1.5 Het landschap in Hoog-Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

1.5 Het landschap in Hoog-Nederland

Vandaag

Wat wordt er bedoelt met Hoog-Nederland?

Wat zijn zwerfstenen en hoe zijn ze in Nederland terecht gekomen?

Hoe hebben ijstijden invloed gehad op het landschap in Nederland?

A Laag-Nederland

B Hoog-Nederland

Waar ligt Hoog Nederland op dit schema?

Samen lezen 'het doucheputje dat wegzakt'

Maak opdracht 1

Klaar? Lees vast de rest van de paragraaf

Vraag 1a

Waarom wordt Nederland een doucheputje genoemd?

• Al het sediment vanuit de Alpen / Ardennen komen via de rivieren in Nederland terecht

Vraag 1B

In Nederland splits de Rijn zich in 3 rivierarmen. Welke zijn dit

• De IJssel, Lek en de Waal

Vraag 1C

Kies de juiste antwoorden. 

Het splitsen van een rivier in meerdere takken is typisch voor een rivier in zijn benedenloop / bovenloop. De rivier stroomt hier snel / langzaam, vervoert veel / weinig water en brengt veel / weinig sediment.

• Het splitsen van een rivier in meerdere takken is typisch voor een rivier in zijn benedenloop / bovenloop. De rivier stroomt hier snel / langzaam, vervoert veel / weinig water en brengt veel / weinig sediment.

Vraag 1D

Kies de juiste antwoorden. 

De Rijn heeft een kleiner / groter stroomgebied dan de Maas en zal daardoor minder / meer water en sediment naar Nederland vervoeren.

• De Rijn heeft een  groter / kleiner stroomgebeid dan de Maas en zal daardoor  minder / meer, water en sediment naar Nederland vervoeren.

Aan de slag

1. Lees de tekst over stuwwallen en zwerfstenen

2. maak opdracht 4 

Werk in stilte. Als je een vraag niet snapt steek je je hand op! 

Klaar? Lees het stuk over de zandgronden en probeer opdracht 5 te maken

Vraag 4A

In je werkboek loopt de

lijn van Haarlem naar

Nijmegen 

Vraag 4B

 Stuwwallen vind je alleen in vak

Zwerfstenen kom je alleen tegen in vak

Sporen van ijs in de ondergrond vind je in vak

Sporen van ijs vind je nooit in vak en vak

•  Stuwwallen vind je alleen in vak B
• Zwerfstenen kom je alleen tegen in vak B
• Sporen van ijs in de ondergrond vind je in vak A
• Sporen van ijs vind je nooit in vak  C en vak D

Vraag 4D

Zwerfstenen zijn afkomstig uit Scandinavië. Hoe kun je

hiermee bewijzen dat er ijs in Nederland is geweest?

• Deze stenen zijn zo groot dat ze hier niet door rivieren kunnen zijn vervoerd. Alleen ijs heeft voldoende kracht heeft om ze te vervoeren.

Vraag 4E

Waarom zijn de huidige stuwwallen niet meer aaneengesloten?

• De enorme hoeveelheden smeltwater hebben grote delen van/tussen de stuwwallen weggespoeld

Laatste ijstijd 100.000 - 10.000 jaar (Weichselien)-> geen ijsbedekking in Nederland

Noordzee lag droog + noordwestenwind

Gevolg: zand bedenkt Nederland -->dekzand

Dit dekzand is in vrijwel

geheel Nederland afgezet.

In Hoog Nederland ligt

dekzand op veel plaatsen

aan het oppervlak.

Zandlandschap

Waar

• Dekzand -->Oost en Zuid-Nederland 
• Duinen --> Langs de kust 
• Löss --> Zuid-Nederland 
• Boven NAP 
• Hoog Nederland

Ontstaan

• In het pleistoceen afgezette dekzand 
• Afgezet door de wind

Landbouw

• Niet echt vruchtbaar 
• Weinig landbouw

Beperkte plantengroei

• Zandgrond is relatief onvruchtbaar
• Veel Heide

Je weet nu...

- wat er wordt bedoelt met Hoog-Nederland

- wat zwerfstenen zijn en hoe ze in Nederland terecht zijn gekomen

- Hoe ijstijden invloed hebben gehad op het landschap in Nederland

Lastig? Maak de herhalingsvragen.