H3.4 Rivieren in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

3.4 Rivieren in Nederland

Leerdoelen: Je weet waarom rivieren belangrijk zijn voor Nederland. 

Je begrijpt de maatregelen tegen overstroming in Nederland. 

Je kunt met een tekening uitleggen wat de drietrapsstrategie inhoudt.

Door de Rijn stroomt veel water per seconde.

Door klimaatverandering zal de piekafvoer in de toekomst:

1. Dalen
2. Gelijk blijven
3. Stijgen

Gemengde rivier

Gletsjerrivier

Regenrivier

ontstaat uit smeltwater van sneeuw en ijs.

ontstaat door regenwater.

bestaat uit regenwater en smeltwater

Nederland zonder dijken

Hoogte kaart Nederland

Kribben

Vaargeul

Binnendijksgebied

Buitendijksgebied

Binnendijks / Buitendijks gebied

Binnendijks = de droge landzijde van de dijk die beschermd moet worden tegen het water. Bijvoorbeeld een polder.

Buitendijks = het gebied dat niet door dijken wordt beschermd en dus mag en kan overstromen

buitendijks

binnendijks

Kribben

Dwarsdijkjes die de rivier "op zijn plek houden" en zorgen dat de rivier goed bevaarbaar blijft door hogere stroomsnelheid in de vaargeul.

Kribben

Uiterwaarden

Zomerdijk

Winterdijk

Binnendijks gebied

Buitendijks gebied

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat rivieren meer ruimte krijgen? Weet jij nog maatregelen?

Ruimte voor de Rivier

projecten 'Ruimte voor de rivier' in NL

Verschillende maatregelen voor ruimte voor de rivier

Ruimte voor de rivier

Bergen

Lozen

Vasthouden

Opslag in de geul

Bomen en planten 

Verwijderen obstakels in de rivier

Drietrapsstrategie

Drie manieren (vasthouden-bergen-lozen) waarmee de overheid een piekafvoer wil bestrijden en overstromingen wil voorkomen.

Stap 1

Vasthouden

Zorgen dat het water daar waar de neerslag valt zoveel mogelijk de grond in kan trekken. En dus niet naar de rivier stroomt! 

Drietrapsstrategie

1. Vasthouden: verbreden rivierbedding, verlagen uiterwaarden

Stap 2

Bergen
Zoveel mogelijk ruimte geven aan het rivierwater.

Bijvoorbeeld door:  

- Tijdelijk opslaan in retentiegebieden

- De rivier verbreden

- Zomerbed verdiepen

- Uiterwaarde verdiepen

Driestrapsstrategie

2. Bergen: water tijdelijk opslaan in retentiebekken

Stap 3

Lozen
Zorgen dat het rivierwater zo makkelijk mogelijk kan doorstromen (naar zee).

Bijvoorbeeld door:

- Verwijderen van obstakels 

- Verlagen van de kribben

Driestrapsstrategie

3. Lozen: optie 1 & 2 niet mogelijk? 

Afvoeren obstakelverwijdering

Wat is dit?

1. Winterdijk
2. Zomerdijk
3. Uiterwaard
4. Krib

Hoe heet het plan om beter beschermd te zijn tegen hoog water?

1. Ruimte voor de zee
2. Ruim baan voor de rivier
3. Ruimte voor de rivier
4. Ruim baan voor de zee

Welke maatregel zie je hier?

1. Uiterwaardafgraving
2. Kribverlaging
3. Dijkverlegging
4. Nevengeul/ Hoogwatergeul

Welke maatregel zie je hier?

1. Uiterwaardvergraving
2. Kribverlaging
3. Zomerbedverlaging
4. Obstakelverwijdering

Welke maatregel zie je hier?

1. Uiterwaardvergraving
2. Kribverlaging
3. Dijkverlegging
4. Nevengeul/ Hoogwatergeul

Welk antwoord geeft de juiste volgorde van de drietrapsstrategie?

1. Bergen - Afvoeren - Vasthouden
2. Vasthouden - Bergen - Afvoeren
3. Afvoeren - Bergen - Vasthouden
4. Vasthouden - Bergen - Vasthouden

(Huiswerk) in 2 tallen

Maak foto's van de volgende onderdelen van de rivier:

- Dijk (winterdijk, zomerdijk)

- Binnendijks gebied, buitendijks gebied.

- Krib

Eis: 1 persoon moet steeds op de foto staan.