4.5 Reageren 1-3-2021

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen in deze les?

1. Uitleg 4.5
2. Opdrachten maken/Biobingo bespreken

Leerdoelen:

• Je weet bij welke bewegingen je hersenen wel en niet mee doen

Let op! Tentamen in week van 15 maart!

(centraal) 

zenuwstelsel

Reageren

prikkel

zintuig

bewustwording

impuls

Zenuwcellen

Onderdelen van het zenuwstelsel

Leerdoelen

• Langs welke zenuwcellen komen impulsen in de hersenen?
• Langs welke weg gaan impulsen tijdens een bewuste beweging? 
• Bij welke bewegingen staan je hersenen buitenspel?

De weg van 

impulsen

Bewuste beweging

Bewuste beweging

Onbewuste beweging / reflexen

Onbewuste 

beweging / reflex

Bekijk de afbeelding
Is dit een bewuste reactie
of een reflex?

1. Bewuste reactie
2. Reflex

Kun je een reflex tegenhouden

1. Ja
2. Nee

Een reflex is ter bescherming.

1. Juist
2. Onjuist

Wanneer word je je bewust van een reflex?

1. Voor je reactie
2. Na je reactie

Hoe noemen we het samentrekken van de spieren in de iris bij een verandering in licht?

1. Pupil reflex
2. Pupil spasme
3. Het goede antwoord staat hier niet tussen
4. Pupil verwijding

Bewuste beweging

De grote hersenen sturen de spieren impulsen, waardoor je kunt bewegen. Dat heet BEWUSTE bewegingen. 

Intussen coördineren de kleine hersenen de volgorde waarin de spieren samentrekken.  

In het plaatje zie je wat er gebeurt in het zenuwstelsel. 

1. Impulsen vanaf de voet gaan via de zenuwen en het ruggenmerg naar de grote hersenen. 

2. In de grote hersenen komen de impulsen aan. Op dat moment ben je bewust van de pijn in je voet. 

3. Impulsen vanaf de grote hersenen gaan vanaf de grote hersenen via de zenuwen naar de spieren, zodat je kunt reageren. 

Bewuste beweging

1. Impulsen vanaf de voet gaan via de zenuwen en het ruggenmerg naar de grote hersenen. 

2. In de grote hersenen komen de impulsen aan. Op dat moment ben je bewust van de pijn in je voet. 

3. Impulsen vanaf de grote hersenen gaan vanaf de grote hersenen via de zenuwen naar de spieren, zodat je kunt reageren. 

Geef de juiste volgorde van een bewuste beweging

1. Prikkel - zintuig - impuls - grote hersenen - impuls - spier
2. Prikkel - zintuig - impuls - kleine hersenen - impuls - spier
3. Prikkel - zintuig - impuls - hersenstam - impuls - spier

Je voet optillen, zodat je je veters kunt strikken.

Is dit een bewuste of onbewuste beweging?

1. bewuste beweging
2. onbewuste beweging

Wat is nog meer een voorbeeld van een ONBEWUSTE reactie?

Onbewuste bewegingen

Je hand snel wegtrekken omdat je je brand, doe je zonder erbij na te denken. Het is een ONBEWUSTE beweging. 

Zo'n onbewuste, snelle beweging, heet een reflex. Bij een onbewuste beweging komen de impulsen niet bij  de hersenen.  

Reflexen van je armen, benen en romp gaan via het ruggenmerg.

Reflexen in je hoofd en hals gaan via de hersenstam.

Onbewuste bewegingen

Reflexen van je armen, benen en romp gaan via het ruggenmerg.

Reflexen in je hoofd en hals gaan via de hersenstam.

Zodra je eten achter op je tong krijgt, slik je het door.

Is dit een bewuste of onbewuste beweging?

1. Bewuste beweging
2. Onbewuste beweging

Wat is nog meer een voorbeeld van een BEWUSTE reactie?

Bewuste reactie

Reflex

Niet via hersenen

Wel via hersenen

Denk je niet bij na

Denk je wel bij na

Doe je onbewust

Doe je bewust

Beschermt je lichaam tegen verdere schade

Bewust of onbewust? 

Bewust

Onbewust

Rennen

Schrijven

Niezen

Watertanden

Zwaaien

Pupil reflex

Zelf aan de slag (4.5) 

Maak de opdrachten die bij het huiswerk staan. Vind je de stof lastig of wil je graag beter voorbereiden op het tentamen/de toets? Doe dan de extra oefeningen.

Huiswerk	Extra oefenen
Opdracht 1 t/m 12 (blz. 37 t/m 42) Werkboek B!	- Zelf samenvatten (schrift) (blz. 37 t/m 41) - Samenvatting werkboek - Test Jezelf