9.1 oplossen en indampen van zouten

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

9.1 "oplossen en indampen van zouten"

Leerdoelen

• Je kunt een aantal eigenschappen van zouten benoemen.
• Je kunt herkennen dat zouten met bepaalde ionen altijd goed oplosbaar zijn.
• Je kunt in een oplosbaarheidstabel de mate van oplosbaarheid van een zout opzoeken.
• Je kunt de reactievergelijking opstellen van het oplossen van een zout in water.
• Je kunt de reactievergelijking opstellen van het indampen van een zoutoplossing.

Wat moet je nog weten:

1. Zouten bestaan uit positieve en negatieve ionen.
   
2. De ladingen bij elkaar opgeteld: nul (ongeladen/kloppend maken).
   
3. Zoek dus de verhouding tussen + en - ionen waardoor de totale lading nul wordt.
   
4. Deze verhouding zie je terug in de molecuulformule (bijv. PbCl₂).
   

*5. De formules en naam van de samengestelde ionen:

NH₄⁺      OH^-       SO₄^2-       NO₃^-        CO₃^2-       PO₄^3-

Naamgeving en formules zouten

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Na+ en Cl-?

Naamgeving en formules zouten

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Na+ en Cl-?

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Pb2+ en F-?

Naamgeving en formules zouten

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Na⁺ en Cl^-?

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Pb²⁺ en F^-?

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Mg²⁺ en NO₃^-?

Naamgeving en formules zouten

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Na⁺ en Cl^-?

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Pb²⁺ en F^-?

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen Mg²⁺ en NO₃^-?

Hoe heet het zout dat bestaat uit de ionen NH⁴⁺ en PO₄^3-?

Naamgeving en formules zouten

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Na⁺ en Cl^-?

Naamgeving en formules zouten

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Na⁺ en Cl^-?

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Pb²⁺ en F^-?

Naamgeving en formules zouten

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Na⁺ en Cl^-?

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Pb²⁺ en F^-?

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Mg²⁺ en NO₃^-?

Naamgeving en formules zouten

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Na⁺ en Cl^-?

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Pb²⁺ en F^-?

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen Mg²⁺ en NO₃^-?

Wat is de formule van het zout dat bestaat uit de ionen NH⁴⁺ en PO₄^3-?

Oplosbaarheidstabel (BINAS 35)

In de oplosbaarheidstabel zoek je op welke letter op het kruispunt staat. 

Oplosbaarheidstabel (BINAS 35)

In de oplosbaarheidstabel zoek je op welke letter op het kruispunt staat. 

s    slecht oplosbaar

m   matig oplosbaar

g    goed oplosbaar

-     bestaat niet of reageert met water

Oplosbaarheid zouten

Wat is de oplosbaarheid van het zout dat bestaat uit de ionen Na⁺ en Cl^-?

Wat is de oplosbaarheid van het zout dat bestaat uit de ionen Pb²⁺ en F^-?

Wat is de oplosbaarheid van het zout dat bestaat uit de ionen Mg²⁺ en NO₃^-?

Wat is de oplosbaarheid van het zout dat bestaat uit ionen NH⁴⁺ en PO₄^3-?

Oplosvergelijkingen

Het oplossen van calciumnitraat 

Ca(NO​3​​)​2​​

Oplosvergelijkingen

Het oplossen van calciumnitraat:

                        (s)  -->  Ca²⁺ (aq) + 2 NO₃^- (aq)

Ca(NO​3​​)​2​​

Oplosvergelijkingen

Het oplossen van calciumnitraat:

                        (s)  -->  Ca²⁺ (aq) + 2 NO₃^- (aq)

Vraag:

Wat is de oplosvergelijking van calciumchloride?

Ca(NO​3​​)​2​​

Indampen

• Tegenovergestelde van oplossen
• Oplossing wordt verwarmd 
• Water verdampt (en gaat dus weg)
• Zout blijft over

Indampvergelijkingen

Omgekeerde van oplosvergelijkingen. Het indampen van calciumnitraat:

Indampvergelijkingen

Omgekeerde van oplosvergelijkingen. Het indampen van calciumnitraat:

2 NO₃^- (aq) + Ca²⁺ (aq) -->                      (s)

Ca(NO​3​​)​2​​

Indampvergelijkingen

Omgekeerde van oplosvergelijkingen. Het indampen van calciumnitraat:

2 NO₃^- (aq) + Ca²⁺ (aq) -->                      (s)

Vraag:

Wat is de indampvergelijking van een oplossing van magnesiumnitraat?

Ca(NO​3​​)​2​​

Geef de formule van aluminiumsulfide

Geef de formule van ijzer(III)sulfaat

Van een pot met een witte vaste stof is het etiket gescheurd. Het overgebleven stuk etiket zie je hiernaast.
Om erachter te komen of de pot BaCl2 of BaCO3 bevat, meng je een beetje van de stof uit de pot met water. Er ontstaat een helder, kleurloos mengsel.
Welke stof kan de witte vaste stof zijn?

1. BaCl2
2. BaCO3

Toets vraag

Bernard heeft een oplossing die een van de volgende soorten ionen bevat: Ba²⁺, Fe²⁺, K⁺, Pb²⁺. Hij wil onderzoeken welk van deze ionen in de oplossing aanwezig is.

 Hiertoe voert Bernard twee proefjes uit.

 Proef 1: Aan de oplossing die hij wil onderzoeken, voegt hij een oplossing van natriumsulfaat toe. De oplossing blijft helder.

 Proef 2: Aan de oplossing die hij wil onderzoeken, voegt hij een oplossing van natriumhydroxide toe. Er ontstaat een neerslag.

 Welk soort ionen bevatte de oorspronkelijke oplossing?

Aan de slag:

Maak paragraaf 9.1