6.3 Afval

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Paragraaf 6.3 Afval

Terugblik/herhalen 6.2

Bron 10

Gevolgen gewasbeschermingsmiddelen

Als het niet selectief is: andere organismen worden ook gedood.

Als het niet biologisch afbreekbaar is: het gif blijft te lang in de bodem. 

Planten nemen het gif op. Dieren die de planten eten krijgen het gif ook binnen. De gifstoffen worden opgeslagen in het vetweefsel of de lever en zo wordt het gif steeds hogerop in de voedselketen doorgegeven. Bovenin de keten ontstaat dan gifophoping. De dieren die bovenaan in de keten staan, krijgen zoveel gif binnen, dat ze ook doodgaan.

Hoe zorgde een mestoverschot ervoor dat de vissen in de sloot dood gaan?

1. De mest vergiftigd het water
2. Door de mest gaan de vissen te snel groeien
3. Door de mest komen er teveel algen in de sloot
4. Door de mest komt er niet genoeg licht in de sloot

Wat was het probleem bij gif ophoping?

Wat is een voorbeeld van de bio-industrie

1. Op een boerderij kippen varkens en koeien houden
2. Een kleine boerderij hebben
3. Een grote boerderij met veel verschillende dieren
4. Een grote boerderij met veel dezelfde dieren

Toets evaluatie H5

Invullen via its learning

Klaar? 

Check opdrachten 6.1 en 6.2

Alvast lezen theorie 6.3

Leerdoelen 6.3

-Je kunt uitleggen op welke manieren afval wordt verwerkt. 

-Je kunt uitleggen hoe afvalstoffen in de lucht komen en wat de gevolgen zijn.

-Je kunt uitleggen wat het gevolg is van teveel koolstofdioxide in de lucht. 

Afval

-Nuttige toepassing: Recyclen(grondstoffen opnieuw gebruiken) en hergebruiken (producten opnieuw gebruiken)

- Verbranden

-Storten: alles in een gat in de grond gooien

Bron 2

Waar hoort welk afval?

Nuttige toepassing

Verbranden

Storten

Afvalstoffen in de lucht

- Fijnstof: Kleine stofdeeltjes van verbrandingsmotoren, vaak bij industrie of snelwegen 

-Smog: Afvalstoffen en fijnstof blijven op warme windstille dagen hangen boven steden.

- Verzuring: Zwaveloxiden en Stikstofoxiden worden zwavel en salpeterzuur. Dit regent op de grond.

nos.nl

Verschillende stoffen spelen een rol bij de verzuring. Bekijk de afbeelding hiernaast. Welke stoffen moeten ingevuld worden op plaats 1 en welke op plaats 5? 

1. 1: Zwaveldioxide en stikstofoxide 5: Ammoniak
2. 1: Zwaveldioxide en salpeterzuur 5: Ammoniak
3. 1: Zwavelzuur en salpeterzuur 5: Stikstofoxide
4. 1: Zwavelzuur en ammoniak 5: Stikstofoxide

Koolstofdioxide

Door fotosynthese en verbranding word de hoeveelheid koolstof in de atmosfeer bepaald.

Door fossiele brandstoffen te verbranden brengen we co2 terug in de atmosfeer die er lang geleden door fotosynthese uit gehaald is.

Bron 10

Bron 9

Is de energiebron van fossiele afkomst of niet?

Fossiele brandstof

Niet fossiele brandstof

aardgas

aardolie

steenkool

houtskool

hout

kernenergie

wind

Wie heeft er gelijk? 

Over fossiele brandstoffen worden enkele uitspraken gedaan.

Stavia zegt: “Bij de verbranding van fossiele brandstoffen komt stikstofoxide vrij. Hierdoor wordt het op aarde steeds warmer.”

Marlinde zegt: “De afvalgassen die bij de verbranding vrijkomen, kunnen op warme windstille dagen zorgen voor smog.”

1. alleen Stavia heeft gelijk
2. alleen Marlinde heeft gelijk
3. beide hebben gelijk
4. beide hebben ongelijk

Broeikaseffect

De zonnewarmte word weerkaatst door het aardoppervlak en door ijs.

Een deel daarvan wordt door broeikasgassen in de lucht terug naar de grond gestuurd.

Hoe meer broeikasgassen hoe meer warmte er wordt teruggestuurd.

Meer Co2 levert een versterkt broeikaseffect op.

Bron 12 Bron 13

Wat is het versterkte broeikaseffect?

1. De laag broeikasgassen wordt dikker, waardoor het warmer wordt.
2. Het gat in de ozonlaag wordt groter
3. Het wordt kouder op aarde

Welke van de volgende verschijnselen zijn de oorzaak van het versterkte broeikaseffect? Let op: meerdere antwoorden zijn juist. 

De hoeveelheid koolstofdioxide in de lucht stijgt.

Het waterpeil van de Noordzee is gestegen.

In Nederland regent het steeds vaker.

Steeds meer mensen op aarde gebruiken energie.

1

2

4

3

zelf aan de slag

• Maken 6.3 opdr 3, 7, 8, 9, 11, 12, 14, 15, 16, 17, 18. + Nakijken
• maken test jezelf
• klaar? nakijken: its learning
• slim stampen methode
• oefentoets methode maken 

Extra uitleg nodig?

Welkom aan extra instructietafel