3.1 Waarneming: je eten bederft 4H 2122

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

3.1 Waarneming: je eten bederft

Hoofdstuk 3

3 onderdelen:

* meer theorie over schimmels, bacteriën, virussen (in relatie tot voedselbederf), aanvullend op H2.

* theorie over membraantransport dieren en planten

* vaardigheden: hoe voer ik een wetenschappelijk onderzoek uit.

Toets: PO in periode 2 + SE volgend jaar

Doel 3.1

Je leert wat de oorzaak is van voedselbederf

Je leert hoe je ziekteverwekkende bacteriën en schimmels herkent

Je leert de kenmerken van een virus 

Je leert hoe bacterien, schimmels en virussen zich vermeerderen

Je leert hoe je kunt voorkomen dat bacteriën en schimmels voedsel bederven

Voedselinfectie

Je voedsel kan bederven doordat het geïnfecteerd wordt door micro-organismen: schimmels of bacteriën.

Micro-organismen: kun je niet zien met het blote oog. Vaak wel met een lichtmicroscoop. 

Voedselinfectie

Schimmels of bacteriën die op voedsel gaan zitten zijn heterotroof.

Ze zijn voor hun organische stoffen afhankelijk van andere organismen.

Voedselinfectie

Schimmels of bacteriën in voedsel kunnen gifstoffen produceren: voedselvergiftiging.

Bacteriën

Vermeerderen zich

door ongeslachtelijke 

voortplanting (mitose) 

bij gunstige omstandigheden.

Alle bacteriën in een kolonie zijn genetisch identiek aan elkaar, ze zijn elkaars klonen.

Bacteriën

Onder ongunstige

omstandigheden vor-

men ze sporen.

In een spore staan de levensprocessen stil. De spore vormt weer een levende bacterie als de omstandigheden weer goed zijn.

Wat zijn ongunstige omstandigheden voor bacteriën? Noem er minstens 2!

Schimmels

Vormen lange draden

van 1 cellaag dik.

Die schimmeldraden heten

mycelium.

Schimmels kunnen zich ongeslachtelijk en geslachtelijk voortplanten.

Bacteriën en schimmels herkennen

Bacteriën en schimmels herkennen

Laten groeien op een voedingsbodem.

• Uiterlijk blote oog/ lichtmicroscoop
• Op welke voedingsbodem groeien ze wel/ niet
• DNA

Virussen

Virussen

Erfelijk materiaal (RNA

 of DNA) in een

eiwitmantel.

Ze vermeerderen met behulp van een gastheercel.

Leven ze?

Voedselinfectie voorkomen

Je voedsel kan bederven doordat het geïnfecteerd wordt door micro-organismen: schimmels of bacteriën.

Hygiënisch werken: 

• handen wassen
• kruisbesmetting voorkomen (scheiden)

Doel 3.1

Je hebt geleerd wat de oorzaak is van voedselbederf

Je hebt geleerd hoe je ziekteverwekkende bacteriën en schimmels herkent

Je hebt de kenmerken van een virus geleerd

Je hebt geleerd hoe bacterien, schimmels en virussen zich vermeerderen

Je hebt geleerd hoe je kunt voorkomen dat bacteriën en schimmels voedsel bederven

Begrippen 3.1

verontreiniging, micro-organismen, heterotroof, organische stoffen, voedselinfectie, voedselvergiftiging, bacteriën, ongeslachtelijke voortplanting, kolonie, klonen, sporen, schimmels, extracellulair, mycelium, geslachtelijke voortplanting, lichtmicroscoop, voedingsbodems, DNA, virussen, erfelijk materiaal, eiwitmantel, gastheercel, hygiëne 

Een bepaald soort bacteriën delen zich ieder half uur.
Je hebt 1 bacterie in een petrischaaltje.
Hoeveel zijn er na 2 uur?

1. 4
2. 8
3. 16
4. 32

Wat houdt chemisch voedselbederf in?

1. Dat er bijv. stukjes plastic in voedsel zitten
2. Dat er bijv. hormonen in voedsel zitten
3. Dat er bijvoorbeeld bacteriën in voedsel zitten
4. Alle antwoorden zijn goed

Een schimmel kan zich geslachtelijk en ongeslachtelijk voortplanten

1. Waar
2. Niet waar

Een bacterie gaat zich ongeslachtelijk voortplanten als de omstandigheden ongunstig zijn

1. Waar
2. Niet waar

Wanneer je ziek wordt na het eten van voedsel waarin gifstoffen zitten die gemaakt zijn door bacteriën, noem je dat...

1. Voedselinfectie
2. Voedselvergiftiging

Wat is de reden dat we virussen niet onder de 'levende natuur' benoemen

Noem een tip om hygiënisch te werken bij de bereiding van voedsel

Huiswerk

In de online methode.

Kies een leerweg (default B).

Maak alle opdrachten van 3.1 

(3 t/m 4 en 7 t/m 12)

Maak een samenvatting van de paragraaf.

Aandacht voor de begrippen.