2VG 3.7 Grammatica zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom bij Nederlands!

Wat leer je?

1. Verhaalanalyse

2. Kan je nu echt een betoog schrijven?

3. Bedrijvende en lijdende zinnen

Heb je je boek bij je?

Uit de redactievergadering

Welk betoog was het beste? Laat eens horen!

BEDRIJVENDE EN LIJDENDE VORM in zinnen

Een bedrijvende of actieve zin

Jara / laat / de hond / uit.

Jara doet iets. --> Zij laat de hond uit.

Als het onderwerp de handeling  verricht, noem je de zin BEDRIJVEND of ACTIEF.

De lijdende of passieve zin

De hond/ wordt/ door Jara/ uitgelaten.

De hond ondergaat iets. --> uitlaten

Als het onderwerp niets doet en de handeling ondergaat, noemen we de zin LIJDEND of PASSIEF. Vaak zie je 'door' staan en dat maakt duidelijk wie iets doet = een door-bepaling

Het omzetten van een bedrijvende naar een lijdende zin

• Het lijdend voorwerp wordt onderwerp.
• Het onderwerp wordt een bijwoordelijke bepaling die begint met DOOR. Dit maakt duidelijk wie iets doet.
• In het gezegde komt een vorm van het hulpwerkwoord WORDEN te staan.
  

Let op!

Als een bedrijvende zin in de onvoltooide tijd staat, moet je in de lijdende zin het hulpwerkwoord worden gebruiken.

Als je een bedrijvende zin in de voltooide tijd omzet in een lijdende zin, moet je het hulpwerkwoord zijn gebruiken.

En: De tijd  van de zin moet hetzelfde blijven!

Maak de zin in de lijdende vorm:
De man koopt een laptop.

         Wanneer kies je voor de lijdende vorm?

• Als je de handelende persoon niet kent, of als het voor de hand ligt wie dat is/zijn:

De relschoppers werden direct gearresteerd.

• Als je de handelende persoon niet wilt noemen:

In die klas wordt veel geroddeld.

• Als je voor afwisseling wilt zorgen:

Veel leerlingen vonden deze toets goed te doen. De toets is dan ook erg goed gemaakt.

Een tekst met veel zinnen in de lijdende vorm kan soms langdradig en onpersoonlijk overkomen.

Maak de zin in de lijdende vorm:
De man koopt een laptop.

Schrijf hier voorbeelden van afleidingen

§3.7 Grammatica zinsdelen: Maak

opdrachten 

3, 4, 6abcd, 7, 8  16

Wat?	§ 3.7 Grammatica zinsdelen: opdrachten 3, 4, 6abcd, 7, 8
Hoe?	Stil zelf, samen fluisteren
Hulp?	Boek, klasgenoot of ik
Resultaat?	Huiswerk checken
Leerdoel?	bedrijvende,en lijdende vorm
Klaar?	Lezen Taak week 5/6

Welke kennis heb je in deze les vergaard? 

Hoe ging het met de docent?

Welke kennis heb je in deze les vergaard? 

1. Verhaalanalyse

 2. Kan je een betoog schrijven?

3. Bedrijvende en lijdende vorm