1.5 transport door membranen

Planning 22-09
  • HW controle: 33 t/m 39
  • Start met bs 5
  • Werken aan opdrachten: Basisstof 5: opdr. 40 t/m 49

  • HW is 40 t/m 45
1 / 40
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

Cette leçon contient 40 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Planning 22-09
  • HW controle: 33 t/m 39
  • Start met bs 5
  • Werken aan opdrachten: Basisstof 5: opdr. 40 t/m 49

  • HW is 40 t/m 45

Slide 1 - Diapositive

1.5 Transport door membranen
  • Je kunt de concentratie van een oplossing berekenen.
  • Je kunt uitleggen wat diffusie en osmose is en toelichten welke rol osmose speelt bij de stevigheid van planten.
  • Je kunt beschrijven hoe transport van stoffen via (cel)membranen plaatsvindt.

Slide 2 - Diapositive

Concentratie berekenen
  • Oplossing: oplosmiddel (meestal water) + één of meer opgeloste stoffen 
  • Concentratie: hoeveelheid opgeloste stof in een bepaalde hoeveelheid oplosmiddel

Eenheden
  • g/L of g L-1
  • g/dm³ of g dm-3
  • percentage
  • ppm (parts per million) -> 1 ppm = 0,0001%

Slide 3 - Diapositive

Voorbeeld:


  • Komt in bloedbaan van patiënt
  • Oplossing van 0,9% keukenzout 
  • 9 gram keukenzout oplossen in 991 gram water

Slide 4 - Diapositive

Wat is een celmembraan?
A
laagje vet- en eiwitmoleculen om de vacuole
B
laagje vet- en eiwitmoleculen om de kern
C
laagje vet- en eiwitmoleculen om de cel

Slide 5 - Quiz

Wat is de functie van het celmembraan?
A
Het geeft stevigheid aan de cel
B
Het regelt alles wat er in de cel gebeurt
C
Het speelt een rol bij fotosynthese
D
Het speelt een rol bij de opname en afgifte van stoffen

Slide 6 - Quiz


Celmembraan vindt je als onderdeel van?
A
Onderdeel van een plantaardige cel
B
Onderdeel van een dierlijke cel
C
Onderdeel van plantaardige en dierlijke cel

Slide 7 - Quiz

opbouw membranen
  • Fosfolipiden dubbellaag met hydrofiele kop (P) en hydrofobe staart (2 vetzuurmoleculen - 1 verzadigd + 1 onverzadigd)
  • Eiwitmoleculen: transport stoffen in/uit cel
  • Koolhydraatketens: herkenning
  • Cholesterol: stevigheid
binas 79D, 67G2+3

Slide 8 - Diapositive

Slide 9 - Diapositive

Celmembranen en membranen van organellen zijn semipermeabel: diffusie en osmose spelen een belangrijke rol bij het transport van stoffen in cellen van organismen.


Slide 10 - Diapositive

Wat is diffusie ook al weer?

Slide 11 - Question ouverte

Diffusie
  • Verplaatsing van een stof van een plaats met een hoge concentratie naar een plaats met een lage concentratie van die stof 

  • De moleculen verdelen zich gelijkmatig (homogeen) over de beschikbare ruimte -> de concentratie wordt overal gelijk

    Slide 12 - Diapositive

    Diffusie


      • Diffusiesnelheid: snelheid waarmee moleculen van een opgeloste stof zich homogeen over de ruimte verdelen (afhankelijk van temperatuur en medium)

      • Permeabel membraan
      • In cellen: CO2 en H2O
      • Kost geen energie (ATP)

      Slide 13 - Diapositive

      Osmose
      • Diffusie van water door een semipermeabel membraan

      • Semipermeabel/selectief permeabel membraan: hier kunnen kleine moleculen wel doorheen en grote niet


        Slide 14 - Diapositive

        Osmose

          • De opgeloste stoffen 'trekken' water aan

          • Watermoleculen verplaatsen van hoge concentratie naar lage concentratie -> hierdoor daalt waterniveau rechts en stijgt waterniveau links in oplossing, 

          Slide 15 - Diapositive

          • Osmotische waarde: de hoeveelheid opgeloste deeltjes per volume-eenheid
          • Water verplaatsing door semipermeabel membraan: van oplossing met lage osmotische waarde naar oplossing met hoge osmotische waarde
          • Osmotische druk: 'aanzuigkracht' door opgeloste deeltjes op het water
          • Hoe hoger de osmotische waarde, hoe hoger de osmotische druk

          Slide 16 - Diapositive

          Slide 17 - Vidéo

          Verplaatsing van water over een membraan van een lage zoutconcentratie naar een hoge zoutconcentratie
          A
          Diffusie
          B
          Osmose
          C
          Actief transport
          D
          Kan niet

          Slide 18 - Quiz

          Welk type molecuul kan op deze manier door het membraan?
          A
          glucose
          B
          natrium-ionen
          C
          vetten
          D
          zuurstof

          Slide 19 - Quiz

          Water diffundeert via kanaaltjes door het membraan. Dit transport van water noem je...
          A
          diffusie
          B
          turgor
          C
          osmose
          D
          plasmolyse

          Slide 20 - Quiz

          Planning 22-09
          Start met bs 5
          Werken aan opdrachten: Basisstof 5: opdr. 40 t/m 49

          HW is 40 t/m 45

          Slide 21 - Diapositive

          Planning 28-09
          • HW controle: 40 t/m 45
          • Vragen over het huiswerk?
          • Uitleg basisstof 5 deel 2
          • Werken aan opdrachten: Basisstof 5: opdr. 46 t/m 49 (HW)

          Slide 22 - Diapositive

          1.5 Transport door membranen
          • Je kunt de concentratie van een oplossing berekenen.
          • Je kunt uitleggen wat diffusie en osmose is en toelichten welke rol osmose speelt bij de stevigheid van planten.
          • Je kunt beschrijven hoe transport van stoffen via (cel)membranen plaatsvindt.

          Slide 23 - Diapositive

          Vormen van transport
          Passief
          • Diffusie (klein en hydrofoob = door fosolipidelaag): vet, O2, N2, CO2, H2O (tráág)
          • Gefaciliteerde diffusie (groot of hydrofiel = door uniek eiwitpoortje): Na+, K+ en Ca+ (porie-eiwit), glucose (transporteiwit), H2O (aquaporine)

          • Actief

          Slide 24 - Diapositive

          Slide 25 - Diapositive

          Passief transport gaan altijd met de concentratiegradiënt mee. Dit houdt in dat het altijd van een hoge concentratie naar een lage concentratie "stroomt".

          Slide 26 - Diapositive

          De gevolgen van de verandering van de osmotische waarde in de omgeving van dierlijke cellen (rode bloedcel)

          Slide 27 - Diapositive

          Slide 28 - Diapositive

          Slide 29 - Diapositive

          Slide 30 - Diapositive

          De gevolgen van de verandering van de osmotische waarde in de omgeving van plantaardige cellen

          Slide 31 - Diapositive

          Slide 32 - Diapositive

          1.5 Transport door membranen
          • Je kunt de concentratie van een oplossing berekenen.
          • Je kunt uitleggen wat diffusie en osmose is en toelichten welke rol osmose speelt bij de stevigheid van planten.
          • Je kunt beschrijven hoe transport van stoffen via (cel)membranen plaatsvindt.

          Slide 33 - Diapositive

          Welke situatie bij een plant is te vergelijken met het openbarsten van een rode bloedcel door osmose?
          A
          Plasmolyse
          B
          Turgor
          C
          Isotone oplossing

          Slide 34 - Quiz

          Diffusie
          actief transport
          gefaciliteerd transport
          passief transport

          Slide 35 - Question de remorquage

          Niet waar
          Waar
          Bij actief transport worden stoffen van een hoge naar een lage concentratie verplaatst.
          Bij passief transport is geen energie nodig en bij actief transport wel.
          Passief transport vindt plaats door diffusie, osmose en transporteiwitten.
          Diffusie vindt alleen plaats door een semipermeabele wand.

          Slide 36 - Question de remorquage

          Planning 28-09
          • HW controle: 40 t/m 45
          • Vragen over het huiswerk?
          • Uitleg basisstof 5 deel 2
          • Werken aan opdrachten: Basisstof 5: opdr. 46 t/m 49 (HW)

          Slide 37 - Diapositive

          Slide 38 - Diapositive

          Slide 39 - Diapositive

          Het huiswerk:
          1.5


          Lezen: blz. 34 t/m 44.
          Maken + nakijken: opdr 40 t/m 58.


          Slide 40 - Diapositive