Lezen blok 1 en blok 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Lezen 

Wat hebben jullie gehad?

• Herhalen van theorie lezen 
• 
  
• Opdrachten online

Welke tekstverbanden weet je nog? Noem er maximaal 4

De verbanden...

Zorgen ervoor dat

woorden, zinnen en alinea's

met elkaar samenhangen.

Tips...

Let op de signaalwoorden als je een tekst leest! De signaalwoorden zeggen: Let op! Er komt nu een verband aan.

Lees het stukje tekst goed. Onderstreep signaalwoorden.

Bedenk steeds: bij welk verband hoort het signaalwoord. Welk verband kan het zijn?

Lees de zinnen in de tekst nog een keer. Bedenk of het verband klopt.

Geef vier manieren waarop de schrijver een tekst kan inleiden.

Wat is een kernzin?

1. De belangrijkste zin van een tekst.
2. De belangrijkste zin van een alinea.
3. Een korte samenvatting in 1 zin

Wat is de kernzin?

Wat maakt het Naardermeer zo bijzonder? Er broeden zo’n 75 soorten vogels. Sommige, zoals het baardmannetje en de grote karekiet, zijn sterk in aantal afgenomen. In het algemeen is het aantal soorten moerasvogels afgenomen en het aantal soorten bosvogels toegenomen. Dit komt voornamelijk door verdroging, verruiging en het ouder worden van het bos. Roerdomp en lepelaar zijn sinds 1984 respectievelijk 1989 niet meer als broedvogel waargenomen. Soorten die kleinschalig minder voedselrijk water prefereren, zoals dodaars en zomertaling komen in het Naardermeer betrekkelijk weinig voor. Een uitzondering hierop is de zwarte stern die sinds 1994 weer terug is, na tien jaar afwezigheid, en duidelijk in aantal is toegenomen. Ook de krooneend en ijsvogel hebben zich hier in de periode van 1992 t/m 1997 opnieuw gevestigd. 

Waarom is dit de kernzin?

Wat maakt het Naardermeer zo bijzonder? Er broeden zo’n 75 soorten vogels. Sommige, zoals het baardmannetje en de grote karekiet, zijn sterk in aantal afgenomen. In het algemeen is het aantal soorten moerasvogels afgenomen en het aantal soorten bosvogels toegenomen. Dit komt voornamelijk door verdroging, verruiging en het ouder worden van het bos. Roerdomp en lepelaar zijn sinds 1984 respectievelijk 1989 niet meer als broedvogel waargenomen. Soorten die kleinschalig minder voedselrijk water prefereren, zoals dodaars en zomertaling komen in het Naardermeer betrekkelijk weinig voor. Een uitzondering hierop is de zwarte stern die sinds 1994 weer terug is, na tien jaar afwezigheid, en duidelijk in aantal is toegenomen. Ook de krooneend en ijsvogel hebben zich hier in de periode van 1992 t/m 1997 opnieuw gevestigd.

• Voorbeelden

Wat is de kernzin?

Dit alternatief, het locatiespecifieke alternatief genoemd, gaat uit van invoering van rekeningrijden en het beperkt uitbreiden van capaciteit. Bij het rijk wordt er serieus naar gekeken. In dit alternatief wordt het autoverkeer flink beprijsd. Er komt een kilometerheffing en congestieheffing op locaties waar files vaak optreden. Daarnaast worden de ernstigste knelpunten opgelost. Dit houdt in dat de capaciteit van de A6, de A1 en de A10-oost worden uitgebreid.

Waarom is dit de kernzin?

Dit alternatief, het locatiespecifieke alternatief genoemd, gaat uit van invoering van rekeningrijden en het beperkt uitbreiden van capaciteit. Bij het rijk wordt er serieus naar gekeken. In dit alternatief wordt het autoverkeer flink beprijsd. Er komt een kilometerheffing en congestieheffing op locaties waar files vaak optreden. Daarnaast worden de ernstigste knelpunten opgelost. Dit houdt in dat de capaciteit van de A6, de A1 en de A10-oost worden uitgebreid.

• Toelichting

Wat is de kernzin?

De regionale bestuurders vinden dat het locatiespecifieke alternatief geen substantiële verbetering oplevert van de bereikbaarheid van de regio. Dit is strijdig met de ambitie die rijk en regio samen hebben om de internationale concurrentiekracht van Nederland en in het bijzonder de Noordvleugel te versterken. Daarom wijzen de regionale bestuurders van het Platform Bereikbaarheid Noordvleugel dit mogelijke nieuwe alternatief als oplossing voor de A6/A9 af.

Waarom is dit de kernzin?

De regionale bestuurders vinden dat het locatiespecifieke alternatief geen substantiële verbetering oplevert van de bereikbaarheid van de regio. Dit is strijdig met de ambitie die rijk en regio samen hebben om de internationale concurrentiekracht van Nederland en in het bijzonder de Noordvleugel te versterken. Daarom wijzen de regionale bestuurders van het Platform Bereikbaarheid Noordvleugel dit mogelijke nieuwe alternatief als oplossing voor de A6/A9 af.

• Standpunt

Wat kan je maken met alle kernzinnen samen?

Hoofdgedachte

De hoofdgedachte van een tekst is dat wat de schrijver over het onderwerp wilde vertellen. 

De hoofdgedachte formuleer je in één zin.

Dus: de hoofdgedachte = In één zin waar de hele tekst over gaat.

Verbanden

Uitspraak-opsomming. x

In een alinea worden uitspraken gedaan over het leven in een dorp, in een volgende alinea volgt hier een opsomming over.

Ook, verder, bovendien, nog, daarnaast, niet alleen … maar ook, ten eerste, ten tweede

Verbanden 

Uitspraak -tegenstelling x

In een alinea wordt bijvoorbeeld een voordeel over van het leven in Nederland genoemd, in een andere alinea een nadeel.

Maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds … anderzijds, daar staat tegenover

Verbanden

Uitspraak-voorbeeld x

In een alinea worden uitspraken gedaan over het leven in een dorp, in een volgende alinea worden daar voorbeelden bij gegeven.

Bijvoorbeeld, als voorbeeld, zoals, zo

Verbanden

Middel-doel

In een alinea wordt het doel beschreven van een anti-pest campagne, in de volgende alinea wordt verteld welke middelen er worden ingezet om dat doel te bereiken.

waarmee, daarmee, met dat doel, het doel is, door middel van, om te …

Verbanden

Oorzaak-gevolg

In een alinea wordt de oorzaak van vergrijzing genoemd, in de volgende alinea wordt het gevolg van vergrijzing genoemd.

Daardoor, hierdoor, doordat, zodat, waardoor

Verbanden

Uitspraak-vergelijking

In een alinea wordt er een uitspraak gedaan over de multiculturele samenleving in Nederland, in de volgende alinea wordt het vergeleken met de multiculturele samenleving in Duitsland.

zoals, hetzelfde, dezelfde, in vergelijking met

Verbanden

Uitspraak-reden

In een alinea wordt gesteld dat er veel mensen in de randstad wonen, in de volgende alinea volgt de reden hiervan. 

daarom, want, omdat, namelijk

Verbanden

Uitspraak-conclusie x

Na een of meer uitspraken volgt een eindoordeel of besluit.

dus, concluderend, hieruit volgt.

Verbanden

Uitspraak-samenvatting x

Na een of meer uitspraken worden de belangrijkste punten samengevat. 

Kortom, samenvattend, al met al.

Verbanden

Uitspraak-voorwaarde x

Bij een uitspraak wordt in de zinnen ervoor of erna een voorwaarde bij de uitspraak gesteld.

 Mits, als, indien, tenzij, op voorwaarde dat

Zelfstandig werken

Online: 

3 havo - Blok 2 - opdracht 5

Klaar? Lekker lezen in je leesboek

Zelfstandig werken

Online: 

2 vwo - online 5.13 afmaken

Klaar? Lekker lezen in je leesboek

Schrijf één ding op wat je deze les hebt geleerd en niet meer vergeet.

Stel een vraag over iets dat je nog niet goed hebt begrepen.