DD: effectief onderwijs met ICT

• Leraar @21st century
• Secundair onderwijs

DD: effectief onderwijs met ICT

Margaux Timsonet

De 7 principes 

1. Zorg voor afstemming van leerdoelen, werkvormen en toetsvormen; 
2. Zorg voor een zorgvuldige voorbereiding en informatievoorziening; 
3. Gebruik van activerende werkvormen;
4. Kom tegemoet aan verschillen tussen de leerlingen; 
5. Maak onderwijs toegankelijk voor alle leerlingen; 
6. Stimuleer de ontwikkeling van vertrouwen in eigen studiesucces; 
7. Wees benaderbaar en zichtbaar voor leerlingen. 

Hoeveel principes zijn er om goed om te gaan met ICT in het onderwijs?

1. 9
2. 7
3. 3
4. geen

Principe 1

Afstemming van leerdoelen, werkvormen en toetsvormen 

Leerdoelen 

= afgeleid van de onderwijsdoelen - richtinggevend zijn voor keuze van werk- en toetsvormen  

-vragen om verschillende werkvormen  

Toetsvormen  

=> nauw aansluiten op de leerdoelen  

Zodat kan vastgesteld worden of leerlingen de leerdoelen ook effectief hebben bereikt  

Cruciale vragen : 

1. Hoe sluiten deze activiteiten aan bij 1 of meerdere leerdoelen van het vak?  
2. Hoe wordt de uitvoering van de activiteit getoetst 

TPACK 

= kan je koppelen met alle principes 

Technologisch, Pedagogisch en Vakinhoudelijk gebied deskundig zijn om de vragen te kunnen beantwoorden  

Principe 2: Zorg voor een zorgvuldige voorbereiding en informatievoorziening 

Nuttige informatie te geven aan leerlingen: 

Overzicht van de leerdoelen

Beschrijving van gehanteerde werkvormen met een rooster  

HOE

WANNEER

WAAR

WAT

Overzicht van leerstof per opdracht  

Waarom is een goede voorbereiding van de leerkracht zo nodig voor de leerlingen?

Pirncipe 2

Elektronische leeromgeving (ELO) - instrument bij uitstek om ICT in het onderwijs te integreren + communicatiekanaal bij uitstek informatie kan op een eenvoudige en efficiënte manier gegeven worden	ICT intergratie? leerkracht die werkt met een ELO is geen ICT integratie Waarom? = > instrument om aan ICT integratie te doen
asynchroon vs synchroon communiceren 1 week tijd vs op moment zelf	FAQ's = frequently asked questions in een ELO toevoegen

Is het gebruiken van Lessonup dan een ICT-integratie?

1. Ja, als de leerlingen er zelf 1 maken
2. Ja, als de leerkracht het gebruikt om les te geven
3. Neen
4. Ja, als de leerkracht er vragen in steekt

wat zijn voordelen van een FAQ toe te voegen in een ELO?

Principe 3: Gebruik van activerende werkvormen 

• leerlingen mogen geen passieve rol vervullen 
• leren is een actief proces  

Online opdrachten : 

leren door middel van discussies met elkaar (=leren van elkaar) 

Principe 4: Kom tegemoet aan verschillen tussen de leerlingen 

ICT gebruiken om: 

• beginsituatie in kaart te brengen 
• leermateriaal op diverse manieren aan te bieden 
• Begeleid zelfstandig leren (BZL) toe te passen 

voorbeelden van diverse leermateriaal

Principe 5: maak onderwijs toegankelijk voor alle leerlingen 

=> materiaal breed toegankelijk mogelijk maken 

Aandachtspunten voor slechtzienden en blinden: 

• zijn de gebruikte kleuren geschikt voor kleurenblinden
• documenten en artikelen digitaal beschikbaar zetten voor slechtzienden
• lettertypes, figuren en koppen gebruiken die voorleesbaar zijn door een voorleessoftware 

Principe 5: 

Aandachtspunten voor onderwijs aan dyslectici

• aandachtspunten voor blinden en slechtzienden tellen ook voor dyslectici
• gebruik maken van schreefloze letters (Arial en verdana ipv. Times New Roman) 
• geen gebruik maken van uitlijnen (onregelmatige witruimte is ingewikkeld te lezen) 
• gebruik maken van voorziene softwares zoals: Kurzweil 3000 en Sprint

Wat zijn de 2 voorziene softwares voor dyslexie leerlingen

1. Kurzweil 1500 en Ren
2. Dyslexia 3000 en Sprint
3. Kurzweil 3000 en Sprinto
4. Kurzweil 3000 en Sprint

Aandachtspunten voor onderwijs aan leerlingen met motorische beperkingen 

• klikbare teksten of objecten niet te klein maken 

= dit kan moeilijk zijn voor leerlingen die geen heel precieze bewegingen kunnen doen 

Aandachtspunten voor onderwijs aan doven en slechthorenden

• mondelinge instructie bij cursusmateriaal met geluid omzetten in tekst 
• spreker van een filmpje duidelijk in beeld zetten 
• bij gebruik van geluid die niet van belang is, duidelijk vermelden 

Welke mogelijkheden zijn er voor leerlingen die langdurig ziek zijn?

Principe 6: stimuleer de ontwikkeling van vertrouwen in eigen studiesucces

=> wijze waarop oefeningen, toetsen en feedback worden aangeboden, is van grote invloed op de ontwikkeling van zelfvertouwen 

Beginsituatie inschatten d.m.v. een instaptoets - regelmatig oefenen= leerdoelen eigen maken - oefeningen moeten aansluiten bij hun niveau	Remediëring => remediëring voor leerlingen met een te laag instapniveau - gerelateerd lesmateriaal die ze zelfstandig kunnen gebruiken	Geleidelijke opbouw en motivatie vasthouden => zelfvertouwen stimuleren door moeilijkheidsgraad van de oefeningen geleidelijk aan te laten oplopen
Studieaanwijzingen => studieaanwijzingen voorzien met wat leerlingen precies moeten leren/kunnen of op welke wijze ze het best studeren	Optimaliseren leerproces d.m.v. feedback - digitaal portfolio waarbij d eleerkracht feedback kan geven op de evolutie

Principe 7: wees benaderbaar en zichtbaar voor leerlingen 

=> afstand tussen leerlingen en leerkracht verkleinen => motivatie en leerproces bevorderen 

Dankzij ICT: 

• meer communicatie mogelijkheden met de leerkracht 
• grotere aanwezigheid van de leerkracht (niet meer enkel tijdens de lessen)

Hoe kun je de afstand tussen leerling en leerkracht verkleinen?