leei grammatica woordsoort: wie, die, dat

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Woordsoorten H2 grammatica 

wie, die, dat 

Die en dat: aanwiijzend vnw of betrekkelijk vnw?

Die jas vind ik prachtig.

De jas die ik prachtig vind.

Aanwijzend voornaamwoord

die, dit, dat, deze, zo'n, zulke, dergelijke 

Met een aanwijzend voornaamwoord kun je aanwijzen wie of wat  je bedoelt.

Ezelsbruggetje 

Die en dat vervangen door deze of dit. 

Kan dit? Die en dat zijn dan aanwijzende voornaamwoorden. 

Die boom vind ik erg mooi.

Deze boom vind ik erg mooi 

Dat raam staal altijd open. 

Dit raam staat altijd open. 

Betrekkelijk voornaamwoord 

die, dat, wie, wat, welke, hetgeen

Een betrekkelijk vnw staat vooraan in een bijvoeglijke bijzin. Het slaat terug op een voorafgaand woord (antecedent). 

De-woorden = die (De jongen die ik gisteren zag....)

Het-woorden = dat (Het boek dat ik vanmorgen las...)

Het meisje dat op voetbal zit, is erg aardig.
Dat=

1. Aanwijzend voornaamwoord
2. Betrekkelijk voornaamwoord

Dat is mijn zusje Petra.
Dat =

1. Aanwijzend voornaamwoord
2. Betrekkelijk voornaamwoord

Wie 

- Betrekkelijk voornaamwoord (slaat terug op antecedent) 

  De jongen van wie ik houd, loopt daar. 

- Betrekkelijk voornaamwoord m.i.a. (met ingesloten antecedent)

  Wie dit leest, is gek            (degene die...)

- Vragend voornaamwoord 

  Wie zegt dat?

Betrekkelijk voornaamwoord m.i.a.

Antecedent + het betrekkelijk voornaamwoord vallen in één woord samen. 

Voorbeeld: Wie zwijgt, stemt toe. 

                        Degene die zwijgt, stemt toe. 

Wie zoet is, krijgt lekkers

Wie=

1. Betrekkelijk vnw
2. Aanwijzend vnw
3. Betrekkelijk vnw mia
4. Vragend vnw

De jongen van wie ik houd, is Karel.

Wie=

1. Betrekkelijk vnw
2. Aanwijzend vnw
3. Betrekkelijk vnw mia
4. Vragend vnw

Wie gaat er straks naar huis?

Wie=

1. Betrekkelijk voornaamwoord
2. Aanwijzend voornaamwoord
3. Betrekkelijk vnw mia
4. Vragend voornaamwoord

Wat is een zin met een betrekkelijk voornaamwoord?

1. Die jongen daar is mijn neefje
2. De jongen, die daar loopt, is mijn neefje
3. Hoe heet die jongen?
4. Dat jongetje is mijn neefje

De belangrijkste betrekkelijke voornaamwoorden zijn...

1. die, dat, zus, zo
2. zijn, haar, ons
3. die, dat, wie , wat
4. hij, zij, wij

Kies het juiste betrekkelijk voornaamwoord.

.... te laat komt, komt er niet meer in.

1. die
2. wie
3. dat
4. wat

Die en dat zijn aanwijzend voornaamwoorden als...

1. je ze kunt vervangen door dit en deze
2. je ze kunt vervangen door wie en wat

benoem het woord tussen aanhalingstekens:

Bij 'dat' vuurwerk stonden veel Hagenaars, die genoten van de show.

1. aanwijzend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord

benoem het woord tussen aanhalingstekens:

'Wie' denkt dat de wereld zonder vrouwen beter af is, heeft het mis. Dat is zeker.

1. aanwijzend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord m.i.a.
4. voegwoord

benoem het woord tussen aanhalingstekens:

Wie denkt 'dat' de wereld zonder mannen beter af is, heeft het mis. Dat is zeker.

1. aanwijzend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord m.i.a.
4. voegwoord

benoem het woord tussen aanhalingstekens:

Wie denkt dat de wereld zonder mannen beter af is, heeft het mis. 'Dat' is zeker.

1. aanwijzend voornaamwoord
2. betrekkelijk voornaamwoord m.i.a.
4. voegwoord

Ga naar je boek Hoofdstuk 2

Maak de opdrachten bij dit hoofdstuk, zoveel als  nodig om de stof te snappen.