4.1 Lodewijk XIV

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lodewijk XIV

17e & 18e eeuw

Ook wel tijd van de verlichting

• kennis over wetenschap
• nieuwe ideeën over de samenleving
• kunst & cultuur
• van memento mori naar carpe diem

Leerdoelen

aan het eind van deze les

• weet je hoe Lodewijk als absoluut vorst Frankrijk bestuurde
• ken je de standensamenleving 
• kun je verklaren waarom de standensamenleving voor onrust zorgde

Het Frankrijk van begin 17e eeuw

• Lodewijk XIV werd koning op zijn 6e: regentes Anna van Oostenrijk regeerde met Mazarin voor Lodewijk
• Frankrijk was in oorlog met Spanje: veel geld uitgegeven aan het leger
• belastingverhoging door oorlogen: opstanden van het volk
• Maar: Mazarin belegerde Parijs: verdeeldheid onder opstandelingen --> troon gered 

De drie standen

1. geestelijkheid 
2. adel
3. boeren, betaalden als enige belasting

bij je geboorte werd bepaald in welke stand je zat, dit kon niet veranderen.

L'etat c'est moi

• 1653: Lodewijk op zijn 15e officieel tot koning gekroond
• in 1661 overleed Mazarin: geen nieuwe minister aangesteld
• Lodewijk heerste alleen: Absoluut vorst 
• ook wel de 'Zonnekoning' 

Versailles 

• Lodewijk haatte Parijs --> verhuisde in 1682 naar het Paleis van Versailles
• adel woonde aan het hof: verplichte aanwezigheid bij gelegenheden --> pas dan kreeg je gunsten van de koning

Lettre de cachet

• uit angst voor adel liet Lodewijk het Lettre de Cachet uitgeven: hiermee kon je zonder pardon de gevangenis in.
• Forquet bood zijn paleis aan als feestzaal voor de koning. 

Colbertisme

Colbert wilde Fr. machtiger maken:

• lonen omhoog --> hogere belastingen

       Minder importeren: staatsfabrieken

• belasting innen moest productiever

       strengere controle op het kopen van adellijke titels 

Grip op de protestanten

• edict van Nantes waarmee protestanten (hugenoten) godsdienstvrijheid verkregen werd ongeldig verklaard
• oorzaak:  protestanten werden in Frankrijk te machtig --> onacceptabel
• Hugenoten moesten gehoorzame katholieken worden
• één vorst, één staat, één geloof 

Gevolgen van Lodewijks Absolutisme

voordelen:

• belasting innen productief
• moderne economie
• kunst & cultuur vooruitstrevend

Nadelen:

• streven naar te veel roem: dure oorlogen
• te veel pracht en praal
• staatskas leeg: onrust & opstanden 

In welke tijd leefde Lodewijk XIV?

Schuif de koning naar het juiste symbool van deze periode op de tijdbalk.

Zet de zinnen in de juiste volgorde van tijd.
Begin met de gebeurtenis die het langst geleden is.

Lodewijk XIV laat het paleis in Versailles bouwen

Lodewijk XIV bepaalt dat iedereen weer katholiek moet zijn in Frankrijk.

Het volk kwam in opstand tegen een belastingverhoging. Lodewijk en Anna moesten uit Parijs vluchten.

Lodewijk XIV werd officiëel gekroond en hij besluit om helemaal alleen te regeren.

Anna van Oostenrijk regeerde als regentes namens haar zoon Lodewijk XIV

Wat was het colbertisme van Lodewijk XIV?

1. De handel moet zo vrij mogelijk zijn. Dan wordt er veel geld verdiend.
2. De Franse handel wordt beschermd. Fransen mogen wel naar het buitenland handelen maar niet andersom.
3. Alleen de koning mocht spullen en producten verkopen.
4. De officiële godsdienst was het katholieke geloof. De protestanten/Hugenoten mochten geen handel drijven.

Met welk doel voerde Lodewijk XIV zoveel oorlogen?