Herhaling hoofdstuk 6

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Sleep de foto's naar de juiste productiefactoren.

Kapitaal

Arbeid

Natuur

Welke productiefactor stond er niet bij de vorige vraag?

Productiefactoren en de beloning

Om te produceren heb je productiefactoren nodig.

Iedere productiefactor heeft zijn eigen beloning.

Combineer de productiefactoren met de beloningen.

Arbeid

Kapitaal

Natuur

Ondernemerschap

Loon

Rente

Pacht

Winst

Arbeidsintensief is:

1. Het veel hebben van arbeid op 1 plek
2. Er zijn veel mensen nodig voor dit soort werk
3. Er zit veel waarde in het bedrijf aan machines
4. Mensen werken hard voor hun geld.

Naast arbeidsintensief, kan het werk ook .......... zijn.

Garagehouder Pim koopt een nieuwe hefbrug om onder auto's te kunnen kijken. De aanschafprijs is € 8.470,-. Na 8 jaar gebruik, verkoopt Pim de hefboom voor € 1.910,-.
Opdracht: Bereken de jaarlijkse afschrijving. (Antwoord met €-teken, spatie, zonder komma)

Wat is een bedrijfskolom?

1. Alle bedrijven die hetzelfde maken bij elkaar
2. Alle bedrijven die betrokken zijn bij de productie van een product
3. Alle bewerkingen die een product ondergaat
4. Alle winkels die een bepaald product verkopen

Toegevoegde waarde is

1. De belasting die je moet betalen wanneer je producten koopt
2. Het verschil in prijs van een product bij verschillende winkels
3. De waarde die bedrijven door hun productie toevoegen aan een product.

Productie

Productie in enge zin: alleen formele productie (door bedrijven en overheid dus, wit werk)

Productie in ruime zin: Productie in enge zin + informele productie (zwart en grijs werk)

Productiefactoren

Kapitaal v.s. arbeidsintensief

Arbeidsintensief: je moet veel fysiek werk leveren

Kapitaalintensief: machines doen het meeste werk

Voorbeelden ?

Afschrijven met een vast percentage van de aanschafwaarde:

Formule:

aanschafwaarde - restwaarde

aantal gebruiksjaren

Bijvoorbeeld (garagehouder Pim van net)

(8.470 - 1.910) ÷ 8 = € 820,-

Bedrijfskolom

Bedrijfskolom

Alle bedrijven die voorkomen bij een product van begin- tot eindproduct.

Elk bedrijf voegt waarde toe.

Wat is een voorbeeld van een abstracte markt?

1. Mediamarkt
2. Tankstations
3. Huizenmarkt
4. Supermarkten

Wie zijn concurrenten?

1. Apple en Samsung
2. Heineken en Lays
3. Playstation en Albert Heijn
4. Etos en Intertoys

Vraag & aanbod: voorbeeld

Welke lijn is de aanbodlijn?

1. De blauwe lijn
2. De oranje lijn

Wat is de evenwichtsprijs? Met euroteken, spatie, afgerond op 2 decimalen achter de komma.

Wat is een marktaandeel?

1. Verkopen van het bedrijf in procenten van de verkopen in de hele markt.
2. De verkopen van het bedrijf in euro's.
3. Verkopen van de hele markt in procenten van de verkopen van het bedrijf.
4. Aantal producten dat door het bedrijf verkocht wordt.

De totale markt voor scooters in Nederland is 2.500.000 stuks per jaar. Vespa verkoopt er 800.000 per jaar. Bereken het marktaandeel van Vespa (antwoord, spatie, procentteken)

Abstracte markt vs Concrete markt

Abstracte markt: Alle producten die worden aangeboden en worden gekocht noemen we abstracte markt.

Concrete markt = De plek waar gehandeld wordt. De winkel, een markt enz. 

Vraag en aanbod

Hoe duurder iets wordt, des te minder

mensen het willen kopen, dus vraaglijn

daalt.

Hoe duurder iets wordt, des te meer mensen het willen verkopen dus aanbodlijn stijgt.

Vraag en aanbod

In het midden liggen de 

evenwichtshoeveelheid en evenwichtsprijs

Waar de lijnen elkaar kruisen.

Marktaandeel

Het gedeelte dat een producent van de markt in handen heeft, in procenten. 

Voorbeeld van net: 800.000 ÷ 2.500.000 × 100 = 32 %

6.3 en 6.4

Van een bedrijf zijn de volgende weekgegevens bekend:
Afzet: 250 stuks
Verkoopprijs: € 12,50
Inkoopprijs: € 4,50
Bedrijfskosten: € 1.300
Bereken het nettoresultaat over deze week

1. € 2.000
2. - € 1.292
3. € 700
4. € 1.292

Een bedrijf betaalt een inkoopprijs van € 3,20 voor een halve kg kaas, met een brutowinstmarge van 60%. Bereken de verkoopprijs.

1. € 5,12
2. € 1,92
3. € 1,28
4. € 6

Een bedrijf betaalt een inkoopprijs van € 224,- voor een tuinset. Het bedrijf werkt met een brutowinstmarge van 45%. Bereken de consumentenprijs inclusief 21% btw.

1. € 224
2. € 324,80
3. € 393,01
4. € 121,97

De consumentenprijs van een PS5 game is € 69 (incl 21% btw). De winkelier werkt met een brutowinstmarge van 15%. Bereken de inkoopprijs van deze game.

1. € 121,06
2. € 39,33
3. Bekijk het maar.
4. € 49,59

6.3

Winst of verlies?

Voorbeeld, hier dus nettoverlies

Brutowinstmarge

Verkoopprijs – inkoopprijs = brutowinstmarge

Ofwel, inkoopprijs + brutowinstmarge = verkoopprijs

Ofwel, de winst per product.

Deze kun je ook uitdrukken in % van de inkoopprijs.

Bijvoorbeeld

De inkoopprijs van een fiets is € 500. De brutowinstmarge is 60% van de inkoopprijs.

Bereken de verkoopprijs

Brutowinstmarge in € = 500 × 0,6 = € 300

Verkoopprijs = 500 + 300 = € 800

BTW

Consumenten betalen de consumentenprijs voor een product.

Dit is de prijs inclusief (met) BTW.

BTW staat voor Belasting op de toegevoegde waarde.

Elke keer als een bedrijf dus waarde toevoegt moet daar belasting over worden betaald.

Deze belasting gaat naar de belastingdienst

Een ander woord voor BTW is omzetbelasting, aangezien je deze over de omzet betaalt.

BTW vervolg

Voorbeeld

Terugrekenen

Winst en BTW

Wat je moet onthouden

Als je brutowinst of nettoresultaat gaat berekenen moet je altijd rekenen met bedragen exclusief btw.

Het bedrijf mag het toch niet houden.

6.4 Nog meer produceren?

Wat bepaalt de productiecapaciteit?

1. Het aantal mensen dat in het bedrijf werkt
2. Het aantal uren dat zij werken
3. De machines (kapitaalgoederen) die worden gebruikt
4. Alle drie de antwoorden

Wat is de arbeidsproductiviteit?

1. de totale productie per jaar
2. de productie per werknemer per tijdseenheid
3. de hoeveelheid werknemers
4. het aantal uren dat er gewerkt wordt

In een bedrijf werken 40 werknemers. Er worden per week 340.000 producten geproduceerd. De gemiddelde werkweek is 32 uur. Bereken de arbeidsproductiviteit per uur (afgerond op helen).

1. 8.500 producten
2. 266 producten
3. 10.625 producten
4. 213 producten

Wat is NIET van invloed op de arbeidsproductiviteit?

1. scholing
2. arbeidsvoorwaarden
3. arbeidsverdeling
4. openingstijden

Maatschappelijke kosten zijn

1. De kosten van de maatschappij
2. De kosten van vervuiling die door ons allemaal moeten worden betaald
3. De bedrijskosten - de omzet
4. Zo produceren dat het geen schade voor de omgeving oplevert

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

1. Rekening houden met mensen, planeet en prijs.
2. Rekening houden met winst, lonen en duurzaam
3. Rekening houden met handel, logistiek en prijs.
4. Rekening houden met regelgeving en winsten.

Productiecapaciteit

De maximale hoeveelheid die een bedrijf kan produceren.

Afhankelijk van:

- aantal mensen

- aantal uren dat gewerkt wordt

- machines

Arbeidsproductiviteit

Hoeveel 1 werknemer kan produceren per tijdseenheid

Formule: Arbeidsproductiviteit per periode = totale productie per periode ÷ aantal werknemers

Arbeidsproductiviteit verhogen

- Technologische ontwikkeliingen (mechanisatie en automatisering)

- arbeidsverdeling en specialisatie

- scholing

- verbeteren arbeidsomstandigheden.

Geen invloed op arbeidsproductiviteit

- Openingstijden vergroten

- Meer mensen aannemen

(mensen gaan hier namelijk niet harder van werken)

Maatschappelijke opbrengsten en kosten

Productie heeft invloed op het milieu en de samenleving die niet positief is, zoals bijv. vervuiling: maatschappelijke kosten.

Productie kan ook positieve gevolgen hebben voor de samenleving zoals bijv. werkgelegenheid: maatschappelijke opbrengsten.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo)

Als bedrijven zelf hun veruiling moeten betalen gaan de kosten van maatschappelijke kosten naar bedrijfskosten.

Als een bedrijf zelf probeert rekening te houden met mensenrechten en het milieu spreken we van maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo)