Bij communicatie gaan we er vaak vanuit dat de ander ons kan zien, horen, dat de ander kan spreken, dit onthoudt en erop kan reageren.

Dit is bij cliënten met een verstandelijke beperking of stoornis niet vanzelfsprekend.

Voorbeelden van functies 

Vragen om voorwerp / handeling

Vragen om aandacht of hulp

Weigeren

Opmerkingen maken

Informatie geven

Voorwaarden voor (leren) communiceren

Opdoen van ervaringen:   
     ik voel iets

Besef van actie en interactie:   
     er gebeurd iets als ik …

Besef van wederkerigheid in het communicatieproces:     
ik en de ander

Inzet van de juiste communicatiemiddelen:   
 ik kies om dit duidelijk te maken

Totale communicatie 

Alles inzetten om de communicatie met de medemens optimaal te laten verlopen.

Bijvoorbeelden:  pictogrammen, gebaren en spreken, tekenen, foto's ect. 

Bij Totale Communicatie gaat om het bewust inzetten van diverse communicatiemiddelen, zoals picto's, gebaren, tekeningen, kleuren, een weekplanner, een stappen- en/of signaleringsplan. We hebben een dvd gemaakt, waarin we laten zien hoe we de diverse communicatiemiddelen effectief gebruiken. Al onze medewerkers krijgen scholing in het toepassen van Totale Communicatie.

Totale communicatie wordt veel gebruikt bij

mensen met een verstandelijke beperking, 

kinderen met spraak-taal moeilijkheden
en bij mensen met afasie of dementie. 
scholen (picto's, huisregels)

Tekst

drie communicatieniveaus 

Situatieniveau: dit betekent dat de cliënt alleen in de situatie en via de prikkels of communicatievormen die horen bij de situatie kan communiceren.

Signaalniveau: dit betekent dat de cliënt met een afgesproken code of signaal kan communiceren over een vast begrip, maar deze code niet of heel beperkt kan generaliseren naar andere begrippen.

Symboolniveau: dit betekent dat de cliënt met een afgesproken code of symbool kan communiceren over meerdere begrippen in zijn belevingswereld.

Belangrijk 

Alle collega's gebruiken dezelfde communicatiemiddel op de juiste wijze.

Denk ook aan naasten die dit inzetten.

Dit zorgt voor eenduidigheid, duidelijkheid en rust bij een cliënt. 

Pictogrammen

• Eenvoudig tekeningen/ afbeeldingen die een voorwerp, situatie of gebeurtenis laten zien
• Zwarte achtergrond, witte tekening
• Pictobord: verticaal, individueel/ groep
• Klaarbak of doorstrepen
• Vorm: kaartjes, stickers, picto agenda's, pictokalenders

Wie kan deze totale communicatie begrijpen?

Tanden poetsen

Foto's 

• Weergave van de werkelijkheid
• Foto hoort bij situatie
• Ophangen op picto- of fotobord
• Fotomapje 

Gebaren

Hoe ziet jouw naam eruit in gebarentaal?

Oefenen met gebaren

Bedenk voor je zelf welke gebaren er op dit formulier gemaakt wordt. Je mag overleggen met de buurvrouw/buurman 

Andere vormen van communicatie

Naast deze meer voorkomende vormen van communicatie, zijn er nog veel meer vormen.

• Spraakcomputers
• Communicatie via de vingertoppen enz. 
  
• geluid/ muziek 
• geuren 

Voorwerpgerichte communicatie

• Het voorwerp laat zien wat er gaat gebeuren 
• Voorwerp hoort bij een activiteit
• Voorwerpen consequent gebruiken
• Dagindeling: voorwerpen neerzetten

Of:

• Per situatie voorwerp laten zien